Pytanie
Spółka specjalizuje się w produkcji odlewów żeliwnych. Wyroby gotowe wycenia wg cen ewidencyjnych, które w momencie sprzedaży koryguje o odchylenia. W wewnętrznych uregulowaniach spółka założyła iż 1-2% rocznie w stosunku do produkcji zalanej mogą wystąpić braki produkcyjne (produkty niepełnowartościowe, które są cofane do produkcji). Braki powstają na dwóch etapach w procesie produkcyjnym. Pierwszy to wybrak masy formy (powstaje w pierwszej fazie produkcji), drugi to wybrak odlewu jest zdecydowaną większością (odlew posiadał dyskwalifikujące go wady). Wybraki powstają z dwóch powodów:
Z winy pracowników, gdzie jest odnotowane na karcie wyrobów niezgodnych, iż dana osoba popełniła błąd, nie wykonała czynności poprawnie, w związku z tym zostają wyciągnięte konsekwencje służbowe. Np. dana osoba nie dostaje premii miesięcznej, lub też konsekwencje służbowe nie są wyciągane.
Bez winy pracownika np. awaria maszyny, rozszczelnienie formy, zastosowano wadliwy materiał, itp.
W związku z tym na wyrobach powstaje wybrak, który rozliczony zostaje po cenach ewidencyjnych. Część wybraku zostaje odzyskana w postaci złomu, który następnie zostaje zużyty do produkcji innych wyrobów, a pozostała część będąca stratą zostaje odpisana w kup.
Czy prawidłowo jest wyceniony wybrak w cenie ewidencyjnej i strata na brakach produkcyjnych w tejże cenie jest ujmowana w kosztach uzyskania przychodów?
Czy prawidłowo odzysk (złom) jest wyceniany po wartości złomu, jaki obowiązuje w danej chwili na rynku?
Czy spółka wybraki powinna wycenić wg rzeczywistego kosztu wytworzenia, a ewentualny złom w wartości rynkowej?
Czy powstałe straty na brakach z winy pracownika mogą stanowić dla spółki kup? (strata z winy pracownika stanowi np. na 168 sztuk wybraków z winy pracownika stanowi 24 sztuki)