Zgodnie z art. 3 pkt 6 ustawy z 7.07.1994 r. - Prawo budowlane – dalej pr. bud., pod pojęciem budowy należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego. Z kolei roboty budowlane, zdefiniowane w art. 3 pkt 7 pr. bud., to budowa, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. W ustaleniu zakresu każdego z tych pojęć pomocne jest orzecznictwo sądów administracyjnych.
Kryteria rozróżnienia budowy i robót budowlanych
Kryteria przydatne przy odróżnianiu dwóch analizowanych pojęć odszukać można w wyroku WSA w Warszawie z 10.06.2011 r., VII SA/Wa 764/11. W wyroku tym podkreślono, że o tym, czy wykonywanie określonego rodzaju robót jest budową, czy robotami budowlanymi innego rodzaju, nie przesądza sposób i powód ich prowadzenia, ale fakt, czy w ich wyniku zostanie faktycznie wybudowany w określonym miejscu obiekt budowlany. Sąd zwrócił przy tym uwagę, że wykonywanie robót budowlanych polegających na przebudowie czy remoncie może dotyczyć tylko i wyłącznie obiektów istniejących. Nie powstaje wówczas nowy obiekt, nie może więc być mowy o wykonywaniu obiektu budowlanego w rozumieniu art. 3 pkt 6 pr. bud., a zatem mamy w takim przypadku do czynienia z robotami budowlanymi, a nie budową.
Orzecznictwo
WSA w Poznaniu potwierdza w wyroku z 22.09.2010 r., IV SA/Po 479/10, że wykonanie remontu należy do robót budowlanych, a nie stanowi budowy w znaczeniu nadanym przez art. 3 pkt 6 pr. bud. Z kolei WSA w Olsztynie w wyroku z 10.12.2009 r., II SA/Ol 959/09 zwraca uwagę, że roboty budowlane, polegające na nadbudowie i rozbudowie garażu oraz wymianie ścian z drewnianych na murowane, wykraczają poza definicję remontu. W sytuacji, gdy dochodzi do zmiany charakterystycznych parametrów danego obiektu, mamy bowiem do czynienia z robotami budowlanymi polegającymi na nadbudowie lub rozbudowie. Z uwagi na wątpliwości, jakie w praktyce pojawiają się na tle interpretacji pojęć rozbudowa i remont, warto wiedzieć, jak terminy te są rozumiane w orzecznictwie.
W wyroku WSA w Krakowie z 3.11.2015 r., II SA/Kr 1112/15 wyrażono pogląd, iż przez „rozbudowę" należy rozumieć powiększenie, rozszerzenie budowli, obszaru już zabudowanego, dobudowanie nowych elementów. Z kolei w wyroku z 27.10.2015 r., II SA/Kr 963/15, Sąd ten uznał, iż z rozbudową mamy do czynienia w przypadku zmiany, innych poza wysokością, charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego jak kubatura, powierzchna zabudowy, jego długość czy szerokość. Rozbudową będzie zatem powiększenie istniejącego obiektu budowlanego o taki stanowiący charakterystyczny parametr budynku element techniczny, który stanowi (zewnętrzną) część obiektu budowlanego. Tak „przebudowa", jak i „rozbudowa" oznaczają też szerszy, niż w przypadku remontu lub adaptacji, zakres ingerencji w substancję budowlaną, która może polegać nie tylko na wymianie elementów konstrukcyjnych, ale także na pewnej zmianie granic budowli.
Pojęcie remontu
Jeśli chodzi o pojęcie remontu, to w świetle wyroku WSA w Bydgoszczy z 26.08.2015 r., II SA/Bd 612/15, remontem nie mogą być roboty budowlane polegające na rozbiórce istniejącego obiektu budowlanego i budowie obiektu nowego, nawet jeśli budowa polega na odbudowie obiektu istniejącego z ewentualnym wykorzystaniem materiałów pozostałych po rozbiórce obiektu dotychczasowego. Stąd też remont polega na wymianie jedynie poszczególnych elementów i zastąpieniu ich nowymi w istniejącym obiekcie budowlanym. Za remont nie mogą być zatem uznane roboty budowlane polegające na rozbiórce istniejącego obiektu budowlanego i wzniesieniu obiektu nowego, nawet w tym samym miejscu i odpowiadającego gabarytami pierwotnemu. W efekcie rozbiórki obiektu budowlanego inwestor nie dokonuje bowiem jego remontu, lecz odbudowy, czyli zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 6 ustawy z 7.07.1994 r. - Prawo budowlane budowy ze wszystkimi tego konsekwencjami. Z kolei w wyroku WSA w Gdańsku z 16.07.2014 r., II SA/Gd 76/14 zwrócono uwagę, iż z treści definicji legalnej remontu wynika w sposób niewątpliwy, że pojęcie to odnosi się do robót budowlanych w istniejącym obiekcie budowlanym. To zaś oznacza, że remontem nie mogą być roboty budowlane polegające na rozbiórce istniejącego obiektu budowlanego i budowie obiektu nowego, nawet jeśli budowa polega na odbudowie obiektu istniejącego z ewentualnym wykorzystaniem materiałów pozostałych po rozbiórce obiektu dotychczasowego. W przypadku remontu musi bowiem istnieć remontowany obiekt. Stąd też remont polega na wymianie jedynie poszczególnych elementów i zastąpieniu ich nowymi. Przyjmuje się, że za remont nie mogą być uznane roboty budowlane polegające na rozbiórce istniejącego obiektu budowlanego i wzniesieniu obiektu nowego, nawet w tym samym miejscu i odpowiadającego gabarytami pierwotnemu. W efekcie rozbiórki obiektu budowlanego inwestor nie dokonuje bowiem jego remontu, lecz odbudowy. W konsekwencji, stwierdzić należy, iż pozwolenia na budowę nie wymagają roboty budowlane polegające na remoncie tylko we wskazanym wyżej znaczeniu.
