Werbunek robotników.

UCHWAŁA NR 284
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 lipca 1959 r.
w sprawie werbunku robotników.

W celu racjonalnego rozmieszczenia siły roboczej oraz zapewnienia zorganizowanego dopływu robotników zamiejscowych do zakładów pracy Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Przez werbunek robotników, zwany dalej "werbunkiem", rozumie się planową działalność mającą na celu kierowanie do zakładów pracy robotników zamiejscowych, na podstawie zawartych z nimi w miejscu prowadzenia werbunku umów o pracę.
2.
Werbunek oparty jest na prawdziwej i rzetelnej informacji o warunkach pracy i płacy oraz zgodzie zwerbowanego na zawarcie umowy o pracę.
3.
Umowy o pracę z robotnikami zwerbowanymi zawierają - w imieniu zakładu pracy - osoby prowadzące werbunek.
4.
Za robotników zamiejscowych uważa się robotników, którzy nie mają możliwości codziennego dochodzenia lub dojazdu do zakładu pracy, nawet z bliższych okolic.
§  2.
1.
Minister Pracy i Opieki Społecznej planuje i zarządza werbunki na wniosek resortów gospodarczych bądź zakładów pracy, opierając się na bilansach siły roboczej, oraz sprawuje nadzór nad werbunkami.
2.
Minister Pracy i Opieki Społecznej może przekazać część uprawnień, o których mowa w ust. 1, prezydiom wojewódzkich rad narodowych, prowadzącym werbunek dla zakładów pracy na własnym terenie.
3.
Minister Pracy i Opieki Społecznej ustali zasady planowania i zarządzania werbunków oraz obowiązki organów zatrudnienia prezydiów rad narodowych i zakładów pracy w zakresie werbunku.
§  3.
Zakłady pracy nie objęte planem werbunku nie są uprawnione do prowadzenia werbunku.
§  4.
1.
Robotnikom zwerbowanym do pracy - niezależnie od świadczeń wynikających z obowiązującego ustawodawstwa pracy bądź innych obowiązujących przepisów prawnych - przysługuje:
1)
bezpłatny przejazd z miejsca zamieszkania do miejsca pracy, którego koszt pokrywa prezydium wojewódzkiej rady narodowej, właściwe dla miejsca prowadzenia werbunku,
2)
jednorazowy ryczałt za czas spędzony w podróży w wysokości 30 zł, którego koszt pokrywa zakład pracy,
3)
zakwaterowanie w hotelu robotniczym według obowiązujących w tym zakresie przepisów,
4)
kredytowane wyżywienie od chwili przybycia do zakładu pracy, w okresie pierwszego miesiąca pracy,
5)
zwrot kosztu przejazdu najtańszym środkiem lokomocji z tytułu jednodniowego zwolnienia z pracy raz w miesiącu lub dwudniowego raz na dwa miesiące w celu odwiedzenia przez zwerbowanego rodziny, jeżeli robotnik należycie i sumiennie wywiązuje się ze swych obowiązków i nie opuścił bez usprawiedliwienia żadnego dnia pracy; koszty z tego tytułu pokrywa zakład pracy,
6)
bezpłatny przejazd z miejsca pracy do miejsca zamieszkania, jeżeli robotnik zakończył pracę, do której wykonania zobowiązał się w umowie o pracę i jeżeli nie opuścił bez usprawiedliwienia żadnego dnia pracy; koszt tego przejazdu pokrywa zakład pracy.
2.
Koszt wyżywienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, spłaca zwerbowany, przy pierwszej wypłacie zarobków. Jeżeli zakład pracy nie ma możliwości zapewnienia wyżywienia, zwerbowanemu przysługują w okresie pierwszego miesiąca pracy - na życzenie zwerbowanego - zaliczki w wysokości od 15 do 30 zł dziennie. Zaliczki te zakład pracy wypłaca od pierwszego dnia pobytu zwerbowanego w zakładzie pracy, w trybie i wysokości ustalonej we własnym zakresie. Spłata przez zwerbowanego pobranych z tego tytułu zaliczek następuje przy pierwszej wypłacie zarobków. W uzasadnionych przypadkach spłata przez zwerbowanego kosztu kredytowanego wyżywienia bądź wypłaconych z tego tytułu zaliczek może być przedłużona i nastąpić przy następnych wypłatach zarobków.
§  5.
Robotnicy zamiejscowi, przybyli z własnej inicjatywy do zakładu pracy, dla którego prowadzony jest werbunek, korzystają ze świadczeń wymienionych w § 4 ust. 1 pkt 3, 4, 5, 6.
§  6.
1.
Zwerbowanemu przysługuje za okres załatwiania formalności związanych z jego przyjęciem do pracy zapłata po 25 zł za każdy dzień.
2.
Dopuszczalny czas załatwiania formalności związanych z przyjęciem zamiejscowych robotników do pracy ustali Minister Pracy i Opieki Społecznej.
§  7.
1.
Zobowiązuje się ministrów i prezydia rad narodowych nadzorujących zakłady pracy, dla których prowadzony jest werbunek, do spowodowania zorganizowania nad nowo przyjętymi robotnikami w pierwszym okresie ich pracy przez okres co najmniej 3 miesięcy specjalnej opieki majstrów (sztygarów), zmierzającej do stabilizacji w pracy nowo przyjętych robotników.
2.
Majstrom (sztygarom), o których mowa w ust. 1, może być przyznana za zmniejszenie odpływu robotników z pracy premia, której wysokość i zasady wypłacania ustalą poszczególni ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej.
§  8.
1.
Zobowiązuje się właściwych ministrów i prezydia rad narodowych do dopilnowania, aby zakłady pracy prowadzące hotele robotnicze zapewniły robotnikom właściwe warunki bytowe oraz rozrywki kulturalne i sportowe.
2.
Zobowiązuje się Ministra Oświaty do stworzenia robotnikom zamieszkałym w hotelach robotniczych możliwości dokształcania się, szczególnie w zakresie szkoły podstawowej.
3.
Kontrolę nad hotelami robotniczymi sprawują organy zatrudnienia prezydiów rad narodowych właściwe ze względu na miejsce położenia hoteli robotniczych.
§  9.
Traci moc uchwała nr 679 Prezydium Rządu z dnia 29 września 1951 r. w sprawie werbunku niewykwalifikowanej siły roboczej (Monitor Polski Nr A-88, poz. 1214) i z 1953 r. Nr A-36, poz. 457) oraz wydane na jej podstawie przepisy wykonawcze.
§  10.
Wykonanie uchwały porucza się Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej, wszystkim zainteresowanym ministrom i prezydiom rad narodowych.
§  11.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1959.63.323

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Werbunek robotników.
Data aktu: 02/07/1959
Data ogłoszenia: 18/07/1959
Data wejścia w życie: 18/07/1959