Wprowadzenie i podstawa prawnaW dniu 12 października 2023 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał od Rady Unii Europejskiej wniosek o wydanie opinii w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk rynku pracy dotyczących przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 530/1999 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2003 i (WE) nr 453/2008 1 (zwanego dalej "proponowanym rozporządzeniem").
Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 127 ust. 4 i art. 282 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ponieważ proponowane rozporządzenie zawiera przepisy mające wpływ na zadania EBC w zakresie gromadzenia informacji statystycznych oraz wkładu w harmonizację, w razie potrzeby, zasad i praktyk regulujących gromadzenie, opracowywanie i rozpowszechnianie statystyk w dziedzinach wchodzących w zakres jego kompetencji zgodnie z art. 5 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (zwanego dalej "Statutem ESBC"). Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.
1. Uwagi ogólne
EBC potrzebuje informacji na temat wskaźnika wakatów, poziomu i struktury kosztów zatrudnienia oraz struktury i rozkładu wynagrodzeń w celu oceny rozwoju sytuacji gospodarczej w państwach członkowskich w kontekście jednolitej europejskiej polityki pieniężnej oraz odpowiadającego jej głównego celu Europejskiego Systemu Banków Centralnych, jakim jest utrzymanie stabilności cen 2 . Terminowe informowanie o warunkach na rynku pracy i zmianach wynagrodzeń ma kluczowe znaczenie dla oceny bazowej presji inflacyjnej i kształtowania polityki pieniężnej. Statystyki dotyczące wakatów oraz wskaźnik kosztów zatrudnienia są wymienione wśród podstawowych europejskich wskaźników gospodarczych 3 , co nadaje im wiodącą rolę wśród oficjalnych statystyk gospodarczych wykorzystywanych do monitorowania polityki pieniężnej i gospodarczej. EBC popiera proponowane zastąpienie istniejących aktów prawnych dotyczących statystyki rynku pracy 4 jednym rozporządzeniem obejmującym wszystkie statystyki rynku pracy dotyczące przedsiębiorstw (zwane dalej "statystykami LMB", od ang. labour market statistics on businesses) 5 . Proponowana poprawa zakresu statystyk LMB od 2026 r. wzbogaciłaby te statystyki i uczyniłaby je bardziej przydatnymi dla EBC w procesie monitorowania, oceny i prognozowania, a tym samym do przygotowywania decyzji dotyczących polityki pieniężnej. Z zadowoleniem przyjmuje się również wymóg przekazywania od 2026 r. wstępnych szacunków dotyczących wskaźnika kosztów zatrudnienia 6 , ponieważ umożliwi to nadanie temu wskaźnikowi większego znaczenia w kontekście analizy i oceny presji kosztowej, która może mieć swoje źródło w zmianach kosztów zatrudnienia.
2. Uwagi szczegółowe
2.1. Zakres i jakość nowej sprawozdawczości
Proponowane włączenie sektora publicznego i małych przedsiębiorstw 7 do źródeł danych wykorzystywanych do zestawiania statystyk LMB znacznie poprawi zakres i reprezentatywność odpowiednich statystyk LMB. Poprawi to również harmonizację gromadzenia danych, a tym samym umożliwi lepsze porównywanie między państwami zmian w statystykach dotyczących wakatów i wskaźnika kosztów zatrudnienia. EBC sugeruje, że w proponowanym rozporządzeniu 8 należy wyraźnie określić wymóg przekazywania informacji umożliwiających zrozumienie wpływu zmian metodyki lub populacji próby (np. odpowiednia ilość danych historycznych, która może opierać się na szacunkach, wskaźnikach zastępczych i innych źródłach danych) 9 . Szczegóły takich danych wraz z innymi wymogami dotyczącymi danych powinny zostać następnie określone przez Komisję w akcie wykonawczym 10 .
2.2. Terminy przekazywania sprawozdawczości
Proponowane przekazywanie wstępnych szacunków wskaźnika kosztów zatrudnienia stanowiłoby znaczne usprawnienie obecnego systemu sprawozdawczości. Poprawa terminowości tych szacunków jest szczególnie ważna ze względu na brak zharmonizowanych miesięcznych wskaźników dotyczących zmian wynagrodzeń we wszystkich państwach członkowskich. Kwartalne informacje na temat wynagrodzeń pracowniczych publikowane w ramach rachunków narodowych w ESA 2010 11 umożliwiają ocenę zmian wynagrodzeń jedynie z dużym opóźnieniem. Udostępnione wstępne szacunki wskaźnika kosztów zatrudnienia byłyby zatem pierwszymi dostępnymi informacjami na temat kwartalnych zmian wynagrodzeń. Mile widziana byłaby poprawa terminowości przekazywania danych w odniesieniu do struktury badania wynagrodzeń idąca dalej niż proponowana obecnie stosunkowo skromna zmiana.
2.3. Definicja jednostki statystycznej
EBC uważa, że w celu osiągnięcia możliwie zharmonizowanego podejścia statystycznego kluczowe znaczenie dla tworzenia statystyk europejskich takich jak statystyki LMB ma definicja jednostki statystycznej 12 . Aby uniknąć dublowania się wymogów oraz luk, zwłaszcza w sytuacji gdy przedsiębiorstwa 13 posiadają jednostki lokalne 14 w więcej niż jednym państwie członkowskim, ważne jest, aby istniały konkretne ustalenia dotyczące gromadzenia danych od przedsiębiorstw lub od jednostek lokalnych.
W przypadku gdy EBC zaleca zmianę projektu rozporządzenia, szczegółowe propozycje zmian wraz z ich uzasadnieniem zostały zawarte w odrębnym roboczym dokumencie o charakterze technicznym. Dokument roboczy o charakterze technicznym jest dostępny w języku angielskim na stronie EUR-Lex.
Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 24 listopada 2023 r.
1 COM (2023) 459 final.
2 Art. 127 ust. 1 zdanie pierwsze Traktatu. Art. 127 ust. 1 zdanie pierwsze Traktatu nakłada również na Eurosystem obowiązek wspierania ogólnych polityk gospodarczych w UE, co ma przyczyniać się do osiągnięcia jej celów wskazanych w art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej.
3 COM (2002) 661 final.
4 Rozporządzenie Rady (WE) nr 530/1999 z dnia 9 marca 1999 r. dotyczące statystyk strukturalnych odnoszących się do zarobków i kosztów pracy (Dz.U. L 63 z 12.3.1999, s. 6), rozporządzenie (WE) nr 450/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 lutego 2003 r. dotyczące wskaźnika kosztów pracy (Dz.U. L 69 z 13.3.2003, s. 1) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 453/2008 z dnia 23 kwietnia 2008 r. dotyczące statystyk kwartalnych w zakresie wolnych miejsc pracy we Wspólnocie (Dz.U. L 145 z 4.6.2008, s. 234).
5 Art. 1 proponowanego rozporządzenia.
6 Art. 5 i załącznik do proponowanego rozporządzenia.
7 Art. 4 ust. 1 lit. b) ppkt (ii) oraz lit. c) ppkt (i) oraz art. 6 ust. 2 proponowanego rozporządzenia.
8 W szczególności w art. 8 ust. 2 proponowanego rozporządzenia.
9 Art. 3 ust. 1 lit. c) proponowanego rozporządzenia.
10 Art. 4 ust. 7 proponowanego rozporządzenia.
11 Zgodnie z rozdziałem 4 pkt D.1 załącznika A do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 174 z 26.6.2013, s. 1).
12 Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 1 proponowanego rozporządzenia.
13 Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 2 proponowanego rozporządzenia.
14 Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 3 proponowanego rozporządzenia.
