(Jedynie tekst w języku litewskim jest autentyczny)(2023/C 60/01)
(Dz.U.UE C z dnia 17 lutego 2023 r.)
Poniższą ocenę przeprowadzono zgodnie z postanowieniami Traktatu Euratom, bez uszczerbku dla ewentualnych dodatkowych ocen, które mogą zostać przeprowadzone na podstawie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, oraz zobowiązań wynikających z tego traktatu, a także z prawodawstwa wtórnego 1 .
W dniu 22 czerwca 2022 r. Komisja Europejska otrzymała od rządu Litwy - zgodnie z art. 37 traktatu Euratom - dane ogólne dotyczące planu trwałego składowania odpadów promieniotwórczych 2 powstałych w związku z likwidacją i demontażem obszarów roboczych reaktora R1 i R2 bloku 2 elektrowni jądrowej Ignalina.
Na podstawie tych danych oraz dodatkowych informacji, o które Komisja wystąpiła w dniu 29 sierpnia 2022 r. i 26 października 2022 r. i które zostały przedłożone przez władze Litwy w dniach 3 października 2022 r. oraz 11 listopada 2022 r., a także po skonsultowaniu się z grupą ekspertów, Komisja wydała następującą opinię:
1. Odległość pomiędzy obiektem a najbliższą granicą z innym państwem członkowskim, w tym przypadku Łotwą, wynosi 8 km. Granica z Republiką Białorusi (krajem sąsiadującym) znajduje się w odległości 5 km.
2. Normalne operacje demontażu nie doprowadzą do uwolnień płynnych substancji promieniotwórczych.
W warunkach normalnego demontażu uwolnienia gazowych substancji promieniotwórczych nie powinny spowodować istotnego narażenia zdrowia ludności w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim, jeśli chodzi o dawki graniczne określone w dyrektywie ustanawiającej podstawowe normy bezpieczeństwa 3 .
3. Stałe odpady promieniotwórcze będą przekazywane do właściwego zakładu przetwarzania odpadów, obiektu trwałego składowania lub zakładu unieszkodliwiania na terenie elektrowni Ignalina.
Stałe odpady niepromieniotwórcze oraz odpady resztkowe zostaną zwolnione z mechanizmów kontrolnych w celu składowania jako zwykłe odpady lub ponownego wykorzystania bądź recyklingu, zgodnie z kryteriami zwolnienia określonymi w dyrektywie ustanawiającej podstawowe normy bezpieczeństwa.
4. W przypadku nieplanowanych uwolnień substancji promieniotwórczych w wyniku wypadku o charakterze i skali określonych w danych ogólnych, dawki, na które zostałaby narażona ludność w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim, nie miałyby istotnego znaczenia z punktu widzenia ochrony zdrowia, w odniesieniu do poziomów referencyjnych określonych w dyrektywie ustanawiającej podstawowe normy bezpieczeństwa.
W związku z powyższym Komisja wyraża opinię, że wdrożenie planu trwałego składowania wszystkich rodzajów odpadów promieniotwórczych pochodzących z demontażu obszarów roboczych reaktora R1 i R2 bloku 2 elektrowni jądrowej Ignalina zlokalizowanej na Litwie, zarówno w warunkach normalnej eksploatacji, jak i w razie wypadku o charakterze i skali określonych w danych ogólnych, nie spowoduje znaczącego z punktu widzenia zdrowia skażenia promieniotwórczego wody, gleby ani powietrza w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim, w odniesieniu do przepisów określonych w dyrektywie ustanawiającej podstawowe normy bezpieczeństwa.
Sporządzono w Brukseli dnia 15 lutego 2023 r.
1 Przykładowo zgodnie z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej bardziej szczegółowej ocenie należy poddać aspekty środowiskowe. Komisja pragnie w szczególności zwrócić uwagę na przepisy dyrektywy 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, zmienionej dyrektywą 2014/52/UE, dyrektywy 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko, jak również dyrektywy 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory oraz dyrektywy 2000/60/WE ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej.
2 Składowanie odpadów radioaktywnych w rozumieniu pkt 1 zalecenia Komisji 2010/635/Euratom z dnia 11 października 2010 r. w sprawie stosowania art. 37 Traktatu Euratom (Dz.U. L 279 z 23.10.2010, s. 36).
3 Dyrektywa Rady 2013/59/Euratom z dnia 5 grudnia 2013 r. ustanawiająca podstawowe normy bezpieczeństwa w celu ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na działanie promieniowania jonizującego oraz uchylająca dyrektywy 89/618/Euratom, 90/641/Euratom, 96/29/Euratom, 97/43/Euratom i 2003/122/Euratom (Dz.U. L 13 z 17.1.2014, s. 1).