Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 lutego 2019 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią (2018/2110(INI)).

Ochrona zwierząt podczas transportu w UE i poza nią

P8_TA(2019)0132

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 lutego 2019 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią (2018/2110(INI))

(2020/C 449/23)

(Dz.U.UE C z dnia 23 grudnia 2020 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań ¹ ,

– uwzględniając art. 13 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, że przy formułowaniu i wykonywaniu polityki unijnej UE i jej państwa członkowskie w pełni uwzględniają wymagania w zakresie dobrostanu zwierząt jako istot zdolnych do odczuwania,

– uwzględniając europejską ocenę wdrożenia rozporządzenia (WE) nr 1/2005 dotyczącego w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu, wraz z odnośnymi załącznikami, opublikowaną przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego (EPRS) ²  w październiku 2018 r.,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu ³ ,

– uwzględniając opinię naukową Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 12 stycznia 2011 r. dotyczącą dobrostanu zwierząt w czasie transportu ⁴ ,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie wpływu rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu (COM(2011)0700),

– uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 15 lutego 2012 r. w sprawie strategii Unii Europejskiej w zakresie ochrony i dobrostanu zwierząt na lata 2012-2015 (COM(2012)0006),

– uwzględniając swoje oświadczenie nr 49/2011 z dnia 15 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia maksymalnego 8-godzinnego czasu transportu zwierząt przeznaczonych do uboju w Unii Europejskiej ⁵ ,

– uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 23 kwietnia 2015 r. ⁶ ,

– uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 dotyczące dobrostanu zwierząt w UE ⁷ ,

– uwzględniając art. 52 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Transportu i Turystyki oraz Komisji Petycji (A8-0057/2019),

A. mając na uwadze, że zgodnie z art. 13 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej UE uznaje, iż zwierzęta nie są jedynie towarami, produktami lub mieniem, ale są istotami czującymi, a zatem zdolnymi do odczuwania przyjemności i bólu; mając na uwadze, że podejście to znalazło odzwierciedlenie w przewidzianych przepisami Unii środkach, które mają zapewnić utrzymywanie i transportowanie zwierząt w warunkach, w których nie dochodzi do znęcania się nad nimi lub ich niewłaściwego traktowania oraz które nie przysparzają im bólu lub cierpienia; mając na uwadze, że UE jest miejscem, w którym w najwyższym stopniu szanuje się i chroni dobrostan zwierząt i które jest przykładem dla reszty świata;

B. mając na uwadze, że każdego roku przewozi się na duże odległości między państwami członkowskimi, na terenie państw członkowskich oraz do państw trzecich miliony zwierząt przeznaczonych do hodowli, chowu, dalszego tuczu lub uboju; mając na uwadze, że zwierzęta przewozi się również w celach związanych z rekreacją i udziałem w wystawach oraz jako zwierzęta domowe; mając na uwadze, że obywatele UE coraz bardziej troszczą się o przestrzeganie norm dobrostanu zwierząt, zwłaszcza w przypadku transportu żywych zwierząt;

C. mając na uwadze, że w swojej rezolucji z dnia 12 grudnia 2012 r. Parlament wezwał do skrócenia czasu przewozu zwierząt przeznaczonych na ubój do ośmiu godzin;

D. mając na uwadze, że według definicji Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE) z 2008 r. dobrostan zwierząt oznacza, iż są one zdrowe, mają wystarczającą ilość miejsca, są dobrze żywione, czuje się bezpiecznie, mogą zachowywać się w naturalny dla siebie sposób i nie odczuwają strachu, bólu ani cierpienia; mając na uwadze, że nie jest to zapewniane w znacznej większości przypadków transportu zwierząt, szczególnie na duże odległości;

E. mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu ma zastosowanie do transportu wszystkich kręgowców na obszarze Unii;

F. mając na uwadze, że państwa członkowskie odpowiadają za zapewnienie prawidłowego wdrażania i egzekwowania tego rozporządzenia na szczeblu krajowym, w tym za prowadzenie oficjalnych kontroli, a Komisja odpowiada za zapewnienie prawidłowego wdrażania prawodawstwa UE przez państwa członkowskie;

G. mając na uwadze, że państwa członkowskie ze zbyt małym zdecydowaniem lub surowością egzekwują rozporządzenie (WE) nr 1/2005 w UE i w ogóle nie starają się egzekwować go poza UE;

H. mając na uwadze, że duża liczba naruszeń stwierdzonych w 2017 r. przez Dyrekcję Generalną Komisji ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (DG SANTE) w niektórych państwach członkowskich wydaje się wymagać wszczęcia odpowiednich postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

I. mając na uwadze, że transport jest stresujący dla zwierząt, ponieważ naraża je na wiele niedogodności negatywnie wpływających na ich dobrostan; mając na uwadze, że zwierzęta będące przedmiotem handlu z niektórymi państwami trzecimi cierpią jeszcze bardziej z powodu bardzo długiego czasu przewozu, w tym dużych opóźnień na granicach przy kontroli dokumentów, pojazdów oraz zdolności zwierząt do transportu;

J. mając na uwadze, że jakość i częstość kontroli w państwach członkowskich bezpośrednio wpływają na poziom zgodności z wymogami; mając na uwadze, że analiza sprawozdań z kontroli w państwach członkowskich ujawniła ogromne różnice między państwami członkowskimi pod względem liczby kontroli, wynoszącej od zera do kilku milionów rocznie, oraz pod względem odsetka naruszeń, wynoszącego od zera do 16,6 %, co wskazuje, że państwa członkowskie stosują różne metody kontroli, np. kontrole losowe albo kontrole oparte na analizie ryzyka; mając na uwadze, że takie różnice w metodach uniemożliwiają też porównywanie danych między państwami członkowskimi;

K. mając na uwadze, że szkolenie i kształcenie kierowców w celu promowania ostrożnej jazdy dostosowanej do rodzaju przewożonych zwierząt poprawiłoby dobrostan zwierząt podczas transportu ⁸ ;

L. mając na uwadze, że właściwe traktowanie zwierząt może doprowadzić do skrócenia czasu ich załadunku i wyładunku, do ograniczenia utraty wagi, do zmniejszenia liczby urazów i zranień oraz do poprawy jakości mięsa;

M. mając na uwadze, że istnieją kompleksowe analizy udowadniające, iż dobrostan zwierząt ma wpływ na jakość ich mięsa;

N. mając na uwadze, że w celu ochrony dobrostanu zwierząt podczas transportu należy nadal kłaść nacisk głównie na jakość opieki nad zwierzętami gospodarskimi przy załadunku i wyładunku, a także na ich ostrożny przewóz;

O. mając na uwadze, że zdolność do transportu jest ważnym czynnikiem zapewniającym dobrostan zwierząt podczas transportu, ponieważ zagrożenia dla dobrostanu podczas transportu są większe w przypadku zwierząt rannych, osłabionych, ciężarnych, nieodsadzonych od matki lub chorych; mając na uwadze, że może istnieć niepewność co do zdolności do transportu i co do stadium ciąży;

P. mając na uwadze, że największy odsetek naruszeń stanowią nieprawidłowości dotyczące zdolności do transportu, a po nich nieprawidłowości dotyczące dokumentacji;

Q. mając na uwadze, że wśród osób odpowiedzialnych często panuje niejasność co do tego, co należy zrobić, gdy zwierzęta zostaną uznane za niezdolne do transportu;

R. mając na uwadze, że osoby odpowiedzialne często nie są pewne, jak zaawansowana jest ciąża danego zwierzęcia;

S. mając na uwadze, że szczególnie problematyczny jest transport cieląt i jagniąt nieodsadzonych od matki;

T. mając na uwadze, że rolnicy są stroną najbardziej zainteresowaną utrzymaniem zdolności zwierząt do transportu, która może najwięcej stracić, jeżeli transport jest niezgodny z obowiązującymi przepisami;

U. mając na uwadze, że często występują zaniedbania, jeśli chodzi o zaopatrzenie zwierząt w wystarczającą ilość pożywienia i wody oraz zapewnienie im 24-godzinnego odpoczynku podczas postoju w sprawdzonym punkcie kontroli;

V. mając na uwadze, że pojazdy przeznaczone do transportu są często przepełnione; mając na uwadze, że duży problem stanowią wysokie temperatury i niewystarczająca wentylacja w pojeździe;

W. mając na uwadze, że w kilku państwach członkowskich pojawiły się niedawne ogniska zwierzęcych chorób zakaźnych, takich jak afrykański pomór świń, ptasia grypa oraz choroby małych przeżuwaczy i bydła; mając na uwadze, że transport żywych zwierząt może zwiększyć ryzyko rozprzestrzenienia się tych chorób;

X. mając na uwadze, że transport mięsa i innych produktów odzwierzęcych, a także nasienia i zarodków, jest dla hodowców łatwiejszy technicznie i administracyjnie oraz niekiedy korzystniejszy finansowo niż transport żywych zwierząt do celów uboju lub hodowli; mając na uwadze, że Europejska Federacja Weterynarzy (FVE) oraz OIE podkreślają, że chów zwierząt powinien odbywać się jak najbliżej miejsca ich urodzenia, a ubój jak najbliżej zakładu produkcyjnego; mając na uwadze, że dostępność zakładów uboju, w tym zakładach mobilnych, w miejscach chowu lub w ich pobliżu może przyczyniać się do tworzenia źródeł utrzymania na obszarach wiejskich;

Y. mając na uwadze, że ubój zwierząt jak najbliżej miejsca hodowli jest najwłaściwszym środkiem służącym zapewnieniu dobrostanu zwierząt;

Z. mając na uwadze nierównomierne rozmieszczenie rzeźni w państwach członkowskich;

AA. mając na uwadze, że w przypadku niektórych państw członkowskich i łańcuchów dostaw w Unii transport żywych zwierząt do dalszej produkcji lub uboju jest istotny dla zapewnienia konkurencji na rynku;

Zalecenia

Wykonywanie i egzekwowanie przepisów

1. zwraca uwagę, że co roku miliony żywych zwierząt są transportowane w celu uboju lub hodowli wewnątrz UE i z UE do państw trzecich; zwraca uwagę, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005 - jeżeli jest prawidłowo wdrażane i egzekwowane - wywiera pozytywny wpływ na dobrostan zwierząt podczas transportu; z zadowoleniem przyjmuje wytyczne Komisji w tej kwestii, jednak ubolewa, że - według sprawozdania specjalnego nr 31/2018 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego - te wytyczne oraz niektóre z działań zaplanowanych przez Komisję były opóźnione o nawet pięć lat; zwraca uwagę, że nadal utrzymują się poważne problemy związane z transportem i że egzekwowanie rozporządzenia wydaje się główną trudnością dla podmiotów zaangażowanych w jego wdrażanie;

2. podkreśla, że Komisja Petycji otrzymuje bardzo dużo petycji dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu, w których to petycjach często ujawniane są systematyczne, ciągłe i poważne naruszenia rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 zarówno przez państwa członkowskie, jak i przewoźników;

3. podkreśla, że cierpienie zwierząt podczas transportu wzbudza poważny niepokój w społeczeństwie; zwraca uwagę, że 21 września 2017 r. Komisja otrzymała ponad milion podpisów poparcia dla kampanii #StopTheTrucks, w której obywatele UE wzywają do zaprzestania transportu zwierząt na duże odległości;

4. zauważa, że stopień postępu we wdrażaniu rozporządzenia (WE) nr 1/2005 przez państwa członkowskie nie wystarcza do osiągnięcia głównego celu rozporządzenia, jakim jest poprawa dobrostanu zwierząt podczas transportu, szczególnie jeśli chodzi o weryfikację dzienników przewozu i stosowanie kar; wzywa państwa członkowskie, by znacząco poprawiły przestrzeganie rozporządzenia; wzywa Komisję, by zapewniła skuteczne i jednolite wdrożenie obowiązujących przepisów unijnych dotyczących transportu zwierząt we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Komisję, by prowadziła działania prawne przeciwko państwom członkowskim, które nie stosują prawidłowo rozporządzenia, i nakładała na nie sankcje;

5. podkreśla, że częściowe wykonanie nie wystarcza do osiągnięcia nadrzędnego celu rozporządzenia, jakim jest niedopuszczanie do zranień lub niepotrzebnego cierpienia zwierząt lub ich śmierci podczas transportu, i że dlatego konieczne jest podjęcie większych starań na rzecz zapobiegania poważnym naruszeniom mającym wpływ na dobrostan zwierząt oraz na rzecz ich ścigania;

6. ubolewa nad tym, że nie rozwiązano jeszcze wielu kwestii związanych z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005, takich jak przepełnienie, niewystarczająca wysokość pomieszczeń, brak wymaganych postojów na odpoczynek, żywności i wody, nieodpowiednia wentylacja i urządzenia do pojenia, transport w upale, transport zwierząt w nieodpowiednim do tego stanie, transport cieląt nieodsadzonych od matki, konieczność stwierdzenia ciąży u zwierząt, stopień, sprawdzania dzienników przewozu, powiązanie między naruszeniami, egzekwowaniem przepisów i karami, "mieszany" wpływ szkoleń, kształcenia i certyfikacji, niewystarczająca ściółka, jak wskazano również w sprawozdaniu specjalnym nr 31/2018 Europejski Trybunał Obrachunkowy oraz w skargach złożonych do Komisji przez organizacje pozarządowe; wzywa do poprawy w wyżej wymienionych obszarach;

7. wzywa wszystkie państwa członkowskie do zapewnienia, aby przewozy były planowane i realizowane - od miejsca wyjazdu do miejsca przeznaczenia - zgodnie z wymogami UE w zakresie dobrostanu zwierząt, przy czym należy uwzględniać różne środki transportu i różnorodne warunki geograficzne w UE i w państwach trzecich;

8. podkreśla, że systematyczne naruszenia rozporządzenia na niektórych obszarach i w niektórych państwach członkowskich prowadzą do nieuczciwej konkurencji skutkującej nierównymi szansami podmiotów w poszczególnych państwach członkowskich, co z kolei może prowadzić do równania w dół, jeśli chodzi o normy dobrostanu zwierząt podczas transportu; wzywa Komisję - zważywszy, że poziomy sankcji mogą być w niektórych państwach członkowskich dziesięciokrotnie wyższe niż w innych - do opracowania zharmonizowanego unijnego systemu sankcji w celu zapewnienia skuteczności, proporcjonalności i odstraszającego charakteru kar, z uwzględnieniem powtarzających się naruszeń; wzywa Komisję, aby opracowała plan działania na rzecz dostosowania sankcji we wszystkich państwach członkowskich;

9. ubolewa, że Komisja zignorowała rezolucję Parlamentu z dnia 12 grudnia 2012 r., i podkreśla, że zdecydowane i zharmonizowane egzekwowanie dzięki skutecznym, proporcjonalnym i odstraszającym karom w rozumieniu art. 25 rozporządzenia ma zasadnicze znaczenie dla poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu oraz że państwa członkowskie nie mogą ograniczać się wyłącznie do zaleceń i wskazówek; ponownie wzywa Komisję do odpowiedzi na zawarte w tej rezolucji wezwanie do sprawdzenia rozporządzenia pod kątem niezgodności z wymogami prawnymi w poszczególnych państwach członkowskich;

10. uważa, że powtarzające się naruszenia, jeżeli zdarzają się w okolicznościach, nad którymi przewoźnik miał kontrolę, powinny podlegać postępowaniu karnemu; wzywa państwa członkowskie do objęcia postępowaniem karnym naruszeń rozporządzenia, zwłaszcza powtarzających się naruszeń; jest zdania, że skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary powinny obejmować konfiskatę pojazdów i obowiązkowe ponowne przeszkolenie osób odpowiedzialnych za dobrostan i transport zwierząt, oraz uważa, że należy to zharmonizować w całej Unii; jest zdania, że kary powinny odzwierciedlać szkodę, zakres, czas trwania i powtarzanie się naruszeń;

11. wzywa państwa członkowskie, aby skuteczniej korzystały ze znacznych uprawnień do egzekwowania przepisów powierzonych im na mocy rozporządzenia, w tym wypełniały zobowiązanie do żądania od przewoźników wprowadzenia systemów zapobiegających ponownym naruszeniom oraz do zawieszania lub unieważniania udzielonych im zezwoleń; wzywa państwa członkowskie do podejmowania wystarczających działań naprawczych i do wprowadzenia sankcji, aby zapobiec cierpieniu zwierząt oraz zniechęcić podmioty do naruszania przepisów; wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby dążyły do zapewnienia całkowitego braku naruszeń przy wdrażaniu i egzekwowaniu rozporządzenia;

12. wzywa Komisję do sporządzenia, po konsultacji z krajowymi punktami kontaktowymi, listy podmiotów, które dopuściły się wielokrotnych i poważnych naruszeń rozporządzenia, stwierdzonych na podstawie wyników sprawozdań z kontroli i wykonania; wzywa Komisję do publikowania częstych aktualizacji tej listy, a także do promowania przykładów najlepszych praktyk, zarówno w zakresie transportu, jak i zarządzania;

13. podkreśla, że nieprzestrzeganie rozporządzenia przez państwa członkowskie zagraża celowi, jakim jest zapobieganie występowaniu i rozprzestrzenianiu się zwierzęcych chorób zakaźnych, ponieważ transport jest jedną z przyczyn szybkiego rozprzestrzeniania się takich chorób, w tym chorób, które mogą być przenoszone na ludzi; zauważa, że pojazdy często nie odpowiadają wymogom art. 12 zmienionej dyrektywy Rady 64/432/EWG z dnia 26 czerwca 1964 r. w sprawie problemów zdrowotnych zwierząt wpływających na handel wewnątrzwspólnotowy bydłem i trzodą chlewną ⁹ ; uważa w szczególności, że nieodpowiednie przechowywanie odpadów grozi rozprzestrzenieniem się oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe i chorób; wzywa Komisję, aby opracowała zharmonizowane procedury udzielania zezwoleń dotyczących statków i samochodów ciężarowych oraz podjęła działania zapobiegające rozprzestrzenianiu się zwierzęcych chorób zakaźnych w wyniku transportu zarówno w UE, jak i z państw trzecich, przez promowanie środków bezpieczeństwa biologicznego i zwiększenie dobrostanu zwierząt;

14. wzywa do ściślejszej współpracy między właściwymi organami w celu poprawy egzekwowania przepisów dzięki wykorzystaniu technologii do stworzenia systemu przesyłania informacji zwrotnych w czasie rzeczywistym między państwem członkowskim miejsca wyjazdu, państwem członkowskim miejsca przeznaczenia i wszelkimi państwami tranzytu; wzywa Komisję do opracowania systemów geolokalizacji, dzięki którym można by monitorować lokalizację zwierząt, czas przewozu w pojazdach transportowych i wszelkie przypadki nieprzestrzegania harmonogramów transportu; jest zdania, że jeżeli zwierzęta, których stan w chwili wyjazdu były dobry, przybywają do miejsca docelowego w złym stanie, powinno to skutkować pełnym dochodzeniem, a w razie powtórzenia się takiej sytuacji podmioty łańcucha transportowego odpowiedzialne za nią muszą zostać natychmiast ukarane zgodnie z prawem, zaś właściciel zwierząt musi być uprawniony do odszkodowania na mocy prawa krajowego za wszelką utratę dochodu, która może wynikać z tej sytuacji; ponadto jest zdania, że właściwe organy powinny surowo karać organizatora i urzędnika poświadczającego dziennik przewozu utworzony w państwie członkowskim miejsca wyjazdu w przypadku, gdy dziennik ten jest wypełniony w sposób niezgodny z prawdą lub wprowadzający w błąd;

15. zwraca uwagę, że egzekwowanie przepisów jest szczególnie trudne wówczas, gdy podróż przebiega przez kilka państw członkowskich i gdy różne państwa członkowskie wykonują w tym zakresie różne zadania (zatwierdzenie dziennika przewozu, wydanie zezwolenia przewoźnikowi, wydanie licencji dla kierowcy, zatwierdzenie pojazdu itp.); wzywa państwa członkowskie, które wykryją naruszenia, do powiadomienia wszystkich pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, zgodnie z wymogami art. 26 rozporządzenia, aby zapobiec ponownym naruszeniom i umożliwić zoptymalizowaną ocenę ryzyka;

16. zwraca się do Komisji, by przedkładała Parlamentowi regularne sprawozdania z wdrażania i egzekwowania rozporządzenia, zawierające podział naruszeń według poszczególnych państw członkowskich, gatunków oraz rodzajów naruszenia, w stosunku do wolumenu transportu żywych zwierząt w poszczególnych państwach członkowskich;

17. z zadowoleniem przyjmuje przypadki współpracy podejmowanej przez rządy, naukowców, przedsiębiorstwa, przedstawicieli branży i właściwe organy krajowe w celu wspólnego określenia najlepszych praktyk pozwalających zachować zgodność z wymogami prawnymi, jak m.in. w przypadku strony internetowej przedstawiającej wytyczne dotyczące transportu zwierząt; wzywa Komisję, aby rozpowszechniała i promowała najlepsze praktyki w państwach członkowskich dotyczące transportu zwierząt gospodarskich oraz wspierała unijną platformę na rzecz dobrostanu zwierząt, promując wzmocniony dialog i wymianę dobrych praktyk między wszystkimi podmiotami; wzywa Komisję do opracowania nowej strategii dotyczącej dobrostanu zwierząt na lata 2020-2024 oraz do wspierania innowacji w transporcie zwierząt;

18. wzywa Komisję do dalszej współpracy ze OIE, EFSA i państwami członkowskimi w celu wspierania wdrażania i właściwego egzekwowania rozporządzenia (WE) nr 1/2005, z myślą o promowaniu intensywniejszego dialogu na tematy związane z dobrostanem zwierząt podczas transportu, ze szczególnym uwzględnieniem:

– poprawy stosowania unijnych przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu dzięki wymianie informacji i najlepszych praktyk oraz bezpośredniemu zaangażowaniu zainteresowanych stron;

– wspierania szkoleń dla kierowców i przedsiębiorstw transportowych;

– popularyzacji wytycznych i informacji dotyczących transportu zwierząt w tłumaczeniu na wszystkie języki UE;

– opracowania i stosowania dobrowolnych zobowiązań ze strony przedsiębiorstw do dalszej poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu;

– wzmożonej wymiany informacji i szerszego wykorzystywania najlepszych praktyk między organami krajowymi w celu ograniczenia liczby naruszeń popełnianych przez przedsiębiorstwa transportowe i kierowców;

19. wzywa Komisję do oceny zgodności rozporządzenia z rozporządzeniem (WE) nr 561/2006 w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego ¹⁰  pod względem czasu prowadzenia pojazdu i czasu odpoczynku kierowców;

20. podkreśla znaczenie rozróżnienia między odpowiedzialnością przedsiębiorstw zajmujących się transportem zwierząt a odpowiedzialnością rolników, ponieważ to przedsiębiorstwa, a nie rolnicy, powinny ponosić odpowiedzialność za problemy związane z transportem zwierząt; przypomina, że rolnicy są najbardziej zainteresowani dobrostanem zwierząt, z powodów emocjonalnych i afektywnych, lecz także ekonomicznych;

21. przypomina, że Komisja, stojąca na straży traktatów, odpowiada za monitorowanie prawidłowego stosowania przepisów UE; wzywa Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do zbadania, czy Komisja systematycznie nie zapewniała zgodności z obowiązującym rozporządzeniem i czy w związku z tym może być pociągnięta do odpowiedzialności za niewłaściwe administrowanie;

22. ubolewa nad podjętą przez Konferencję Przewodniczących decyzją, by nie proponować powołania parlamentarnej komisji śledczej ds. dobrostanu zwierząt podczas transportu w UE i poza nią pomimo poparcia dużej liczby posłów do PE z różnych grup politycznych; w związku z tym zaleca, aby Parlament powołał na początku następnej kadencji komisję śledczą ds. dobrostanu zwierząt podczas transportu w UE i poza nią w celu właściwego zbadania i monitorowania zarzutów naruszeń i niewłaściwego administrowania przy stosowaniu rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu;

Gromadzenie danych, kontrole i monitorowanie

23. wyraża ubolewanie z powodu trudności w przeprowadzeniu spójnej analizy wdrożenia rozporządzenia, które wynikają z różnych podejść do gromadzenia danych w poszczególnych państwach członkowskich; wzywa Komisję do ustanowienia wspólnych minimalnych norm dla systemów śledzenia wszystkich przewozów, aby można w sposób bardziej zharmonizowany gromadzić dane i oceniać monitorowane parametry; wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz dostarczania Komisji zharmonizowanych, obszernych i kompletnych danych na temat kontroli w transporcie i poziomu naruszeń; wzywa państwa członkowskie do prowadzenia liczniejszych niezapowiedzianych kontroli oraz do opracowania i stosowania strategii opartej na analizie ryzyka w celu ukierunkowania prowadzonych przez nie działań kontrolnych na formy transportu charakteryzujące się wysokim ryzykiem, tak aby zwiększyć skuteczności ograniczonych środków kontroli;

24. zauważa, że według sprawozdania specjalnego Trybunału Obrachunkowego z 2018 r. w sprawie dobrostanu zwierząt w UE Komisja uznała, iż dane przekazywane przez państwa członkowskie nie są na tyle kompletne, spójne, wiarygodne ani szczegółowe, aby można było na ich podstawie wyciągnąć wnioski na temat zgodności na szczeblu UE;

25. podkreśla, że kontrole należy prowadzić w jednakowy sposób na terenie całej Unii oraz proporcjonalnie do rocznej liczby zwierząt przewożonych każdego roku w każdym państwie członkowskim, aby zagwarantować i utrzymać właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz uniknąć zakłóceń konkurencji w UE; wzywa ponadto Komisję do zwiększenia liczby niezapowiedzianych kontroli na miejscu przeprowadzanych przez Biuro ds. Żywności i Weterynarii (FVO) w zakresie dobrostanu i transportu zwierząt; uważa, że różne metody gromadzenia danych i odmienne mechanizmy kontroli utrudniają uzyskanie dokładnego obrazu przestrzegania przepisów w poszczególnych państwach członkowskich; dlatego wzywa Komisję, aby przyjęła bardziej ujednolicone metody składania sprawozdań oraz przeprowadziła dalszą analizę danych pochodzących ze sprawozdań z kontroli sporządzonych przez FVO oraz z odsyłanych przez państwa członkowskie formularzy dotyczących ich wieloletnich krajowych planów kontroli (WKPK); uznaje, że audyty przeprowadzone przez DG SANTE stanowią ważne źródło informacji dla Komisji, umożliwiające ocenę wdrażania obowiązującego rozporządzenia; wzywa Komisję, aby każdego roku przeprowadzała co najmniej siedem niezapowiedzianych wizyt, zgodnie z zaleceniem Trybunału Obrachunkowego;

26. wzywa Komisję, aby przekazała państwom członkowskim wytyczne co do tego, w jaki sposób zintegrowany skomputeryzowany system weterynaryjny (TRACES) może być wykorzystywany do wspierania przygotowywania analiz ryzyka w odniesieniu do kontroli transportu żywych zwierząt, zgodnie z zaleceniem Trybunału Obrachunkowego zawartym w jego sprawozdaniu specjalnym z 2018 r., w którym stwierdzono, że organy państw członkowskich odpowiedzialne za kontrole transportu rzadko wykorzystały informacje z TRACES do odpowiedniego ukierunkowania kontroli; apeluje o bardziej skuteczny i przejrzysty system monitorowania, co obejmuje publiczny dostęp do informacji gromadzonych za pośrednictwem TRACES; ponadto wzywa do zwiększenia liczby kontroli przeprowadzanych w ciągu roku przez FVO;

27. wzywa państwa członkowskie do nasilenia kontroli w całym łańcuchu produkcji, a w szczególności do prowadzenia skutecznych i systematycznych kontroli partii zwierząt przed załadunkiem, aby położyć kres praktykom naruszającym rozporządzenie i pogarszającym warunki transportu zwierząt drogą lądową lub morską, takim jak zezwalanie na kontynuowanie długotrwałego przewozu w przypadku przeładowanych środków transportu bądź zwierząt niezdolnych do transportu lub pozwalanie na dalsze korzystanie z punktów kontroli, które nie dysponują infrastrukturą wystarczającą do zapewnienia odpoczynku, karmienia i pojenia transportowanych zwierząt;

28. wyraża zaniepokojenie niskim poziomem kontroli w niektórych państwach członkowskich oraz małą liczbą lub brakiem zgłaszanych naruszeń; kwestionuje dokładność systemów kontroli i sprawozdawczości; wzywa te państwa członkowskie, które obecnie prowadzą niewiele kontroli lub nie prowadzą ich wcale, aby dokonywały wystarczającej liczby kontroli i przedkładały Komisji wyczerpujące sprawozdania;

29. wzywa państwa członkowskie, aby kontrolowały również transport wewnątrzeuropejski, gdy prowadzony jest załadunek zwierząt do pojazdów, w celu sprawdzenia zgodności z wymogami rozporządzenia (WE) nr 1/2005;

30. zgadza się z Komisją, że do dobrych praktyk należy kontrolowanie przez właściwe organy na etapie załadunku wszystkich partii żywych zwierząt wywożonych do państw nienależących do UE ¹¹ ; uważa, że określony odsetek partii żywych zwierząt transportowanych wewnątrz UE powinien również podlegać kontroli na etapie załadunku, proporcjonalnie do liczby naruszeń zgłoszonych w wyniku kontroli przeprowadzonych przez organizacje pozarządowe i FVO; uważa, że na etapie załadunku właściwe organy powinny sprawdzać, czy przestrzegane są wymogi rozporządzenia dotyczące odpowiedniej powierzchni i wysokości pomieszczeń, czy systemy wentylacyjne i dostarczające wodę działają poprawnie, czy urządzenia do pojenia działają prawidłowo i są odpowiednie dla przewożonego gatunku, czy załadunek nie obejmuje zwierząt niezdolnych do transportu i czy przewożona jest wystarczająca ilość paszy i ściółki;

31. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by istniała wystarczająca liczba łatwo dostępnych, czystych, sprawnych i odpowiadających poszczególnym gatunkom urządzeń do pojenia oraz by zbiornik na wodę był napełniony, a świeża ściółka była dostępna w wystarczającej ilości;

32. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by właściwe organy sprawdzały, czy dzienniki przewozu zawierają realne dane, a tym samym są zgodne z art. 14 ust. 1 rozporządzenia;

33. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by pojazdy transportowe spełniały wymogi dotyczące minimalnej powierzchni określone w rozdziale VII załącznika I do rozporządzenia oraz by przy wysokich temperaturach przeznaczano dla zwierząt odpowiednio więcej miejsca;

34. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby wysokość wewnętrzna pojazdów transportowych spełniała minimalne normy oraz aby nie było przerw między podłogą lub ścianą pojazdu a przegrodami;

35. dostrzega, że poczyniono pewne postępy w zakresie transportu zwierząt w UE, wyraża jednak zaniepokojenie w związku z licznymi doniesieniami na temat nieodpowiednich pojazdów wykorzystywanych do transportu żywych zwierząt zarówno drogą lądową, jak i morską, oraz wzywa do bardziej zdecydowanego monitorowania i karania takich praktyk; zwraca uwagę na częste lekceważenie wymogów art. 20 i 21 rozporządzenia, które dotyczą statków do transportu zwierząt; wzywa państwa członkowskie, aby nie zezwalały na wykorzystywanie do transportu zwierząt gospodarskich pojazdów i statków, które nie są zgodne z przepisami rozporządzenia, oraz aby wycofywały już wydane zezwolenia w razie niezgodności z przepisami; wzywa państwa członkowskie, aby zaostrzyły procedury certyfikacji i zatwierdzania zarówno w odniesieniu do pojazdów, jak i przy wydawaniu licencji kierowcom;

36. wzywa zatem do wprowadzenia zharmonizowanych i wiążących norm dotyczących wydawania zezwoleń na wykorzystywanie pojazdów i statków jako środków transportu zwierząt gospodarskich, które to zezwolenia powinny być wydawane przez centralny organ unijny; należy zwrócić uwagę, że organ ten powinien być odpowiedzialny za określanie zdatności środków transportu do transportowania zwierząt, pod względem stanu pojazdów oraz charakteru ich wyposażenia (np. wyposażenie w odpowiedni pokładowy system nawigacji satelitarnej);

37. wzywa podmioty do zapewnienia dokładnego przeszkolenia kierowców i osób obsługujących zgodnie z załącznikiem IV do rozporządzenia w celu zapewnienia należytego traktowania zwierząt;

38. uznaje, że statki i porty niektórych państw członkowskich spełniają wymagane normy, lecz podkreśla, że w transporcie morskim warunki są przeważnie złe, szczególnie pod względem załadunku i wyładunku; wzywa państwa członkowskie, aby bardziej rygorystycznie stosowały procedury certyfikacji i zatwierdzania statków, aby usprawniły prowadzone przed załadunkiem kontrole statków transportujących zwierzęta gospodarskie i kontrole zdolności zwierząt do transportu oraz odpowiednio kontrolowały operacje załadunku zgodnie z rozporządzeniem; wzywa państwa członkowskie do przedstawiania Komisji szczegółowych planów infrastruktury kontroli; wzywa Komisję do sporządzenia, uaktualniania i rozpowszechniania wykazu portów wyposażonych w odpowiednią infrastrukturę kontroli zwierząt; wzywa ponadto właściwe organy, aby nie zatwierdzały dzienników przewozu, w których planuje się korzystanie z portów niewyposażonych w taką infrastrukturę; wzywa państwa członkowskie, aby dostosowały swoje porty i zapewniły należyte utrzymanie swoich statków w celu poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu drogą morską;

39. wzywa Komisję, aby zatwierdziła innowacyjne rozwiązania zastępujące kontrole wywozowe zgodnie z art. 133 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2016/429 ¹² , takie jak kontrole na platformach, lepsze z punktu widzenia dobrostanu zwierząt ze względu na to, że wiążą się z mniejszym zagęszczeniem i nie wymagają wyładunku zwierząt, co przekłada się na skrócenie czasu oczekiwania;

40. zauważa, że wymóg posiadania świadectw zdrowia zwierząt w przypadku transportu między państwami członkowskimi stanowi niepożądaną zachętę do wybierania miejsc docelowych na terenie tego samego państwa zamiast najbliższych możliwych miejsc docelowych; wzywa Komisję, aby skorzystała z uprawnień przyznanych jej na mocy art. 144 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/429 do przyjęcia aktu delegowanego przewidującego odstępstwo w odniesieniu do przemieszczeń o niskim ryzyku rozprzestrzenienia się choroby;

Czas przewozu

41. nalega, aby czas przewozu wszystkich transportowanych był tylko tak długi, jak to konieczne, z uwzględnieniem różnic geograficznych między państwami członkowskimi oraz zgodnie z motywem 5 rozporządzenia, który stanowi, że "ze względu na dobrostan zwierząt, długotrwały transport zwierząt [...] powinien być w jak największym stopniu ograniczony", oraz z motywem 18, który stanowi, że "[d]ługie podróże mają bardziej szkodliwy wpływ na dobrostan zwierząt niż krótkie podróże";

42. nalega, aby w odniesieniu do czasu transportu zwierząt, w tym czasu załadunku i wyładunku, uwzględniać porady weterynaryjne dotyczące konkretnych gatunków, niezależnie od tego, czy transport odbywa się drogą lądową, morską czy powietrzną;

43. wyraża ubolewanie z powodu naruszeń rozporządzenia związanych z niestosowaniem lub niewłaściwym stosowaniem odpowiednich przepisów dotyczących zwierząt nieodsadzonych od matki, takich jak cielęta, jagnięta, koźlęta, źrebięta i prosięta karmione mlekiem, oraz wyraża nadzieję, że zostaną wprowadzone bardziej szczegółowe środki w celu zapewnienia pełnej ochrony dobrostanu tych zwierząt podczas transportu;

44. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by nieodsadzone zwierzęta były wyładowywane na co najmniej godzinę w celu dostarczenia im elektrolitów lub substytutu mleka oraz aby były transportowane łącznie nie dłużej niż przez osiem godzin;

45. wzywa Komisję, aby przedstawiła definicję zwierzęcia nieodsadzonego od matki w odniesieniu do poszczególnych gatunków oraz ograniczyła przewóz nieodsadzonych zwierząt do maksymalnej odległości 50 km i maksymalnego czasu 1,5 godziny, z uwagi na trudności z zapewnieniem ich dobrostanu podczas transportu;

46. zwraca uwagę, że w dokumentach planowania transportu podane są często tylko nazwy miejscowości, a nie dokładne adresy miejsc kontroli, dostaw i gromadzenia, co znacznie utrudnia kontrolę;

47. uwzględniając rezolucję Parlamentu z dnia 12 grudnia 2012 r., wzywa, aby skrócić czas przewozu zwierząt do minimum, a w szczególności unikać długotrwałego i bardzo długotrwałego przewozu, a także przewozu poza granice UE za pomocą strategii zastępczych, np. zapewniając rentowne i uczciwie rozmieszczone lokalne lub mobilne zakłady uboju w pobliżu gospodarstw hodowlanych, promując krótkie łańcuchy dystrybucji i sprzedaż bezpośrednią, zastępując w miarę możliwości transport zwierząt hodowlanych transportem nasienia lub embrionów oraz transportując tusze i produkty mięsne, a także za pośrednictwem inicjatyw regulacyjnych i pozaregulacyjnych w państwach członkowskich w celu ułatwienia uboju w gospodarstwach; wzywa Komisję do precyzyjnego określenia konkretnych krótszych czasów przewozu, w stosownych przypadkach, w odniesieniu do transportu wszystkich gatunków żywych zwierząt, a także transportu zwierząt nieodsadzonych;

48. zauważa, że różnorodność wymogów, a także zmienne warunki rynkowe i decyzje polityczne sprawiły, że małe rzeźnie stały się nierentowne, co poskutkowało ogólnym spadkiem ich liczby; wzywa Komisję i władze lokalne, aby w razie potrzeby wspierały i promowały rozwiązania przewidujące ubój w gospodarstwach, rentowne lokalne lub mobilne zakłady uboju oraz zakłady przetwórstwa mięsa w państwach członkowskich, tak aby ubój zwierząt odbywał się jak najbliżej miejsca ich chowu, co jest korzystne również z punktu widzenia utrzymania zatrudnienia na obszarach wiejskich; wzywa Radę i Komisję do opracowania strategii na rzecz przyjęcia bardziej regionalnego modelu produkcji zwierząt hodowlanych, zakładającego, że - gdy jest to wykonalne, z uwzględnieniem różnic geograficznych - zwierzęta rodzą się, są tuczone i poddawane ubojowi w tym samym regionie, a nie transportowane na bardzo duże odległości;

49. apeluje do Komisji o rozważenie, jak można zachęcić rolników, rzeźnie i przemysł mięsny do uboju zwierząt w najbliższym zakładzie, aby zapobiec długotrwałemu przewozowi zwierząt i ograniczyć emisję; wzywa Komisję do ułatwiania innowacyjnych rozwiązań w tym zakresie, takich jak mobilne zakłady uboju, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokich norm dobrostanu zwierząt;

50. jest zdania, że w niektórych przypadkach skrócenie dozwolonego czasu podróży, który jest obecnie określony w rozdziale V załącznika 1 do rozporządzenia, nie byłoby wykonalne, w związku z czym należy znaleźć rozwiązania w przypadkach, gdy z uwagi na warunki geograficzne i izolację obszarów wiejskich konieczny jest transport żywych zwierząt drogą lądową lub morską w celu dalszej produkcji lub uboju;

51. wzywa państwa członkowskie, aby umożliwiały ubój z konieczności prowadzony bezpośrednio w zakładach hodowli i tuczu, w stosownych przypadkach, w razie stwierdzenia niezdolności zwierzęcia do transportu oraz jeżeli czynności pierwszej pomocy nie przynoszą efektu, aby zapobiec niepotrzebnemu cierpieniu zwierząt;

52. zauważa, że wartość społeczna i ekonomiczna zwierząt może mieć wpływ na normy dotyczące ich transportu; podkreśla, że normy dotyczące transportu zwierząt hodowlanych w sektorze koni charakteryzują się wysoką jakością;

53. wzywa Komisję, aby opracowała strategię przejścia od transportu żywych zwierząt do handlu głównie mięsem i tuszami oraz materiałem biologicznym, z uwagi na wpływ transportu żywych zwierząt na środowisko oraz dobrostan i zdrowie zwierząt; jest zdania, że każda taka strategia musi uwzględniać czynniki ekonomiczne wpływające na decyzję o transporcie żywych zwierząt; wzywa Komisję, aby włączyła do tej strategii transport do państw trzecich;

54. wzywa państwa członkowskie do udostępnienia w rzeźniach programów religijnego uboju zwierząt, zważywszy, że znaczna część eksportu żywych zwierząt trafia na rynki Bliskiego Wschodu;

55. zauważa obecne zakłócenia na rynku spowodowane różnymi stawkami celnymi stosowanymi wobec żywych zwierząt i mięsa, co zdecydowanie zachęca do handlu żywymi zwierzętami; apeluje do Komisji, aby wraz z partnerami handlowymi przeanalizowała te zakłócenia z myślą o ograniczeniu handlu żywymi zwierzętami oraz, w razie konieczności, zastąpieniu sprzedaży żywych zwierząt sprzedażą mięsa;

56. przypomina, że zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem przerwa w zatwierdzonym punkcie kontrolnym wymagana jest po maksymalnym czasie transportu zwierząt koniowatych oraz bydła, owiec, kóz i świń utrzymywanych jako zwierzęta gospodarskie, to jest gdy czas transportu przekracza osiem godzin;

Dobrostan zwierząt

57. wzywa właściwe organy państwa członkowskich do zapewnienia, aby weterynarze urzędowi byli obecni w punktach wyjazdu z Unii i mieli za zadanie sprawdzać, czy zwierzęta są zdolne do dalszego przewozu oraz czy pojazdy lub statki spełniają wymogi rozporządzenia; zauważa w szczególności, że art. 21 rozporządzenia stanowi, iż weterynarze sprawdzają pojazdy przed opuszczeniem przez nie terytorium UE w celu upewnienia się, że nie są one przepełnione, że wysokość pomieszczeń jest wystarczająca, że zapewniono ściółkę, że przewożona jest wystarczająca ilość paszy i wody oraz że urządzenia wentylacyjne i dostarczające wodę działają prawidłowo;

58. zachęca do korzystania z planów awaryjnych podczas wszystkich przewozów, w tym np. z ciężarówek zastępczych i ośrodków awaryjnych, co umożliwia przewoźnikom skuteczne reagowanie w nagłych przypadkach i ograniczenie wpływu opóźnienia lub wypadku na zwierzęta transportowane do celów hodowli lub uboju, czego już teraz rozporządzenie wymaga od przewoźników prowadzących długotrwałe przewozy;

59. nalega, aby przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt opierały się na podstawach naukowych i najnowszych technologiach; wyraża ubolewanie, że pomimo wyraźnych zaleceń EFSA i pomimo wniosku Parlamentu zawartego w jego rezolucji z 2012 r. Komisja nie zaktualizowała przepisów dotyczących transportu zwierząt stosownie do najnowszych wyników badań naukowych; w związku z tym wzywa Komisję, aby dokonała aktualizacji przepisów z uwzględnieniem konkretnych potrzeb w oparciu o najnowszą wiedzę naukową i technologię, w szczególności jeśli chodzi o czynniki takie, jak wystarczająca wentylacja oraz regulacja temperatury i wilgotności za pomocą klimatyzacji we wszystkich pojazdach, odpowiednie systemy pojenia i podawanie pasz płynnych, szczególnie w przypadku zwierząt nieodsadzonych od matki, zmniejszone zagęszczenie oraz określona wystarczająca minimalna wysokość pomieszczeń, a także dostosowanie pojazdów do potrzeb poszczególnych gatunków; zwraca uwagę, że z opinii EFSA wynika, iż w kwestii dobrostanu zwierząt oprócz czasu przewozu w grę wchodzą inne aspekty, takie jak właściwy załadunek i wyładunek, a także konstrukcja pojazdów;

60. wyraża zaniepokojenie przewozami, podczas których zwierzęta są pojone zanieczyszczoną wodą niezdatną do spożycia lub są pozbawione dostępu do wody z powodu nieprawidłowego działania lub niewłaściwego ustawienia poideł; podkreśla, że należy zapewnić, aby pojazdy wykorzystywane do transportu żywych zwierząt przewoziły ilość wody wystarczającą na czas przewozu oraz aby w każdym przypadku zapewniana ilość była dostosowana do konkretnych potrzeb transportowanych zwierząt i do ich liczby;

61. z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do opracowania wskaźników dobrostanu zwierząt, które to wskaźniki powinny sprzyjać poprawie dobrostanu zwierząt podczas transportu; uważa, że powinna ona opracować te wskaźniki niezwłocznie, aby można je wykorzystywać jako uzupełnienie obowiązujących wymogów prawnych;

62. wzywa Komisję do zapewnienia, aby wszystkie przyszłe przeglądy przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu opierały się na obiektywnych i potwierdzonych naukowo wskaźnikach w celu zapobieżenia arbitralnym decyzjom o nieuzasadnionym wpływie ekonomicznym na sektory produkcji zwierzęcej;

63. nalega, aby na mocy prawa UE rolnicy byli prawnie odpowiedzialni za zapewnienie, aby ich zwierzęta nie doznawały zranień, obrażeń ani żadnych zbędnych cierpień podczas transportu;

64. podkreśla, że naruszenia wynikają często z nieodpowiednich systemów wentylacyjnych w pojazdach przeznaczonych do transportu drogowego żywych zwierząt na duże odległości oraz że w takich sytuacjach zwierzęta są zmuszone do przebywania w ograniczonej przestrzeni charakteryzującej się ekstremalnymi temperaturami, które znacznie wykraczają poza zakres temperatur i granice tolerancji określone w rozporządzeniu;

65. wzywa Komisję do zapewnienia, aby we wszystkich państwach członkowskich zwierzęta ogłuszano, bez wyjątków, przed rytualnym ubojem religijnym;

66. wyraża ubolewanie, że przestrzeń w pomieszczeniach przeznaczonych dla zwierząt nie zawsze jest wystarczająca, by umożliwić odpowiednią wentylację w pojazdach, oraz że uniemożliwia się zwierzętom naturalne poruszanie się, często zmuszając je do przyjmowania nienaturalnych pozycji przez długi czas, co stanowi wyraźne naruszenie specyfikacji technicznych zawartych w art. 6 rozporządzenia i w rozdziale II pkt 1.2 załącznika I do rozporządzenia;

67. uważa, że konieczne jest wprowadzenie wymogu, aby weterynarze byli obecni na pokładzie statków wykorzystywanych do transportu żywych zwierząt, zgłaszali przypadki padnięcia zwierząt podczas przewozu i rejestrowali ich liczbę oraz przygotowywali plany kryzysowe na wypadek wszelkich sytuacji na morzu, które mogłyby negatywnie wpływać na dobrostan transportowanych zwierząt;

68. zwraca uwagę, że rolnicy, przewoźnicy i właściwe organy w poszczególnych państwach członkowskich mogą różnie interpretować i egzekwować rozporządzenie (WE) nr 1/2005, zwłaszcza w odniesieniu do zdolności zwierząt do podróży; apeluje do Komisji, by dokonała przeglądu rozporządzenia w celu uszczegółowienia wymogów dotyczących transportu w razie potrzeby; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, w ramach równych warunków działania, by rozporządzenie było odtąd egzekwowane i wdrażane w sposób zharmonizowany i jednolity w całej Unii, w szczególności w odniesieniu do zdolności zwierząt do podróży;

69. wzywa Komisję, aby opracowała pełną definicję roboczą zdolności zwierząt do transportu oraz sporządziła praktyczne wytyczne dotyczące jej oceny; wzywa państwa członkowskie, aby prowadziły działania uświadamiające i informacyjne, w tym rzetelne, regularne i obowiązkowe szkolenia, kształcenie i certyfikację obejmujące kierowców, przewoźników, handlowców, punkty gromadzenia, rzeźne, weterynarzy, funkcjonariuszy straży granicznej i wszelkie inne podmioty zajmujące się transportem zwierząt, w celu zmniejszenia wysokiej liczby naruszeń dotyczących zdolności do transportu; wzywa podmioty do zapewnienia dokładnego przeszkolenia kierowców i osób obsługujących zgodnie z załącznikiem IV do rozporządzenia;

70. wzywa do ścisłego nadzoru w celu zapewnienia, by nie transportowano zwierząt chorych, słabych lub o niskiej masie ciała, zwierząt w okresie laktacji, samic ciężarnych i samic, w przypadku których nie zakończono koniecznego okresu odsadzenia;

71. podkreśla, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005 już teraz wymaga, by podczas długotrwałego transportu zwierzęta były pojone i karmione oraz miały możliwość odpoczynku w odpowiednich odstępach czasu, stosownie do gatunku i wieku; apeluje do Komisji o skuteczniejsze monitorowanie z myślą o zapewnieniu pełnego i zharmonizowanego przestrzegania tych wymogów prawnych przez wszystkie państwa członkowskie;

72. podkreśla, że państwa członkowskie powinny zapewnić, by transport zwierząt był właściwie organizowany, z uwzględnieniem warunków pogodowych oraz środka transportu;

73. podkreśla, że gdy wymagany jest wyładunek zwierząt na 24-godzinny okres odpoczynku w państwach trzecich, organizator musi wskazać miejsce przeznaczone na odpoczynek wyposażone w infrastrukturę równoważną infrastrukturze w punktach kontroli UE; wzywa właściwe organy, aby prowadziły regularne kontrole infrastruktury oraz nie zatwierdzały dzienników przewozu, jeżeli nie potwierdzono, że proponowane miejsce odpoczynku posiada infrastrukturę równoważną infrastrukturze unijnej;

74. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by w planach transportowych dostępne były dokumenty potwierdzające rezerwację w punkcie kontroli, w tym w odniesieniu do paszy, wody i świeżej ściółki; wzywa Komisję do zdefiniowania wymagań dotyczących lokalizacji miejsc odpoczynku i dostępnej w nich infrastruktury;

75. przyznaje, że mniejsze zagęszczenie zwierząt oraz przerywanie przewozu w celu umożliwienia zwierzętom odpoczynku mają negatywne skutki ekonomiczne dla przewoźników, co może wpływać na prawidłowe traktowanie transportowanych zwierząt; wzywa Komisję do wprowadzenia zachęt skłaniających do prawidłowego traktowania transportowanych zwierząt;

76. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by w gospodarstwach udoskonalono rejestrowanie okresów ciąży;

77. wzywa Komisję, aby w oparciu o ustalenia naukowe opracowała wytyczne dotyczące wody podawanej zwierzętom transportowanym w klatkach i warunków transportu kurcząt, promujące wysoki poziom dobrostanu;

78. przypomina, że państwa członkowskie muszą znaleźć rozwiązania zapewniające dobrostan zwierząt pod koniec życia i cykli produkcji;

Pomoc gospodarcza

79. apeluje o szersze stosowanie działania dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich "płatności z tytułu dobrostanu zwierząt", które przewidziano w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 ¹³  i które wspiera wysokie normy dobrostanu zwierząt, wykraczające poza mające zastosowanie obowiązkowe normy;

80. apeluje, aby w ramach zbliżającej się reformy WPR utrzymano i wzmocniono zasadę uzależnienia płatności w ramach WPR od stworzenia warunków zapewniających wyższy poziom dobrostanu zwierząt oraz w pełni spełniających normy określone w rozporządzeniu (WE) nr 1/2005 lub wykraczających poza te normy;

81. apeluje o wspieranie środków mających doprowadzić do równomiernego rozmieszczenia rzeźni w państwach członkowskich, przy zapewnieniu uwzględnienia liczby zwierząt gospodarskich w danym regionie;

Państwa trzecie

82. wyraża zaniepokojenie ciągłymi doniesieniami o problemach związanych z transportem i dobrostanem zwierząt w niektórych państwach trzecich; zauważa, że ubój w niektórych państwach trzecich, do których UE wysyła zwierzęta, wiąże się ze straszliwym i długotrwałym cierpieniem oraz regularnym naruszaniem międzynarodowych norm dotyczących dobrostanu przy uboju określonych przez OIE; dostrzega wprawdzie, że w państwach trzecich często istnieje popyt na żywe zwierzęta, wzywa jednak Komisję i państwa członkowskie, aby w miarę możliwości wspierały przechodzenie na transport do państw trzecich mięsa lub tusz zamiast żywych zwierząt, a także transport nasienia lub zarodków zamiast zwierząt hodowlanych;

83. stanowczo krytykuje opracowane przez Komisję statystyki dotyczące przestrzegania rozporządzenia w odniesieniu do przewozu żywych zwierząt do państw nienależących do UE i podkreśla, że opracowano je bez systematycznych kontroli pojazdów przeznaczonych do transportu zwierząt;

84. wzywa Komisję Europejską, aby w dwustronnych negocjacjach handlowych prowadzonych z państwami trzecimi wymagała przestrzegania zasad unijnych dotyczących dobrostanu zwierząt oraz propagowała, w ramach Światowej Organizacji Handlu, umiędzynarodowienie przepisów unijnych w tej kwestii;

85. wyraża ubolewanie z powodu faktu, że normy stosowane przez niektóre państwa trzecie są niższe niż normy w UE; wzywa Komisję do zaostrzenia obecnych wymogów w stosunku do partnerów handlowych Unii, zwłaszcza w zakresie handlu zwierzętami i transportu zwierząt, przynajmniej do poziomu równego normom UE; wzywa państwa członkowskie prowadzące wywóz do państw trzecich, aby współpracowały z władzami lokalnymi w celu poprawy norm dotyczących dobrostanu zwierząt;

86. wzywa do zapewnienia spójności i pełnej zgodności z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2015 r. w sprawie C-424/13, w którym Trybunał orzekł, że aby transport wiążący się z długotrwałym przewozem zwierząt, który rozpoczyna się na terytorium Unii i jest kontynuowany poza jej terytorium, mógł zostać zatwierdzony, przewoźnik musi przedstawić dziennik przewozu możliwy do zrealizowania, jeśli chodzi o przestrzeganie wymogów, ze szczególnym uwzględnieniem prognoz dotyczących temperatury; wzywa właściwe organy, aby nie zatwierdzały dzienników przewozu, jeżeli, zgodnie z wyrokiem Trybunału, przewiduje się wyładunek zwierząt w celu umożliwienia im 24-godzinnego odpoczynku w państwie nienależącym do UE, chyba że organizator wskazał miejsce takiego odpoczynku, w którym zapewniono urządzenia równoważne z urządzeniami znajdującymi się w punkcie kontroli; w związku z tym przypomina również, że istnieje jedynie lista z 2009 r. dotycząca budynków dla zwierząt na trasach w państwach trzecich, na której często brakuje szczegółowych danych adresowych, co znacznie utrudnia kontrole wymagane prawem UE; wzywa weterynarzy urzędowych w punktach wyjazdu, aby kontrolowali, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005, czy przed przekroczeniem przez pojazd granicy UE spełnione są przepisy rozporządzenia;

87. przypomina w tym kontekście również o wniosku Komisji dotyczącym dyrektywy w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii (sygnalistów)(COM(2018)0218), w szczególności w związku z kontrolami weterynaryjnymi;

88. ubolewa nad często dużymi opóźnieniami na granicach i w portach oraz zwraca uwagę, że powodują one nasilenie bólu i stresu u zwierząt; wzywa państwa członkowskie graniczące z państwami trzecimi do zorganizowania miejsc odpoczynku, w których można wypuścić zwierzęta z pojazdu, podać im paszę i wodę oraz zapewnić odpoczynek i opiekę weterynaryjną, tak aby dzienniki przewozu mogły być prawidłowo wypełniane, a także do otwarcia specjalnych szybkich ścieżek kontroli celnej w przypadku transportu zwierząt w celu skrócenia czasu oczekiwania, bez szkody dla jakości kontroli sanitarnej i celnej na granicach; ponadto wzywa państwa członkowskie do lepszej współpracy przy planowaniu transportu zwierząt gospodarskich w celu uniknięcia zbyt dużej liczby pojazdów przybywających do punktu kontroli granicznej w tym samym czasie;

89. wzywa Komisję do ściślejszej współpracy i komunikacji - w tym większej wzajemnej pomocy i przyspieszonej wymiany informacji - między właściwymi organami we wszystkich państwach członkowskich i w państwach trzecich, aby ograniczyć problemy związane z dobrostanem zwierząt i chorobami zwierząt wynikające z niewłaściwego administrowania przez zapewnienie pełnego przestrzegania wymogów administracyjnych przez eksporterów; zwraca się do Komisji, aby propagowała dobrostan zwierząt na forum międzynarodowym oraz podejmowała inicjatywy mające na celu zwiększenie świadomości w państwach spoza UE;

90. wzywa Komisję, aby wywierała nacisk na państwa tranzytu, które stosują przeszkody biurokratyczne i utrudnienia związane z bezpieczeństwem niepotrzebnie opóźniające transport żywych zwierząt;

91. wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby zwracały szczególną uwagę na naruszenia dotyczące dobrostanu zwierząt podczas podróży drogą wodną śródlądową i morską do państw trzecich oraz poddały ocenie ewentualne naruszenia przepisów, takie jak zakazane wyrzucanie martwych zwierząt ze statków do Morza Śródziemnego (często po odcięciu kolczyków), popełniane dlatego, że utylizacja w porcie przeznaczenia często jest niemożliwa;

92. zwraca uwagę na decyzję Rady 2004/544/WE odnoszącą się do podpisania Europejskiej konwencji o ochronie zwierząt w czasie transportu międzynarodowego ¹⁴ , która ma zastosowanie do następujących rodzajów transportu: między dwoma państwami członkowskimi przez terytorium państwa trzeciego; między państwem członkowskim a państwem trzecim; lub bezpośrednio między dwoma państwami członkowskimi;

93. podkreśla, że jeżeli normy dotyczące transportu zwierząt w państwach trzecich nie jest dostosowane do norm UE, a ich wdrożenie nie wystarcza do zapewnienia pełnej zgodności z rozporządzeniem, transport żywych zwierząt do państw trzecich powinien podlegać umowom dwustronnym mającym na celu zniwelowanie tych różnic, a gdyby nie udało się tego osiągnąć, należy go zakazać;

94. przypomina państwom członkowskim, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem ¹⁵  mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne przepisy krajowe dotyczące dobrostanu zwierząt podczas transportu, o ile przepisy te są zgodne z głównym celem rozporządzenia (WE) nr 1/2005;

95. wzywa Komisję do wspierania wymiany dobrych praktyk i środków równoważności ram regulacyjnych w dziedzinie transportu żywych zwierząt do państw trzecich i z tych państw;

o

o o

96. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

1 Dz.U. L 3 z 5.1.2005, s. 1.

2 http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2018/621853/EPRS_STU(2018) 621853_EN.pdf

3 Dz.U. C 434 z 23.12.2015, s. 59.

4 Dziennik Urzędowy EFSA 2011:9(1):1966.

5 Dz.U. C 251 E z 31.8.2013, s. 116.

6 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości (piąta izba) z dnia 23 kwietnia 2015 r., Zuchtvieh-Export GmbH przeciwko Stadt Kempten, C-424/13, ECLI:EU:C:2015:259.

7 Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 z dnia 14 listopada 2018 r. pt. "Dobrostan zwierząt w UE - zmniejszanie dystansu między ambitnymi celami a praktycznym wdrażaniem".

8 https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1966

9 Dz.U. 121 z 29.7.1964, s. 1977.

10 Dz.U. L 102 z 11.4.2006, s. 1.

11 Sprawozdanie końcowe w sprawie audytu przeprowadzonego w Niderlandach w dniach 20-24 lutego 2017 r. w celu oceny dobrostanu zwierząt podczas transportu do państw nienależących do UE, Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, 2017 r.

12 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt oraz zmieniające i uchylające niektóre akty w dziedzinie zdrowia zwierząt ("Prawo o zdrowiu zwierząt") (Dz.U. L 84 z 31.3.2016, s.1).

13 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 347.

14 Dz.U. L 241 z 13.7.2004, s. 21.

15 Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 14 października 2004 r. w sprawie C-113/02, Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów, i wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 8 maja 2008 r. w sprawie C-491/06, Danske Svineproducenter.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2020.449.157
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 lutego 2019 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią (2018/2110(INI)).
• Data aktu: 14/02/2019
• Data ogłoszenia: 23/12/2020