Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2017 r. w sprawie wolności słowa w Wietnamie, zwłaszcza sprawy Nguyena Van Hoa (2017/3001(RSP)).

Wolność słowa w Wietnamie, zwłaszcza sprawa Nguyena Van Hoa

P8_TA(2017)0496

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2017 r. w sprawie wolności słowa w Wietnamie, zwłaszcza sprawy Nguyena Van Hoa (2017/3001(RSP))

(2018/C 369/08)

(Dz.U.UE C z dnia 11 października 2018 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Wietnamu,

- uwzględniając 7. dialog dotyczący praw człowieka między UE a Wietnamem, który odbył się w dniu 1 grudnia 2017 r.,

- uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy UE-Wietnam podpisaną dnia 27 czerwca 2012 r.,

- uwzględniając wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka z 2008 r.,

- uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, do którego Wietnam przystąpił w 1982 r.,

- uwzględniając decyzję Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 26 lutego 2016 r. w sprawie 1409/2014/ MHZ dotyczącej uchybienia przez Komisję obowiązkowi przeprowadzenia oceny skutków w zakresie praw człowieka przed zawarciem umowy o wolnym handlu między UE a Wietnamem,

- uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że UE uznaje Wietnam za ważnego partnera w Azji; mając na uwadze, że w 2015 r. przypadła 25. rocznica nawiązania stosunków miedzy UE a Wietnamem; mając na uwadze, że zakres tych stosunków uległ błyskawicznemu rozszerzeniu, od handlu i pomocy w kierunku bardziej kompleksowego partnerstwa;

B. mając na uwadze, że w dniu 11 stycznia 2017 r. rodzina zgłosiła zaginięcie 22-letniego wideofilmowca i blogera Nguyena Van Hoa, a następnie okazało się, że został on zatrzymany przez policję bez oficjalnego nakazu;

C. mając na uwadze, że Nguyen Van Hoa został początkowo zatrzymany na podstawie art. 258 wietnamskiego kodeksu karnego i oskarżony o "nadużywanie wolności demokratycznych w celu naruszenia interesów państwa"; mając na uwadze, że w kwietniu 2017 r. postawiono mu poważniejsze zarzuty, oskarżając go o naruszenie art. 88; mając na uwadze, że art. 88 kodeksu karnego jest powszechnie stosowany przeciwko obrońcom praw człowieka, którzy ujawniają nadużycia w Wietnamie;

D. mając na uwadze, że w dniu 27 listopada 2017 r. Nguyen Van Hoa został skazany na karę siedmiu lat pozbawienia wolności za rozpowszechnianie w internecie informacji, w tym materiałów wideo, na temat katastrofy ekologicznej w prowincji Ha Tinh, do której doszło w kwietniu 2016 r., kiedy tajwańskie przedsiębiorstwo produkcji stali Formosa Ha Thinh spowodowało nielegalny wyciek toksycznych odpadów przemysłowych do oceanu, co wywarło druzgocący wpływ na środowisko na odcinku 200 km linii brzegowej, zabijając żyjące w wodzie organizmy i powodując choroby u ludzi;

E. mając na uwadze, że katastrofa ta wywołała powszechne oburzenie ludności wietnamskiej i doprowadziła do ogromnej mobilizacji w sieciach społecznościowych i masowych demonstracji pokojowych we wszystkich dużych miastach w Wietnamie; mając na uwadze, że aresztowanie Nguyena Van Hoa było jednym z serii aresztowań, jakie przeprowadziły władze Wietnamu w dniach poprzedzających święto Tet;

F. mając na uwadze, że Sąd Ludowy prowincji Ha Tinh po dwuipółgodzinnym procesie uznał Nguyena Van Hoa winnym uprawiania propagandy antypaństwowej na mocy art. 88 kodeksu karnego; mając na uwadze, że Nguyenowi Van Hoa odmówiono dostępu do adwokata, który reprezentowałby go na rozprawie;

G. mając na uwadze, że w dniu 30 listopada 2017 r. wietnamski sąd podtrzymał karę 10 lat pozbawienia wolności dla innej blogerki, Nguyen Ngoc Nhu Quynh, za uprawianie propagandy antypaństwowej po tym, jak opublikowała krytyczne komentarze na temat degradacji środowiska naturalnego, polityki i przypadków śmierci w areszcie policyjnym;

H. mając na uwadze, że Biuro Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka oraz jego specjalni eksperci i wysłannicy wielokrotnie potępiali art. 88 kodeksu karnego, a także kilka innych przepisów tego kodeksu, twierdząc, że są sprzeczne z międzynarodowym prawem praw człowieka;

I. mając na uwadze, że większość mediów jest w posiadaniu i pod kontrolą państwa; mając na uwadze, że wolność prasy podlega surowym ograniczeniom; mając na uwadze, że Wietnam znajduje się na 175. miejscu wśród 180 krajów w światowym rankingu wolności prasy z 2017 r. sporządzonym przez Reporterów bez Granic; mając na uwadze, że w odpowiedzi na powszechne oburzenie obywateli wietnamskich po katastrofie w prowincji Ha Tinh władze tymczasowo zablokowały dostęp do sieci społecznościowych, brutalnie stłumiły demonstracje i aresztowały protestujących;

J. mając na uwadze, że w kwietniu 2016 r. Wietnam przyjął ustawę o dostępie do informacji oraz nowelizację ustawy prasowej, które ograniczają wolność słowa i wzmacniają cenzurę, a także przepisy zakazujące demonstracji przed sądami podczas procesów;

K. mając na uwadze, że w Wietnamie wolność religii lub przekonań jest tłumiona, a Kościół katolicki i nieuznawane religie, takie jak Zjednoczony Kościół Buddyjski Wietnamu, liczne Kościoły protestanckie i inne, w tym członkowie mniejszości etnicznej Degar, nadal doświadczają prześladowań na tle religijnym;

L. mając na uwadze, że podczas 7. dialogu dotyczącego praw człowieka między UE a Wietnamem omawiano takie kwestie jak wolność słowa, zrzeszania się, zgromadzeń, wyznania i przekonań, a także dostęp do informacji; mając na uwadze, że UE podkreśliła pogorszenie się sytuacji w zakresie praw obywatelskich i politycznych w Wietnamie; mając na uwadze, że UE zachęcała Wietnam do wydania stałych zaproszeń dla specjalnych ekspertów ONZ;

1. potępia skazanie Nguyena Van Hoa na siedem lat więzienia; podkreśla, że Nguyen Van Hoa skorzystał z przysługującego mu prawa do swobodnego wyrażania opinii; wzywa władze wietnamskie do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Nguyena Van Hoa;

2. wyraża zaniepokojenie wzrostem liczby aresztowań i zatrzymań obywateli Wietnamu w związku z wyrażaniem swoich opinii oraz wzrostem liczby wyroków skazujących dla tych osób;

3. wyraża zaniepokojenie coraz bardziej restrykcyjnym podejściem władz do wolności wypowiedzi i innych swobód; potępia w związku z tym wykorzystywanie przez władze takich środków jak prześladowanie fizyczne i psychiczne, pozasądowe nakładanie aresztu domowego, wywieranie presji na prawników, pracodawców i członków rodzin aktywistów, a także na osoby wynajmujące im mieszkania, jak również obserwacja niejawna; wyraża ponadto zaniepokojenie ograniczeniami swobody przemieszczania się, mającymi na celu uniemożliwienie blogerom i aktywistom uczestnictwa w wydarzeniach publicznych, takich jak debaty na temat praw człowieka i procesy sądowe innych aktywistów;

4. wzywa władze Wietnamu do uwolnienia wszystkich obywateli przetrzymywanych za pokojowe korzystanie z wolności wypowiedzi;

5. wzywa władze wietnamskie do zniesienia wszelkich ograniczeń wobec obrońców praw człowieka, do położenia kresu prześladowaniom tych osób oraz do zagwarantowania im, niezależnie od sytuacji, możliwości prowadzenia legalnych działań na rzecz praw człowieka bez strachu przed represjami oraz bez jakichkolwiek ograniczeń, w tym nękania metodami sądowymi;

6. wyraża poważne zaniepokojenie szerokim stosowaniem przepisów wietnamskiego kodeksu karnego dotyczących bezpieczeństwa narodowego;

7. potępia stosowanie kary śmierci w Wietnamie za niektóre przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu narodowemu, jak przewidziano w znowelizowanym kodeksie karnym, oraz potępia fakt, że w dalszym ciągu w kraju tym wydawane są wyroki śmierci; przypomina, że UE zdecydowanie sprzeciwia się stosowaniu kary śmierci we wszystkich przypadkach i bez wyjątków; ponownie wzywa władze Wietnamu do ustanowienia moratorium na wykonywanie kary śmierci, co stanowiłoby pierwszy krok na drodze do całkowitego jej zniesienia;

8. wzywa rząd Wietnamu do zmiany niektórych artykułów kodeksu karnego, w tym art. 88 dotyczącego propagandy i art. 79 dotyczącego działań mających na celu obalenie rządu, które zostały potępione przez Biuro Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka jako naruszające międzynarodowe prawo praw człowieka, a także do zagwarantowania, że kwestie bezpieczeństwa narodowego nie będą wykorzystywane jako pretekst do ograniczania praw człowieka, w tym wolności wypowiedzi oraz wolności wyznania i przekonań; wyraża zaniepokojenie z powodu nowej ustawy o stowarzyszeniach oraz ustawy o przekonaniach i religii, które są niezgodne z normami międzynarodowymi;

9. wzywa Wietnam do wydania stałego zaproszenia dla specjalnych ekspertów ONZ, w szczególności dla specjalnego sprawozdawcy ds. promocji i ochrony prawa do wolności opinii i wypowiedzi, a także dla specjalnego sprawozdawcy ds. sytuacji obrońców praw człowieka, jak również do umożliwienia im swobodnego i nieograniczonego dostępu do wszystkich stron, z którymi chcą się skonsultować;

10. z zadowoleniem przyjmuje ratyfikowanie przez Wietnam konwencji ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur i wzywa Wietnam do rzeczywistej jej realizacji, między innymi poprzez regularne i szczegółowe sprawozdania na mocy jej postanowień; podkreśla, że żadne oświadczenie uzyskane za pomocą tortur lub innego rodzaju niewłaściwego traktowania nie może stanowić wiarygodnego dowodu pozwalającego skazywać osoby, którym przedstawia się zarzut uprawiania propagandy lub inne zarzuty motywowane politycznie;

11. z zadowoleniem przyjmuje zacieśnienie partnerstwa oraz rozwój dialogu na temat praw człowieka między UE a Wietnamem i przypomina o znaczeniu tego dialogu jako kluczowego instrumentu, który należy stosować w sposób efektywny, aby wspomóc Wietnam i zachęcić go do wdrażania niezbędnych reform;

12. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że podczas 7. dialogu na temat praw człowieka między UE a Wietnamem UE poruszyła takie kwestie jak wolność wypowiedzi i zrzeszania się oraz kwestię coraz większej liczby aresztowań, zatrzymań i wyroków skazujących; gorąco zachęca Komisję do monitorowania postępów w ramach tego dialogu poprzez wprowadzenie wskaźników i mechanizmów monitorowania; wzywa Komisję i wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do dalszego poruszania kwestii wolności wypowiedzi w ramach regularnego dialogu z Wietnamem, w tym podczas kolejnego szczytu Azja-Europa (ASEM), który odbędzie się w 2018 r. w Brukseli;

13. wzywa władze Wietnamu do zajęcia się katastrofą ekologiczną w prowincji Ha Tinh, która spowodowała masowe śnięcie ryb w regionie i wpłynęła na życie tysięcy ludzi, za pomocą środków legislacyjnych mających na celu odbudowę i odnowę gospodarki lokalnej;

14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, sekretarzowi generalnemu Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) oraz rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Wietnamu.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2018.369.73
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2017 r. w sprawie wolności słowa w Wietnamie, zwłaszcza sprawy Nguyena Van Hoa (2017/3001(RSP)).
• Data aktu: 14/12/2017
• Data ogłoszenia: 11/10/2018