(2016/C 299/03)(Dz.U.UE C z dnia 18 sierpnia 2016 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121 ust. 2 i art. 148 ust. 4,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych 1 , w szczególności jego art. 9 ust. 2,
uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,
uwzględniając rezolucje Parlamentu Europejskiego,
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej,
uwzględniając opinię Komitetu Zatrudnienia,
uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,
uwzględniając opinię Komitetu Ochrony Socjalnej,
uwzględniając opinię Komitetu Polityki Gospodarczej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W dniu 26 listopada 2015 r. Komisja przyjęła roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając tym samym europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej w 2016 r. Priorytety określone w rocznej analizie wzrostu gospodarczego zostały zatwierdzone przez Radę Europejską w dniach 17-18 marca 2016 r. W dniu 26 listopada 2015 r. na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 2 Komisja przyjęła sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania, w którym wskazała Zjednoczone Królestwo jako jedno z państw członkowskich, w przypadku których przeprowadzona zostanie szczegółowa ocena sytuacji.
(2) Sprawozdanie krajowe na 2016 r. dotyczące Zjednoczonego Królestwa zostało opublikowane w dniu 26 lutego 2016 r. Zawarto w nim ocenę postępów Zjednoczonego Królestwa w realizacji zaleceń dla tego kraju, przyjętych przez Radę w dniu 14 lipca 2015 r., oraz postępów Zjednoczonego Królestwa w realizacji jego krajowych celów w ramach strategii "Europa 2020". Sprawozdanie krajowe zawiera również szczegółową ocenę sytuacji przeprowadzoną na podstawie art. 5 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011. W dniu 8 marca 2016 r. Komisja przedstawiła wyniki szczegółowej oceny sytuacji. W wyniku analizy Komisja doszła do wniosku, że w Zjednoczonym Królestwie nie występują zakłócenia równowagi makroekonomicznej. Słabymi punktami mogą być wysokie zadłużenie sektora gospodarstw domowych, wysokie ceny nieruchomości mieszkaniowych i wysoki deficyt obrotów bieżących. Jednocześnie ogólna sytuacja finansowa gospodarstw domowych jest dobra, a odporność sektora bankowego stale się poprawia. Wydaje się, że w perspektywie krótkoterminowej wzrosła odporność sektora gospodarstw domowych oraz szerzej rozumianej gospodarki na ryzyko takie jak gwałtowne zmiany stóp procentowych lub wstrząsy w dziedzinie zatrudnienia. Podczas gdy inicjatywy rządu mają pewien wpływ na podaż nieruchomości mieszkaniowych, brak równowagi między podażą mieszkań a popytem na nie jest nadal istotny. Korzystne ramy instytucjonalne i niskie zobowiązania w walutach obcych łagodzą ryzyka związane z wysokim deficytem obrotów bieżących. Wzrost tego deficytu wiąże się z rosnącym deficytem dochodów pierwotnych i oczekuje się, że spadnie on, gdy zmienią się niekorzystne warunki cyklu koniunkturalnego.
(3) 24 marca 2016 r. Zjednoczone Królestwo przedłożyło swój krajowy program reform na 2016 r. oraz program konwergencji na 2016 r. W celu uwzględnienia powiązań między tymi dwoma programami poddano je jednoczesnej ocenie.
(4) Odpowiednie zalecenia dla poszczególnych krajów znalazły odzwierciedlenie w programowaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na lata 2014-2020. Jak przewidziano w art. 23 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 3 , Komisja może zwrócić się do państwa członkowskiego z wnioskiem o dokonanie przeglądu oraz zaproponowanie zmian w umowie partnerstwa i odpowiednich programach wówczas, gdy jest to konieczne do wsparcia realizacji stosownych zaleceń Rady. Komisja przedstawiła dalsze szczegółowe informacje dotyczące wykorzystania przez nią tego przepisu w wytycznych w sprawie stosowania działań łączących skuteczność europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z należytym zarządzaniem gospodarczym.
(5) Zjednoczone Królestwo jest obecnie objęte funkcją naprawczą paktu stabilności i wzrostu. Jeżeli w latach 2016- 2017 zostanie dokonana trwała korekta nadmiernego deficytu, od lat 2017-2018 Zjednoczone Królestwo zostanie objęte funkcją zapobiegawczą tego paktu oraz przejściowymi ustaleniami dotyczącymi zgodności z regułą dotyczącą zadłużenia. W swoim programie konwergencji na lata 2015-2016 r. rząd przewiduje, że deficyt nominalny będzie mniejszy niż 3 % PKB w latach 2016-2017 i planuje dalsze jego obniżanie do 2,0 % PKB w latach 2017-2018. Ponowne przeliczenie 4 deficytu strukturalnego wskazuje na ulepszenia strukturalne w wysokości 0,6 punktu procentowego PKB w latach 2015-2016; 0,9 punktu procentowego PKB w latach 2016-2017 oraz 0,7 puntku procentowego PKB w latach 2017-2018. Program konwergencji nie obejmuje średniookresowego celu budżetowego. W programie konwergencji zakłada się, że relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB spadnie z poziomu 88,9 % w latach 2015-2016 do 88,3 % w latach 2016- 2017, i będzie dalej spadać do poziomu 87,1 % w latach 2017-2018. Scenariusz makroekonomiczny, na którym oparto prognozy budżetowe, jest wiarygodny. Środki niezbędne do osiągnięcia deficytu docelowego, począwszy od lat 2016-2017 i 2017-2018, zostały dostatecznie sprecyzowane. Jednak oddziaływanie niektórych środków, których wpływ na budżet szacuje się na ok. 0,2 % PKB, w latach 2017-2018 jest niepewne. W prognozie Komisji z wiosny 2016 r. zakłada się, że w latach 2015-2016 Zjednoczone Królestwo osiągnęło zalecany deficyt nominalny na poziomie 4,1 % PKB i podjęło zalecany wysiłek fiskalny. Prognozuje się, że Zjednoczone Królestwo dokona korekty nadmiernego deficytu do lat 2016-2017 zgodnie z zaleceniami Rady, mimo że nie osiągnie zalecanego docelowego deficytu nominalnego w wysokości 2,7 % PKB. Prognozuje się, że wysiłek fiskalny, nieznacznie niższy od zalecanego, przyniesie skumulowane skutki w okresie objętym procedurą nadmiernego deficytu. Przewiduje się, że przy niezmiennym kursie polityki w latach 2017-2018 Zjednoczone Królestwo dokona zalecanej korekty prowadzącej do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego. Prognozuje się również, że latach 2017-2018 Zjednoczone Królestwo spełni warunki przejściowych ustaleń dotyczących zgodności z regułą dotyczącą zadłużenia. Opierając się na ocenie programu konwergencji i biorąc pod uwagę prognozę Komisji z wiosny 2016 r., Rada jest zdania, że - zgodnie z przewidywaniami - Zjednoczone Królestwo zasadniczo spełni warunki paktu stabilności i wzrostu.
(6) Od 2008 r. wydajność w Zjednoczonym Królestwie uległa stagnacji. Może to wynikać z szeregu czynników, takich jak niskie inwestycje kapitałowe, niedobór wykwalifikowanej siły roboczej, niedopasowanie umiejętności i przesunięcie struktury gospodarki w kierunku sektorów o niższej wydajności. Pod uwagę należy też tutaj wziąć wyzwania związane z niedoborem nieruchomości mieszkaniowych, w szczególności na obszarach geograficznych o wysokim wzroście gospodarczym. W rządowym dokumencie programowym z lipca 2015 r. "Fixing the foundations - creating a prosperous nation" ("Naprawa fundamentów - budowa zamożnego społeczeństwa") przedstawiono szeroko zakrojone działania mające rozwiązać te problemy. Mając na uwadze, że wciąż istnieją pewne bariery utrudniające inwestycje, a poziom inwestycji publicznych i prywatnych jest w Zjednoczonym Królestwie niski, działania polityczne rządu na rzecz podniesienia poziomu umiejętności i pobudzenia inwestycji w innowacje i infrastrukturę podjęto w odpowiednim momencie, chociaż kluczowe znaczenie będzie miało ich skuteczne wprowadzenie w życie. Jednym z głównych wyzwań inwestycyjnych jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury sieciowej. W krajowym planie infrastruktury, zaktualizowanym w marcu 2016 r., określono szczegóły dotyczące postępów projektów infrastrukturalnych w jednolitych i spójnych ramach. Plan jest uzależniony od zagwarantowania wzrostu finansowania prywatnego na znaczną część inwestycji. Kluczowe znaczenie mają wdrażanie, monitorowanie, przejrzystość i rozliczalność. Pomimo licznych inicjatyw rządu popyt na nieruchomości mieszkaniowe nadal przewyższa podaż. W rezultacie ceny nieruchomości mieszkaniowych są wysokie i nadal rosną. Brak mieszkań jest najbardziej odczuwalny w regionach szybko rozwijających się, czyli w Londynie i na południowym wschodzie kraju. Zasady określone w krajowych ramach polityki w zakresie planowania przestrzennego regulują wykorzystanie gruntów, dlatego skuteczne wprowadzenie w życie zreformowanego systemu planowania przestrzennego mogłoby ułatwić pobudzenie budownictwa mieszkaniowego.
(7) Rynek pracy w Zjednoczonym Królestwie nadal jest dynamiczny. W 2015 r. wskaźnik zatrudnienia (w grupie wiekowej 20-64) wyniósł 76,9 %, a stopa bezrobocia kontynuowała trend spadkowy i osiągnęła poziom 5,3 %. Bezrobocie młodzieży i odsetek młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się również spadły. Wciąż jednak możliwa jest dalsza poprawa perspektyw osób nieaktywnych, pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy i o niskich kwalifikacjach. Poprawienie perspektyw na rynku pracy i bardziej przejrzyste ścieżki do podniesienia kwalifikacji pomogłyby osobom, które znalazły się w pułapce niskich dochodów lub są zmuszone do pracy w niepełnym wymiarze godzin. Pomogłyby też rozwiązać problem niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej, który wyraźnie widać w niektórych sektorach gospodarki, na przykład w budownictwie. Skuteczne rozdysponowanie zasobów ze składki na przyuczanie do zawodu będzie trzeba uważnie przemyśleć. Wnioski dotyczące zwiększenia podaży opieki nad dziećmi należy terminowo wdrożyć, gdyż dostępność i przystępność cenowa opieki nad dziećmi pozostaje wyzwaniem.
(8) W ramach europejskiego semestru Komisja przeprowadziła wszechstronną analizę polityki gospodarczej Zjednoczonego Królestwa i opublikowała ją w sprawozdaniu krajowym na 2016 r. Komisja oceniła również program konwergencji i krajowy program reform, a także działania następcze podjęte w odpowiedzi na zalecenia skierowane do Zjednoczonego Królestwa w poprzednich latach. Wzięła pod uwagę nie tylko ich znaczenie dla stabilnej polityki budżetowej i społeczno-gospodarczej w Zjednoczonym Królestwie, ale także ich zgodność z przepisami i wytycznymi UE, mając na uwadze konieczność wzmocnienia ogólnego zarządzania gospodarczego w UE poprzez wnoszenie na szczeblu UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. Zalecenia w ramach europejskiego semestru znajdują odzwierciedlenie w zaleceniach 1-3 poniżej.
(9) W świetle powyższej oceny Rada przeanalizowała program konwergencji, a jej opinia 5 znajduje odzwierciedlenie w szczególności w zaleceniu 1 poniżej,
NINIEJSZYM ZALECA Zjednoczonemu Królestwu podjęcie w latach 2016 i 2017 działań mających na celu:
