RADA ORGANÓW NADZORU EUROPEJSKIEGO URZĘDU NADZORU BANKOWEGO,uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE 1 (zwane dalej "rozporządzeniem" i "EUNB"),
uwzględniając art. 138 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 2 (zwanego dalej "rozporządzeniem CRR"),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Zgodnie z art. 138 rozporządzenia CRR dopuszcza się korzystanie z niezamówionych ocen kredytowych zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej ("ECAI") w celu określenia wag ryzyka, które należy przypisać aktywom i pozycjom pozabilansowym w celu obliczenia wymogów w zakresie funduszy własnych, pod warunkiem potwierdzenia przez EUNB, że niezamówione oceny kredytowe danej ECAI nie różnią się co do jakości od ocen kredytowych dokonywanych przez tę samą ECAI na zlecenie. Zgodnie z tym samym artykułem, EUNB odmawia wydania takiego potwierdzenia lub odwołuje je w przypadku, gdy dana ECAI wykorzystała niezamówioną ocenę kredytową do wywarcia na ocenianym podmiocie presji po to, by podmiot ten złożył zlecenie na dokonanie oceny kredytowej lub wykonanie innych usług.
(2) Zgodnie z pkt 98 art. 4 ust. 1 rozporządzenia CRR "ECAI" oznacza agencję ratingową zarejestrowaną lub certyfikowaną zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1060/2009 3 (zwanym dalej "rozporządzeniem CRA") lub bank centralny wystawiający ratingi kredytowe wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia CRA. W związku z tym niniejsza decyzja powinna obejmować oceny wszystkich ECAI tego rodzaju, z wyjątkiem tych, które obecnie nie wystawiają ocen niezamówionych. Ponadto, biorąc pod uwagę jej wzajemne powiązania z przyporządkowaniem ocen kredytowych ECAI w ramach art. 136 ust. 1 rozporządzenia CRR, niniejsza decyzja obejmuje także oceny tych wszystkich ECAI, co do których ustalono odpowiednie przyporządkowanie. Niniejsza decyzja powinna obejmować również te ECAI, które wydają wyłącznie niezamówione oceny wiarygodności kredytowej, celem uwzględnienia kwestii, o których mowa w motywie 98 rozporządzenia CRR, dotyczących otwarcia rynku dla innych podmiotów, przy równoczesnym utrzymaniu rygorystycznych procedur i wymogów wobec wszystkich ECAI.
(3) Art. 4 ust. 1 rozporządzenia CRA umożliwia wykorzystanie ocen kredytowych w celu obliczenia kwot ekspozycji ważonych ryzykiem, zgodnie z art. 113 ust. 1 rozporządzenia CRR, o ile są zgodne z definicją "ratingu kredytowego", określoną w art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia CRA. Dlatego też niniejsza decyzja obejmuje wyłącznie niezamówione oceny kredytowe, które spełniają wymogi definicji ratingu kredytowego określonej w rozporządzeniu CRR oraz w rozporządzeniu CRA.
(4) Zgodnie z metodą stosowaną w przypadku przyporządkowywania ocen kredytowych ECAI właściwym stopniom jakości kredytowej 4 w ocenie, której dotyczy niniejsza decyzja, należy stosować zarówno kryteria i czynniki ilościowe, jak i jakościowe. Ponieważ zgodnie z art. 11 rozporządzenia CRA wymaga się, aby agencje ratingowe przesyłały dane dotyczące swoich ratingów kredytowych do centralnego repozytorium CEREP, prowadzonego i nadzorowanego przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW), właściwe jest, aby wykorzystywać informacje dostępne w CEREP jako jedyną podstawę analiz ilościowych, ponieważ daje to gwarancję spójnej interpretacji oraz wiarygodności przetworzonych informacji. Niemniej jednak w odniesieniu do ECAI nie objętych zakresem rozporządzenia CRA, które nie przesyłają danych do centralnego repozytorium, w przypadku oceny ilościowej niezamówionych ocen kredytowych tych ECAI należy stosować dane zewnętrzne. Jeżeli chodzi o dane wspomagające analizy jakościowe, niezbędne jest wymaganie wszelkich odnośnych informacji od wszystkich odpowiednich ECAI, których dotyczy ta decyzja.
(5) Obecnie zewnętrzne instytucje oceny wiarygodności kredytowej klasyfikują niezamówione oceny kredytowe na podstawie różnych definicji. Jest to widoczne w informacjach przekazywanych przez ECAI zarówno Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego, jak i do centralnego repozytorium Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych CEREP. Biorąc pod uwagę rozbieżności w praktyce pomiędzy różnymi ECAI, EUN-GiPW wydał informator zawierający pytania i odpowiedzi 5 dotyczące definicji niezamówionej oceny kredytowej, przedstawiając swoje stanowisko na ten temat, które również należy uwzględnić w procesie przeprowadzenia oceny zgodnie z art. 138 rozporządzenia CRR celem zapewnienia spójności. Niemniej jednak, ponieważ przeprowadzenie oceny rozpoczęto przed wydaniem wspomnianej publikacji i to ono było jednym z powodów jej wydania, dla celów tej decyzji, właściwe jest ocenienie ratingów z uwzględnieniem ich klasyfikacji przyznanej przez poszczególne ECAI przed opublikowaniem informatora (tzn. przed dniem 16 grudnia 2015 r.). Umożliwiłoby to uwzględnienie informacji historycznych dotyczących niezamówionych ocen kredytowych oraz wykorzystanie jedynych dostępnych danych ilościowych dotyczących tego rodzaju ratingów, które dostępne są w bazie danych CEREP. Ponadto dzięki temu można by uniknąć znacznego opóźnienia wejścia w życie tej decyzji, szczególnie z uwagi na skutki, jakie informator wywarł na sposób, w jaki ECAI klasyfikują swoje niezamówione oceny kredytowe, swoje strategie działania oraz sposób, w jaki te oceny są wykorzystywane przez instytucje dla celów regulacyjnych. Niemniej jednak w oparciu o aktualizacje EUNGiPW dotyczące postępów we wdrażaniu przez ECAI definicji niezamówionej oceny kredytowej, jak to wyszczególniono w dalszej części informatora, EUNB oceni, czy w kontekście tej decyzji należy podjąć dalsze działania.
(6) W odniesieniu do oceny ilościowej, w przypadku, gdy istnieje dostęp do wystarczającej liczby elementów, należy przeprowadzić wybrane analizy dotyczące każdej ECAI: "dystrybucja ex ante", której celem jest analiza dystrybucji niezamówionych ocen kredytowych oraz ocen dokonywanych na zlecenie; "dynamika ex ante", której celem jest analiza ewolucji czasowej (nie)zamówionych ocen, które uprzednio przypisano na podstawie zamówienia lub bez zamówienia; oraz "analiza ex post", której celem jest analiza potencjalnych różnic w dokładności między ocenami niezamówionymi oraz ocenami dokonanymi na zlecenie. W zależności od rodzaju analizy ilościowej, którą należy przeprowadzić, właściwe może być określenie jednolitych podgrup ocen kredytowych w celu umożliwienia przeprowadzenia porównania względnych cech charakterystycznych i zachowania niezamówionych ocen kredytowych i ocen dokonywanych na zlecenie, w sposób umożliwiający uniknięcie wniosków kształtowanych przez czynniki zewnętrzne. W przypadku gdy można przeprowadzić jedynie wybrane analizy ilościowe lub gdy nie można przeprowadzić żądnych analiz ilościowych ze względu na brak danych, na tym etapie w celu przeprowadzenia oceny należy w dalszym ciągu polegać na kryteriach jakościowych. W takich przypadkach należy spodziewać się ograniczenia wszelkich dalszych standardów ostrożnościowych dotyczących jakości niezamówionych ocen kredytowych w trakcie przyporządkowywania wymaganego zgodnie z art. 136 ust. 1 rozporządzenia CRR, ponieważ przyporządkowanie jest tak skonstruowane, aby wykazać potencjalne problemy jakościowe związane z tymi ocenami.
(7) Jeżeli chodzi o analizy jakościowe oraz w celu określenia, czy dana ECAI dokonuje niezamówionych ocen kredytowych takiej samej jakości jak oceny kredytowe dokonywane na zlecenie, należy uwzględnić następujący zbiór kryteriów i czynników: różnice w podejściu do przypisywania i przeglądu zamówionych i niezamówionych ocen kredytowych; różnice w metodach ratingowych w przypadku zamówionych i niezamówionych ocen kredytowych; dostępność danych dotyczących niezamówionych ocen kredytowych, włącznie z najczęściej występującymi restrykcjami w zakresie informacji w przypadku przypisywania niezamówionych ocen kredytowych, jak również działania podejmowane przez ECAI w przypadku ograniczonej dostępności danych. Ponadto należy sprawdzić, czy dana ECAI stosuje środki zapobiegające wykorzystaniu niezamówionych ocen kredytowych do wywarcia na ocenianym podmiocie presji po to, by podmiot ten złożył zlecenie na dokonanie oceny kredytowej lub wykonanie innych usług.
(8) Zgodnie z akapitem pierwszym art. 138 rozporządzenia CRR w przypadku, gdy EUNB nie dowiedzie, że istnieje różnica w jakości między zamówionymi i niezamówionymi ocenami kredytowymi dokonanymi przez daną ECAI lub że wykorzystała ona niezamówioną ocenę kredytową do wywarcia na ocenianym podmiocie presji po to, by podmiot ten złożył zlecenie na dokonanie oceny kredytowej lub wykonanie innych usług, nie należy na tym etapie zabraniać wykorzystania niezamówionych ocen kredytowych tej ECAI w celach obliczenia kapitału przez instytucje. Na podstawie dalszej obserwacji skutków niezamówionych ocen kredytowych, w stosownych przypadkach będą wydawane kolejne decyzje.
(9) Wykorzystując opisaną powyżej metodykę, EUNB nie znalazła żadnych dowodów na to, że istnieje różnica jakości między zamówionymi i niezamówionymi ocenami kredytowymi dokonanymi przez wspomniane ECAI lub że wywarto na ocenianych podmiotach presję po to, by złożyły one zlecenie na dokonanie oceny kredytowej lub wykonanie innych usług. Dlatego też należy potwierdzić, że jakość niezamówionych ocen kredytowych tych ECAI nie różni się od ocen kredytowych dokonywanych przez nie na zlecenie.
(10) Właściwe ECAI poinformowano o zamiarze przyjęcia przez EUNB tej decyzji, miały one również możliwość przedstawienia swoich stanowisk w tej sprawie,
STANOWI, CO NASTĘPUJE:
