Szkolenie kadr wymiaru sprawiedliwości - koordynatorzy sądowi (2012/2864(RSP)).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lutego 2013 r. w sprawie szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości - koordynatorzy sądowi (2012/2864(RSP))

(2016/C 024/12)

(Dz.U.UE C z dnia 22 stycznia 2016 r.)

P7_TA(2013)0056

Szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości - koordynatorzy sądowi

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 81 i 82 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które przewidują przyjmowanie w zwykłej procedurze prawodawczej środków mających na celu zapewnienie "wspierania szkolenia sędziów i innych pracowników wymiaru sprawiedliwości",

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 września 1991 r. w sprawie ustanowienia Akademii Prawa Europejskiego ¹ , swoje stanowisko z dnia 24 września 2002 r. w sprawie przyjęcia decyzji Rady dotyczącej ustanowienia europejskiej sieci szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości ² i swoją rezolucję z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie roli sędziego krajowego w europejskim systemie wymiaru sprawiedliwości ³ oraz swoje zalecenie dla Rady z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie rozwoju obszaru sprawiedliwości UE w sprawach karnych ⁴ ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 kwietnia 2010 r. w sprawie planu działań służącego realizacji programu sztokholmskiego (COM(2010)0171),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady: "Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w służbie obywateli - program sztokholmski" ⁵ ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 września 2011 r. zatytułowany "Budowanie zaufania do europejskiego wymiaru sprawiedliwości - nowy wymiar europejskiego szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości" (COM(2011)0551),

- uwzględniając projekt pilotażowy w zakresie szkoleń kadr wymiaru sprawiedliwości, zaproponowany przez Parlament w 2011 r.,

- uwzględniając badanie porównawcze dotyczące szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich, którego wykonanie Parlament zlecił Akademii Prawa Europejskiego przy współpracy z Europejską Siecią Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości (EJTN) ⁶ ,

- uwzględniając swoje rezolucje z dnia 17 czerwca 2010 r. ⁷ i z dnia 14 marca 2012 r. ⁸ w sprawie w sprawie szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości,

- uwzględniając doświadczenie Niderlandów z Euroinfrą i jej siecią koordynatorów sądowych do spraw prawa europejskiego, które zaczyna być inspiracją dla innych państw członkowskich, w szczególności dla Włochów, gdzie ruszył projekt europejski Gaius, Danii, Rumunii i Bułgarii, które koncentrują się na trzech filarach: a) poprawie dostępu do źródeł wiedzy na temat prawa europejskiego z wykorzystaniem technologii internetowej, b) zwiększeniu wiedzy na temat prawa europejskiego wśród pracowników wymiaru sprawiedliwości i c) utworzeniu oraz utrzymaniu sieci sądowych koordynatorów do spraw prawa europejskiego,

- uwzględniając ogromne postępy w dziedzinie technologii informacyjnych, dzięki którym można na przykład w coraz większym stopniu wykorzystywać nauczanie za pośrednictwem nośników elektronicznych jako elastyczne narzędzie służące dotarciu do większej liczby użytkowników końcowych, niezależnie od czasu i miejsca, a zaawansowane technologie, w szczególności zaawansowane wyszukiwarki internetowe, mogą być wykorzystywane do gromadzenia informacji w celu zwiększenia dostępności prawa,

- uwzględniając pytanie do Komisji dotyczące szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości - koordynatorów sądowych (O-000186/2012 - B7-0112/2013),

- uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze złożoność źródeł naszego systemu prawnego oraz fakt, że zgodnie z niedawno opublikowanym esejem naukowym ⁹ prawo rzymskie należy postrzegać raczej jako wielokulturowe przedsięwzięcie, nie zaś swoistą ewolucję jednej kultury, a prawo zwyczajowe (abstrahując od jego "pretoriańskiej siostry", systemu prawa słuszności i wpływu prawa kanonicznego) może być bardziej znane jako prawo anglo-normańskie; mając na uwadze, że praworządność jest naszą wspólną wartością, a zarazem jedną z wartości, jakie prawo europejskie dało światu; mając na uwadze potrzebę holistycznego podejścia do prawa, zarówno ze strony praktyków prawa, jak i wymiaru sprawiedliwości;

B. mając na uwadze, że nie można tolerować nieznajomości prawa europejskiego przez sędziów krajowych, którzy są i muszą być sędziami europejskimi i odgrywać fundamentalną rolę w sytuacji, gdy będziemy potrzebować "więcej Europy"; mając na uwadze, że nie wyklucza to wspierania europejskiej kultury sądowniczej, w której różnorodność jest traktowana jak wspólne dobro;

C. mając na uwadze, że każdy sąd krajowy jest jednocześnie sądem prawa UE;

D. mając na uwadze, że rosnąca liczba państw członkowskich oraz większa ilość pracy dla Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oznaczają, że sądy krajowe muszą wykorzystać wszelkie środki, jakimi dysponują, aby ułatwić skuteczny i szybki dostęp do wymiaru sprawiedliwości;

E. mając na uwadze, że potrzebne są opłacalne sposoby poprawy szkoleń dla sędziów i ich dostępu do prawa;

F. mając na uwadze, że niezwykle cenne byłoby promowanie idei powołania w sądach krajowych koordynatorów do spraw prawa europejskiego oraz ich powiązań na szczeblu europejskim; mając na uwadze, że podstawowym zadaniem powiązanej sieci koordynatorów sądowych byłoby pozwolenie sędziom na bieżące konsultacje z kolegami z innych państw członkowskich w sprawie m.in. interpretacji poszczególnych słów w obowiązującym prawie europejskim (dyrektywach bądź rozporządzeniach) w bezpiecznym środowisku cyfrowym (dzięki specjalnie utworzonej platformie społecznej lub przez portal "e-Sprawiedliwość"; mając na uwadze, że wynikiem tych "kręgów spójności" byłaby większa zgodność w stosowaniu prawa UE, przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby wniosków o orzeczenia w trybie prejudycjalnym, bez uszczerbku dla roli Trybunału Sprawiedliwości;

G. mając na uwadze, że jak już ustalił Parlament, jednym ze sposobów rozwiązania problemów (koszty, kursy językowe, opłacalność) jest wykorzystanie nowoczesnej technologii oraz finansowanie tworzenia aplikacji (programów komputerowych działających na komputerach osobistych, telefonach komórkowych, tabletach itp.);

H. mając na uwadze, że można zacząć od ogólnej części prawa UE, ponieważ elektroniczne zarządzanie wiedzą pozwala na dostęp do szczegółowych i najbardziej aktualnych informacji;

I. mając na uwadze, że sytuacja, w której każde państwo członkowskie zaczęłoby opracowywać swoją własną technologię i swoje własne struktury cyfrowe pozwalające na wykorzystanie narzędzi cyfrowych byłaby stratą energii i środków finansowych, w szczególności w obliczu obecnych trudności ekonomicznych;

J. mając na uwadze, że należy unikać powielania wysiłków i promować ponowne wykorzystywanie wysokiej jakości projektów szkoleniowych; mając na uwadze, że wymaga to większej liczby powiązań między państwami członkowskimi w zakresie zarządzania wiedzą o prawie UE;

K. mając na uwadze, w szczególności przy projektowaniu wyszukiwarek wyroków, opinii i ogólnych kwestii dotyczących prawa UE, że państwa członkowskie powinny zastanowić się, czy taka technologia nie będzie przydatna również dla sądów w innych państwach członkowskich, i w takim przypadku można ją rozwijać wspólnie, w sposób skoordynowany i łącząc zasoby;

L. mając na uwadze, że powinno się opracować system ponownego wykorzystania produktów szkoleniowych, dzięki na przykład nagrywaniu i tłumaczeniu/dubbingowaniu/opatrywaniu napisami wykładów, stosując podział kosztów;

M. mając na uwadze, że wszystko to powinno zostać uwzględnione w centralnym planie zarządzania wiedzą dla kadr wymiaru sprawiedliwości, przy wykorzystaniu w stosownych przypadkach portalu e-sprawiedliwość;

N. mając na uwadze, że przyjęcie wspólnych europejskich przepisów dotyczących sprzedaży da szansę wypróbowania sieci koordynatorów sądowych do spraw prawa europejskiego, stwarzając okazję do osiągnięcia horyzontalnej spójności między sędziami krajowymi w obszarach, gdzie orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jest nieobecne lub prawie nieobecne, bez, oczywiście, powielania specjalistycznych sieci w tym obszarze;

O. mając na uwadze, że ciekawość innych systemów, otwartość - w tym otwartość na wykorzystanie nowych technologii i metod - oraz dialog muszą być hasłem przewodnim w Europie i na świecie, gdzie prawo i jego praktycy będą musieli przyjąć bardziej innowacyjne podejście do zarządzania wiedzą;

P. mając na uwadze, że może to mieć korzystny wpływ na postrzeganie Unii Europejskiej przez społeczeństwo - w większym stopniu oparte na faktach informacje są łatwo dostępne, mity i oszustwa dotyczące samej Unii, jej prawa i funkcjonowania stracą na wiarygodności oraz będzie więcej miejsca na uczciwą debatę i dyskusję polityczną ¹⁰ ;

Q. mając na uwadze, że jest to kolejny aspekt budowania europejskiej kultury sądowniczej, nie obejmujący jednak całego zagadnienia; mając na uwadze, że nowe metody szkoleniowe i nowe programy nauczania kładące nacisk na uczenie się języków i promowanie studiów prawa porównawczego i międzynarodowego należy rozszerzyć na uniwersytety i szkoły prawnicze; Erasmus (dla studentów prawa i sędziów) był zaledwie początkiem;

R. mając na uwadze, że nadszedł czas, by poczynić kolejne kroki, zaczynając od w pełni otwartej debaty na temat szkoleń w dziedzinie prawa dla sędziów i praktyków oraz edukacji prawnej na forum, w którym będą uczestniczyć pracownicy wymiaru sprawiedliwości, właściwe organy krajowe - w tym rady sądownictwa i szkoły prawnicze - Akademia Prawa Europejskiego, Europejska Sieć Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości, europejska sieć rad sądownictwa i Europejski Instytut Prawa;

1. powtarza i potwierdza swoje wyżej wspomniane rezolucje z dnia 17 czerwca 2010 r. i 14 marca 2012 r. w sprawie szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości;

2. wzywa Komisje do przyspieszenia procedury udzielania zamówień w ramach projektu pilotażowego;

3. wzywa Komisję do wsparcia i finansowania koordynatorów do spraw prawa europejskiego w sądach krajowych oraz wyłaniających się powiązań krajowych sieci koordynatorów sądowych i do jednoczesnego wparcia i promowania pomysłów wymienionych w motywach niniejszej rezolucji i w rezolucjach Parlamentu z dnia 17 czerwca 2010 r. i 14 marca 2012 r.;

4. zwraca uwagę na potencjalne korzyści dla gospodarki, a w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw, rozwoju i wykorzystania nauczania za pośrednictwem nośników elektronicznych i nowych technologii, w szczególności wyszukiwarek;

5. uważa, że w ramach doskonalenia zawodowego prawników należy zwrócić uwagę na potrzebę wspólnych norm etyki zawodowej, bezstronności i niezależności pracowników wymiaru sprawiedliwości oraz respektowania w rozporządzeniach europejskich różnorodności, bo tylko w ten sposób można osiągnąć prawdziwe wzajemne zaufanie;

6. zauważa, ze systemy prawne państw członkowskich, pomimo różnorodności, opierają się na wspólnych zasadach i mają wspólne źródła; przypomina, że jeszcze parę wieków temu zawody prawne były uznawane w Europie za jednolitą strukturę praktyków potrafiących udzielić porady, przygotować dokumenty prawne i wystąpić przed sądem w każdej części Europy; uważa, że szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości Unii Europejskiej powinny opierać się na tym fakcie pokazującym, że pełna mobilność pracowników wymiaru sprawiedliwości jest możliwa;

7. na koniec proponuje, by Komisja zorganizowała w lecie 2013 r. forum zatytułowane "kongres mesyński na rzecz budowy europejskiej kultury sądowniczej", na którym sędziowie z różnym doświadczeniem zawodowym mogliby się spotkać i prowadzić dyskusje na temat najnowszych kwestii budzących kontrowersje lub trudności prawne, tak aby zachęcać do dyskusji, budować kontakty, tworzyć kanały komunikacji oraz budować wzajemne zaufanie i zrozumienie; uważa, że takie forum stworzyłoby również właściwym organom i ekspertom, w tym uczelniom wyższym i organizacjom zawodowym, historyczną szansę omawiania polityki w zakresie szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości i przyszłości edukacji prawniczej w Europie;

8. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji.

1 Dz.U. C 267 z 14.10.1991, s. 33.

2 Dz.U. C 273 E z 14.11.2003, s. 99.

3 Dz.U. C 294 E z 3.12.2009, s. 27.

4 Dz.U. C 212 E z 5.8.2010, s. 116.

5 Dz.U. C 285 E z 21.10.2010, s. 12.

6 http://www.europarl.europa.eu/delegations/en/studiesdownload.html?languageDocument=EN&file=60091

7 Dz.U. C 236 E z 12.8.2011, s. 130.

8 Teksty przyjęte P7_TA(2012)0079.

9 P.G. Monateri, Black Gaius. A Quest for the Multicultural Origins of the "Western Legal Tradition", in 51 Hastings Law Journal, 2000, 479 et seq.; http://www.jus.unitn.it/cardozo/users/pigi/blackgaius/bge.pdf

10 Zob. na przykład poświęconą mitom na temat zaangażowania UE w prawo karne świetną publikację pt. Opting out of EUR Criminal law: What is actually involved?, autorstwa Hinarejos, Spencer i Peers, CELS document roboczy, nowa seria, nr 1, http://www.cels.law. cam.ac.uk/publications/working_papers.php

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2016.24.97
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Szkolenie kadr wymiaru sprawiedliwości - koordynatorzy sądowi (2012/2864(RSP)).
• Data aktu: 07/02/2013
• Data ogłoszenia: 22/01/2016