Konkluzje na temat zarządzania partycypacyjnego dziedzictwem kulturowym.

Konkluzje Rady na temat zarządzania partycypacyjnego dziedzictwem kulturowym

(2014/C 463/01)

(Dz.U.UE C z dnia 23 grudnia 2014 r.)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

PRZYWOŁUJĄC:

1. konkluzje Rady z dnia 26 listopada 2012 r. na temat zarządzania kulturą ¹ , w których podkreśla się znaczenie tego, by zarządzanie kulturą było bardziej otwarte, partycypacyjne, skuteczne i spójne i w których wzywa się państwa członkowskie do promowania partycypacyjnego podejścia do polityki kulturalnej;

2. konkluzje Rady z dnia 21 maja 2014 r. w sprawie dziedzictwa kulturowego jako strategicznego zasobu zrównoważonej Europy ² , w których uznaje się, że dziedzictwo kulturowe ma znaczenie dla polityki międzysektorowej i odgrywa szczególną rolę w osiąganiu celów strategii "Europa 2020" na rzecz inteligentnego i trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; w konkluzjach tych wzywa się państwa członkowskie do promowania modeli długofalowej polityki w zakresie dziedzictwa kulturowego opartych na faktach oraz na dynamice społecznej i obywatelskiej;

PRZYJMUJĄC Z ZADOWOLENIEM:

3. komunikat Komisji pt. "Ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie", w którym uznano, że dziedzictwo kulturowe to zasób dzielony i wspólne dobro i że w związku z tym dbanie o to dziedzictwo jest wspólnym obowiązkiem ³ ;

UWZGLĘDNIAJĄC:

4. rosnące uznanie na szczeblu międzynarodowym służącego dbaniu o zrównoważony rozwój podejścia skupionego na ludziach i opartego na kulturze oraz uznanie znaczenia przejrzystych, partycypacyjnych i opartych na wiedzy systemów zarządzania kulturą po to, by zaspokajać potrzeby wszystkich członków społeczeństwa ⁴ ;

5. rosnące uznanie na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym społecznego wymiaru dziedzictwa kulturowego oraz znaczenie pobudzania synergii między różnymi podmiotami, by zachowywać, rozwijać i przekazywać dziedzictwo kulturowe przyszłym pokoleniom ⁵ ;

6. przyjęcie lokalnie zakorzenionego i skupionego na ludziach podejścia do dziedzictwa kulturowego w kilku programach UE, w tym w programie badawczym "Horyzont 2020", oraz przyjęcie podejścia dotyczącego lokalnego rozwoju realizowanego przez lokalną społeczność wspieranego przez europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne. To podejście jest również uznane w inicjatywie w zakresie wspólnego planowania "Dziedzictwo kulturowe a zmiany globalne: nowe wyzwanie dla Europy";

7. przyjęcie partycypacyjnych sposobów podejścia w działaniach UE na rzecz Europejskich Stolic Kultury i znaku dziedzictwa europejskiego ⁶ ; 2013 r.); forum Unesco "Kultura, kreatywność i zrównoważony rozwój. Badania, innowacje, możliwości" (Florencja, październik 2014 r.).

UZNAJĄC, ŻE zarządzanie partycypacyjne dziedzictwem kulturowym ⁷ :

8. stwarza możliwości sprzyjania uczestnictwu w demokracji, zrównoważoności i spójności społecznej oraz zmierzenia się ze społecznymi, politycznymi i demograficznymi wyzwaniami dnia dzisiejszego;

9. sprzyja aktywnemu zaangażowaniu w ramach działań publicznych odpowiednich podmiotów - tj. publicznych władz i organów, podmiotów prywatnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych, sektora wolontariatu i zainteresowanych osób - w proces decyzyjny, planowanie, wdrażanie, monitorowanie i ocenę polityk i programów dotyczących dziedzictwa kulturowego, by zwiększyć odpowiedzialność za inwestycje zasobów publicznych i przejrzystość takich inwestycji oraz budować publiczne zaufanie do decyzji politycznych;

10. przyczynia się do zwiększania świadomości na temat wartości dziedzictwa kulturowego jako dzielonego zasobu, tym samym zmniejszając ryzyko nadużycia i zwiększając korzyści społeczne i gospodarcze;

11. wspiera współczesne prace z dziedziny kultury, artystyczne i kreatywne, które są ściśle związane z tożsamością i wartościami i często opierają się na tradycyjnym know-how i niematerialnym dziedzictwie ludzi, a zatem mogą stanowić kulturowe dziedzictwo następnych pokoleń;

12. pomaga uruchamiać nowe możliwości będące skutkiem globalizacji, cyfryzacji i nowych technologii, które zmieniają sposób, w jaki dziedzictwo kulturowe tworzy się, udostępnia i wykorzystuje;

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY:

13. rozwijały wielopoziomowe ramy zarządzania, w których uczestniczy wiele zainteresowanych podmiotów (w których to ramach dziedzictwo kulturowe uznaje się za zasób dzielony) poprzez wzmocnienie powiązań pomiędzy lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim poziomem zarządzania tym dziedzictwem, z należytym poszanowaniem zasady pomocniczości, dzięki czemu na wszystkich szczeblach przewiduje się korzyści dla ludzi;

14. promowały zaangażowanie zainteresowanych stron poprzez zapewnienie im możliwości uczestnictwa we wszystkich etapach procesu decyzyjnego;

15. promowały ramy zarządzania, w których uznaje się znaczenie współdziałania między materialnym, niematerialnym i cyfrowym dziedzictwem kulturowym i w których dostrzega się, szanuje i wzmacnia jego wartości społeczne, kulturowe, symboliczne, gospodarcze i środowiskowe;

16. promowały ramy zarządzania, które ułatwiają wdrażanie polityk międzysektorowych, dzięki czemu dziedzictwo kulturowe może przyczyniać się do osiągania celów w różnych obszarach polityki, również w odniesieniu do inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu;

17. pogłębiały synergie pomiędzy strategiami zrównoważonej turystyki a lokalnym sektorem kultury i lokalnym sektorem kreatywnym, również poprzez promowanie ram zarządzania, które aktywnie angażują lokalną społeczność, po to by sprzyjać wysokiej jakości ofercie zrównoważonej turystyki kulturalnej i przyczyniać się do rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich, jednocześnie zapewniając integralność i utrzymując wartość kulturową dziedzictwa oraz znajdując równowagę pomiędzy możliwościami gospodarczymi a dobrobytem obywateli;

18. w należyty sposób korzystały podczas realizacji tych celów z finansowania UE i finansowania krajowego;

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH I DO KOMISJI, ABY W RAMACH SWOICH KOMPETENCJI I Z NALEŻYTYM POSZANOWANIEM ZASADY POMOCNICZOŚCI:

19. współpracowały w odniesieniu do kwestii związanych z partycypacyjnym zarządzaniem dziedzictwem kulturowym, również w ramach planu prac w dziedzinie kultury na lata 2015-2018 ⁸ , po to, by zidentyfikować i upowszechniać najlepsze praktyki i zwiększyć zdolność sektora dziedzictwa kulturowego do skutecznego zmierzenia się z tymi kwestiami;

20. promowały przekazywanie tradycyjnych umiejętności i wiedzy z pokolenia na pokolenie oraz ich innowacyjne stosowanie i twórczą wymianę w dokonaniach naukowych i technologicznych;

21. wykorzystywały środki cyfrowe, tak by zwiększyć dostęp wszystkich grup społecznych do dziedzictwa kulturowego i uczestniczenia w zarządzaniu nim;

22. zanalizowały rolę wirtualnych społeczności w rozwoju i wdrażaniu polityk dziedzictwa kulturowego, we wspieraniu zarządzania dziedzictwem kulturowym, w rozwoju wiedzy i w finansowaniu (np. dzięki wiedzy społecznościowej (ang. crowd sourcing) i finansowaniu społecznościowemu (ang. crowd funding));

23. poczyniły konkretne postępy w zarządzaniu Europeaną ⁹ , tak by zagwarantować jej długotrwałe działanie i jej rozwój jako projektu wypływającego z dziedzictwa kulturowego, a także uprościć jej związki z edukacją, turystyką kulturalną i innymi sektorami; promowały, w odpowiednich przypadkach, ponowne wykorzystanie cyfrowego dziedzictwa kulturowego, tak by zwiększyć różnorodność kulturową i stymulować wykorzystywanie wiedzy na temat dziedzictwa we współczesnych formach wyrazu artystycznego oraz wykorzystywanie jej przez sektor kultury i sektor kreatywny;

24. promowały obywatelskie uczestnictwo w ramach modelu inteligentnego rozwoju miast europejskich, który aktywnie integruje dziedzictwo kulturowe po to, by przyczynić się do innowacyjności i rewitalizacji europejskich miast, łącząc je z pokrewnymi miejscami i terytoriami, promując ich atrakcyjność oraz przyciągając inwestycje, nową działalność gospodarczą i przedsiębiorstwa;

25. działały zgodnie z komunikatem pt. "Ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie", by wspólnie pracować na rzecz rozwoju kompleksowej europejskiej strategii na rzecz dziedzictwa europejskiego;

26. zacieśniły współpracę z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Rada Europy i Unesco, w odniesieniu do promowania partycypacyjnego podejścia do zarządzania dziedzictwem kulturowym;

ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, BY:

27. promowała oparte na dowodach badania dotyczące skutków partycypacyjnych sposobów podejścia w politykach dotyczących dziedzictwa kulturowego i zarządzaniu nim, tak by przyczynić się do rozwoju strategicznych podejść do dziedzictwa kulturowego;

28. kontynuowała dialog z organizacjami i platformami społeczeństwa obywatelskiego w obszarach polityki dotyczących dziedzictwa kulturowego i rozważyła przedstawienie wniosku w sprawie Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego.

1 Dz.U. C 393 z 19.12.2012, s. 8.

2 Dz.U. C 183 z 14.6.2014, s. 36.

3 Dok. 12150/14.

4 Konferencja ONZ "Przyszłość jakiej chcemy" (Rio de Janeiro, czerwiec 2012 r.); kongres Unesco "Placing Culture at the Heart of Sustainable Development Policies" ("Umiejscowienie kultury w sercu polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju") (Hangzhou, maj

5 Konwencja ramowa Rady Europy w sprawie znaczenia dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa (konwencja z Faro, 2005 r.).

6 Dz.U. L 132 z 3.5.2014, s. 1 oraz Dz.U. L 303 z 22.11.2011, s. 1.

7 Dziedzictwo kulturowe jest materialne, niematerialne i cyfrowe, jak określono w konkluzjach Rady z 21 maja 2014 r.

8 Dz.U. C 463 z 23.12.2014, s. 4.

9 Jak określono w konkluzjach Rady z dnia 10 maja 2012 r. w sprawie digitalizacji dorobku kulturowego i udostępniania go w Internecie oraz w sprawie ochrony zasobów cyfrowych (Dz.U. C 169 z 15.6.2012, s. 5).

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2014.463.1
• Rodzaj: Informacja
• Tytuł: Konkluzje na temat zarządzania partycypacyjnego dziedzictwem kulturowym.
• Data aktu: 23/12/2014
• Data ogłoszenia: 23/12/2014