Ukraina: przypadek Julii Tymoszenko i innych członków dawnego rządu.

Ukraina: przypadek Julii Tymoszenko i innych członków dawnego rządu

P7_TA(2011)0272

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie Ukrainy: sprawy Julii Tymoszenko i innych członków poprzedniego rządu

(2012/C 380 E/19)

(Dz.U.UE C z dnia 11 grudnia 2012 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Ukrainy, w szczególności rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r.⁽¹⁾,

– uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy między Unią Europejską a Ukrainą, która weszła w życie z dniem 1 marca 1998 r., a także toczące się negocjacje w sprawie układu o stowarzyszeniu, który ma zastąpić wspomnianą umowę,

– uwzględniając program stowarzyszeniowy UE-Ukraina, który zastępuje plan działania i został zatwierdzony przez Radę Współpracy UE-Ukraina w czerwcu 2009 r.,

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 maja 2010 r. zatytułowany "Podsumowanie europejskiej polityki sąsiedztwa" (KOM(2010)0207) oraz sprawozdanie z dnia 25 maja 2011 r. z postępów w zakresie realizacji europejskiej polityki sąsiedztwa,

– uwzględniając oświadczenie przewodniczącego PE na temat zatrzymania Julii Tymoszenko w dniu 24 maja 2011 r.,

– uwzględniając oświadczenie z dnia 26 maja 2011 r. wydane przez rzecznika wysokiej przedstawiciel UE Catherine Ashton w sprawie Julii Tymoszenko,

– uwzględniając oświadczenie wydane przez komisarza Štefana Fülego w dniu 24 marca 2011 r. po spotkaniu z Julią Tymoszenko,

– uwzględniając ustawę o zapobieganiu korupcji i jej zwalczaniu, która została przyjęta przez Radę Najwyższą w dniu 7 kwietnia 2011 r. i wejdzie w życie w dniu 1 lipca 2011 r.,

– uwzględniając art. 122 ust. 5 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że UE sprzyja stabilnej i demokratycznej Ukrainie, która przestrzega zasad społecznej gospodarki rynkowej, praworządności i ochrony mniejszości oraz praw człowieka, a także gwarantuje prawa podstawowe, mając na uwadze, że wewnętrzna stabilność polityczna na Ukrainie, koncentracja na reformie wewnętrznej i poszanowanie praworządności, obejmujące rzetelne, bezstronne i niezależne procesy prawne, są niezbędnymi warunkami dalszego rozwoju stosunków między UE a Ukrainą; mając na uwadze, że partnerstwo wschodnie uwzględnia wszystkie te zasady,

B. mając na uwadze, że na Ukrainie jeszcze nie wprowadzono w życie kompleksowej reformy sądownictwa ani środków na rzecz zapewnienia poszanowania praworządności w dochodzeniach i śledztwach karnych, w tym zasady sprawiedliwego, bezstronnego i niezawisłego postępowania sądowego,

C. mając na uwadze, że na Ukrainie nadal powszechne są przypadki korupcji oraz nadużywania władzy i wymagają one jednoznacznej reakcji ze strony władz, polegającej na pociągnięciu winnych do odpowiedzialności; mając na uwadze, że ściganie i dochodzenia muszą być bezstronne oraz niezawisłe i nie mogą być wykorzystywane do celów politycznych,

D. mając na uwadze, że w dniu 24 maja 2011 r. ukraińska prokuratura generalna zakończyła śledztwo w sprawie przeciwko byłej premier Ukrainy Julii Tymoszenko, oskarżając ją o nadużycie władzy w związku z zawarciem w 2009 r. umów gazowych z Federacją Rosyjską,

E. mając na uwadze, że w dniu 21 lutego 2011 r. dwa postępowania karne przeciwko Julii Tymoszenko połączono w jedną sprawę, w której jest ona oskarżona o defraudację środków finansowych pochodzących ze sprzedaży przydziałów emisji gazów cieplarnianych w ramach protokołu z Kioto oraz defraudację 67 mln UAH przydzielonych z państwowego budżetu Ukrainy na podstawie gwarancji rządowych dla rządu austriackiego z przeznaczeniem na zakup i przywóz 1 000 pojazdów opel combo rzekomo mających być wykorzystywanymi do celów medycznych na obszarach wiejskich, gdy J. Tymoszenko pełniła funkcję premiera,

F. mając na uwadze, że od rozpoczęcia śledztwa w dniu 15 grudnia 2010 r. Julia Tymoszenko była 44 razy przesłuchiwana, od prawie sześciu miesięcy objęta jest zakazem podróży zarówno w kraju, jak i za granicą, władze Ukrainy czterokrotnie zabroniły jej podróżowania na terenie Ukrainy, a także wyjazdu do Brukseli w lutym i czerwcu, a w dniu 25 maja 2011 r. została ona wezwana i była przesłuchiwana przez szereg godzin, zanim ją zwolniono,

G. mając na uwadze, że 12 byłych wysokich rangą urzędników z rządu J. Tymoszenko przebywa w areszcie śledczym, w tym były minister spraw wewnętrznych Jurij Łucenko, jeden z przywódców Samoobrony Ludowej, który został oskarżony o nadużycie władzy i przywłaszczenie środków finansowych i aresztowany w dniu 26 grudnia 2010 r. pod zarzutem rzekomego braku współpracy z prokuraturą, a także były pierwszy wiceminister sprawiedliwości Jewhen Kornijczuk, który został aresztowany w dniu 22 grudnia 2010 r. pod zarzutem łamania prawa w związku z procedurami udzielania zamówień publicznych na usługi prawne,

H. mając na uwadze, że J. Łucenko nie został zwolniony z aresztu śledczego, gdy rozpoczął się jego proces w dniu 23 maja 2011 r., pomimo tego, że zatrzymanie pod zarzutem braku współpracy w dochodzeniu dotyczącym jego sprawy stanowi środek skrajnie nieproporcjonalny,

I. mając na uwadze, że wstępne sprawozdanie duńskiego Komitetu Helsińskiego ds. Praw Człowieka w sprawie procesów Łucenki i Kornijczuka wymienia bardzo liczne przypadki naruszeń europejskiej konwencji praw człowieka,

J. mając na uwadze, że rozpoczęto postępowanie karne przeciwko byłemu ministrowi gospodarki Bohdanowi Danyłyszynowi, który uszedł z Ukrainy i uzyskał azyl polityczny w Republice Czeskiej; mając na uwadze, że byłemu ministrowi środowiska Heorhijowi Filipczukowi oraz byłemu p.o. ministra obrony Walerijemu Iwaszczence także grożą zarzuty karne,

K. mając na uwadze, że były przewodniczący parlamentu krymskiego Anatolij Gryczenko (Partia Regionów) został zatrzymany w dniu 24 stycznia 2011 r. i oskarżony o nadużycie władzy, obejmujące nielegalne rozdawnictwo 4 800 hektarów ziemi; mając na uwadze, że następnie wszczęto inną sprawę karną dotyczącą oszustwa gruntowego w związku z terenem uzdrowiskowym w Jałcie,

L. mając na uwadze, że prokuratura generalna wszczęła również postępowanie karne w sprawie nadużycia władzy w stosunku do byłego prezydenta Ukrainy Leonida Kuczmy,

M. mając na uwadze, że konstytucja Ukrainy przewiduje zbiorową odpowiedzialność za decyzje podejmowane przez rząd Ukrainy,

N. mając na uwadze, że UE nieustannie podkreśla konieczność wyraźnego poszanowania praworządności, co obejmuje rzetelne, bezstronne i niezawisłe procesy prawne przy jednoczesnym unikaniu przekonania, że środki sądowe są wykorzystywane w sposób wybiórczy; mając na uwadze, że UE uważa te zasady za szczególnie ważne w kraju, który dąży do pogłębienia relacji umownych na bazie stowarzyszenia politycznego,

1. podkreśla znaczenie zapewnienia jak największej przejrzystości dochodzeń, śledztw i procesów i ostrzega przed wszelkiego rodzaju wykorzystywaniem prawa karnego jako narzędzia osiągania celów politycznych;

2. wyraża zaniepokojenie wzrostem wybiórczego ścigania osobistości należących do opozycji politycznej na Ukrainie, jak również nieproporcjonalnością zastosowanych środków, w szczególności w przypadku J. Tymoszenko oraz byłego ministra spraw wewnętrznych J. Łucenki, i zauważa, że J. Łucenko przebywa w areszcie od dnia 26 grudnia 2010 r.; wyraża poparcie dla ukraińskiej komisarz ds. praw człowieka Niny Karpaczowej, która zwróciła się do ukraińskiego prokuratora generalnego o rozważenie możliwości zastosowania środków zapobiegawczych, które nie obejmują zatrzymania;

3. przypomina władzom ukraińskim, że zasada zbiorowej odpowiedzialności za decyzje rządu nie pozwala na ściganie poszczególnych członków rządu pod zarzutem decyzji podjętych kolegialnie;

4. podkreśla, że śledztwa toczące się w sprawie czołowych ukraińskich przywódców politycznych nie powinny wykluczać ich z aktywnego udziału w życiu politycznym kraju, spotkań z wyborcami i wyjazdów na międzynarodowe spotkania; wzywa zatem władze ukraińskie do zniesienia w przypadku Julii Tymoszenko i innych ważnych osobistości politycznych zakazu podróżowania zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami;

5. podkreśla, że wzmocnienie rządów prawa i wiarygodna walka z korupcją są niezbędne nie tylko do zawarcia układu o stowarzyszeniu i do pogłębienia stosunków UE-Ukraina w ogólności, ale także do umocnienia demokracji na Ukrainie;

6. wzywa Komisję do wsparcia reformy sądownictwa na Ukrainie poprzez lepsze wykorzystanie programu UE w zakresie budowania zdolności oraz do rozważenia utworzenia unijnej grupy doradczej wysokiego szczebla ds. Ukrainy, aby pomóc temu krajowi w działaniach na rzecz dostosowania ustawodawstwa krajowego do przepisów UE, w tym w odniesieniu do wymiaru sprawiedliwości;

7. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, ESDZ, państwom członkowskim, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy, a także Zgromadzeniom Parlamentarnym Rady Europy i OBWE.

______

⁽¹⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0444.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2012.380E.135
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Ukraina: przypadek Julii Tymoszenko i innych członków dawnego rządu.
• Data aktu: 09/06/2011
• Data ogłoszenia: 11/12/2012