OPINIA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGOz dnia 11 marca 2011 r.
w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie ustaleń dotyczących negocjowania układu monetarnego z Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy
(CON/2011/22)
(2011/C 213/06)
(Dz.U.UE C z dnia 20 lipca 2011 r.)
Wprowadzenie i podstawa prawna
W dniu 10 marca 2011 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał wniosek Rady Unii Europejskiej o wydanie opinii w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie uzgodnień dotyczących renegocjacji układu monetarnego z Republiką Francuską działającą w imieniu zbiorowości zamorskiej Francji Saint-Barthélemy(1) (zwanej dalej "projektem decyzji").
Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 219 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.
Uwagi ogólne
1. Ostateczna odpowiedzialność za decyzje dotyczące zawierania układów monetarnych z krajami trzecimi spoczywa na Radzie UE. EBC nie zachęca jednak krajów i terytoriów zamorskich stowarzyszonych z państwami członkowskimi należącymi do strefy euro do wprowadzania euro jako oficjalnej waluty. W przypadku Saint-Barthélemy EBC nie sprzeciwia się projektowi decyzji, ponieważ Saint-Barthélemy, jako część Francji, używa euro od 1999 roku. Spełnienie oczekiwań Francji, aby euro pozostało w Saint-Barthélemy po dniu 1 stycznia 2012 r., gdy zbiorowość ta przestanie być częścią terytorium UE(2), wymaga przyjęcia w prawie UE rozwiązania uwzględniającego zmienione okoliczności. Wobec powyższego zawarcie układu monetarnego z Republiką Francuską działającą na rzecz Saint-Barthélemy jest satysfakcjonującym rozwiązaniem, ponieważ umożliwi Francji stosowanie do Saint-Barthélemy koniecznych przepisów UE niezbędnych dla wykorzystywania wspólnej waluty w następujących obszarach: przepisy prawa walutowego, bankowego i finansowego; przepisy niezbędne na potrzeby stosowania euro; zapobieganie praniu pieniędzy i oszustwom oraz fałszowaniu gotówki i bezgotówkowych środków płatniczych; przepisy dotyczące medali i żetonów oraz wymogów w zakresie sprawozdawczości do celów statystycznych.
2. EBC rozumie na podstawie zakresu upoważnienia do prowadzenia negocjacji zawartego w projekcie decyzji, że - w przeciwieństwie do umów zawartych z krajami trzecimi takimi jak Księstwo Monako, Księstwo Andory, Republika San Marino oraz Państwo Watykańskie - niniejszy układ monetarny nie upoważnia Saint-Barthélemy do emisji własnych monet euro. EBC przyjmuje z zadowoleniem takie rozwiązanie, jednak - z uwagi na postulat pewności prawnej i przejrzystości - powinno ono być wyraźnie wskazane, przynajmniej w preambule do projektu decyzji.
3. EBC ponawia uwagę, że wszelkie transfery finansowe, w tym szczególne wsparcie finansowe dla banków i innych instytucji finansowych, konieczne dla utrzymania lub przywrócenia stabilności finansowej w Saint-Barthélemy, będą ponoszone przez skarb państwa Republiki Francuskiej.
4. EBC rozumie, że zadania należące do zakresu kompetencji Eurosystemu, w tym operacje polityki pieniężnej oraz gromadzenie danych statystycznych, będą realizowane przez Banque de France za pośrednictwem Institut d'Émission des Départements D'Outre-mer (IEDOM).
5. EBC rozumie ponadto, że celem układu monetarnego nie jest udzielenie instytucjom finansowym z siedzibą w Saint-Barthélemy bezpośredniego dostępu do systemów płatności i rozrachunku wewnątrz strefy euro, i że dostęp taki będzie nadal realizowany za pośrednictwem właściwych władz Francji.
6. EBC jest zdania, że jego rola w negocjowaniu układów monetarnych z krajami i terytoriami zamorskimi powinna być taka sama, jak w negocjowaniu układów monetarnych z krajami trzecimi. W związku z tym brzmienie projektu decyzji powinno jasno i jednoznacznie wskazywać, że w kwestiach należących do zakresu kompetencji EBC wymagana jest jego zgoda.
7. EBC zauważa, że projekt decyzji nie porusza kilku ważnych kwestii. Należy odnieść się do nich w sposób następujący:
7.1. W innych układach monetarnych organem właściwym do rozstrzygania sporów wynikających z takich układów jest Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Projekt decyzji powinien jasno stanowić, że taka sama procedura ma zastosowanie w niniejszej sytuacji. EBC uważa, że właściwość Trybunału Sprawiedliwości w odniesieniu do tego rodzaju układów nie jest oczywista i odsyła w szczególności do szeregu opinii Trybunału, w których Trybunał wprowadza wyraźne rozróżnienie na umowy zawierane przez państwa członkowskie i umowy zawierane przez państwa członkowskie odpowiedzialne za swoje terytoria zależne, a więc nie działające w charakterze państw członkowskich(3).
7.2. Jednym z najważniejszych elementów tego układu monetarnego powinna być potrzeba zagwarantowania nieprzerwanego stosowania do Saint-Barthélemy odpowiednich obecnych i przyszłych aktów prawa UE mających natychmiastowe bezpośrednie zastosowanie, np. rozporządzeń. EBC rozumie, że Francja zamierza rozwiązać tę kwestię wprowadzając zmiany w odpowiedniej ustawie organicznej.
EBC zauważa, że - w przeciwieństwie do innych układów monetarnych - projekt decyzji nie przewiduje utworzenia komitetu wspólnego odpowiedzialnego za ocenę postępów w zakresie zmian w ustawodawstwie. EBC uważa za niesatysfakcjonującą sytuację, w której brak jest komitetu, w którym UE, jako jeden z sygnatariuszy układu, brałby udział i monitorował prawidłowe stosowanie w krajach i terytoriach zamorskich odpowiednich przepisów acquis - w szczególności tam, gdzie lokalny system bankowy stosuje euro. EBC uważa za niezbędne, aby odpowiednie przepisy prawa Unii były stosowane w porozumieniu z Komisją i EBC(4), na przykład poprzez uwzględnienie odpowiednich aktów prawnych UE i EBC w załączniku do układu monetarnego oraz publikowanie takiego załącznika i jego zmian w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Alternatywnie projekt decyzji powinien zobowiązywać Francję do informowania EBC przed przyjęciem aktów prawnych dotyczących Saint-Barthélemy, w przypadku, gdy wchodzą one w zakres kompetencji EBC. Ponadto instytucje UE powinny mieć uprawnienie do żądania przedstawienia przez Francję informacji o takich aktach prawnych.
7.3. EBC rozumie, że po zmianie statusu w dniu 1 stycznia 2012 r. Saint-Barthélemy nie będzie już objęte przepisami prawa UE, które w normalnych okolicznościach miałyby bezpośrednie zastosowanie a które umożliwiają stosownym organom UE, takim jak Europol, podejmowanie działań zwalczających fałszowanie banknotów euro. Kwestia ta także powinna zostać poruszona w układzie monetarnym, a zatem projekt decyzji powinien upoważniać UE do zawarcia w tym układzie takiego postanowienia.
Propozycje zmian w projekcie decyzji wraz z ich uzasadnieniem zostały zawarte w załączniku.
Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 11 marca 2011 r.
|
Jean-Claude TRICHET |
|
Prezes EBC |
______
(1) SEK(2011) 249 wersja ostateczna.
(2) Artykuł 3 decyzji Rady Europejskiej z dnia 29 października 2010 r. zmieniającej status wyspy Saint-Barthélemy w odniesieniu do Unii Europejskiej, Dz.U. L 325 z 9.12.2010, s. 4.
(1) Opinia 1/78, pkt 62 oraz opinia 1/94, pkt 17: "Wskazane terytoria, w zakresie, w jakim pozostają poza ramami Traktatu EWG, są - z punktu widzenia Wspólnoty - w takiej samej sytuacji, jak państwa nie będące państwami członkowskimi. W związku z powyższym państwa członkowskie odpowiedzialne za te terytoria mają być stronami umowy nie w charakterze państw członkowskich Wspólnoty, ale w charakterze państw odpowiedzialnych za relacje międzynarodowe swoich terytoriów zależnych pozostających poza zakresem prawa wspólnotowego.".
(2) Zob. także opinię wydaną na wniosek Rady Unii Europejskiej na podstawie art. 109l ust. 4 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej regulacji monetarnych we francuskich terytoriach zależnych Saint-Pierre i Miquelon oraz Majotcie, Dz.U. C 127 z 7.5.1999, s. 5.
