WSPÓLNE STANOWISKO (WE) nr 21/2008przyjęte przez Radę dnia 19 maja 2008 r.
w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/.../WE z dnia ... ustanawiającej ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2008/C 254 E/01)
(Dz.U.UE C z dnia 7 października 2008 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 175 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(1),
uwzględniając opinię Komitetu Regionów(2),
stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu(3),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Zgodnie z decyzją nr 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiającej szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego(4) niniejsza dyrektywa ustanawia należy ustanowić wspólne ramy prawne dla osiągnięcia zrównoważonego stosowania pestycydów.
(2) Niniejsza dyrektywa powinna mieć obecnie zastosowanie do pestycydów, które są środkami ochrony roślin. Przewidziane jest jednak rozszerzenie w przyszłości zakresu zastosowania niniejszej dyrektywy o produkty biobójcze.
(3) Środki przewidziane w niniejszej dyrektywie powinny mieć charakter uzupełniający i nie powinny wpływać na środki przewidziane w innych powiązanych przepisach prawnych Wspólnoty, w szczególności w dyrektywie Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa(5), dyrektywie Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory(6), dyrektywie 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej(7), rozporządzeniu (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni(8) oraz rozporządzeniu Rady (WE) nr .../... z dnia ... w sprawie wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin(9). Te środki nie powinny również stanowić uszczerbku dla środków podejmowanych dobrowolnie w kontekście rozporządzeń dotyczących funduszy strukturalnych lub zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)(10).
(4) By ułatwić wprowadzanie niniejszej dyrektywy, państwa członkowskie powinny zastosować krajowe plany działania mające na celu ustalenie wartości docelowych, miar i harmonogramów zmierzających do zmniejszenia zagrożenia związanego ze stosowaniem pestycydów i wpływu ich stosowania na zdrowie ludzi i na środowisko oraz zachęcanie do opracowania i stosowania integrowanej ochrony roślin i alternatywnych podejść lub technik mających na celu zmniejszenie zależności od stosowania pestycydów. Krajowe plany działania mogą być skoordynowane z planami wdrożenia zgodnymi z innymi stosownymi przepisami prawnymi Wspólnoty i posłużyć do zgrupowania celów, jakie mają zostać osiągnięte zgodnie z innymi przepisami prawnymi Wspólnoty odnoszącymi się do pestycydów.
(5) Wymiana informacji dotyczących celów i działań państw członkowskich, ustalonych w ramach krajowych planów działania, jest bardzo ważnym elementem realizacji celów niniejszej dyrektywy. Zasadne jest więc żądanie, by państwa członkowskie składały Komisji i innym państwom członkowskim regularne sprawozdania, w szczególności na temat wprowadzania krajowych planów działania i swoich doświadczeń.
(6) W celu przygotowania i modyfikacji krajowych planów działania zasadne jest zapewnienie stosowania dyrektywy 2003/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. przewidującej udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów w zakresie środowiska(11).
(7) Jest kwestią zasadniczą, by państwa członkowskie stworzyły systemy szkoleń, zarówno początkowych, jak i uzupełniających, dla dystrybutorów, doradców i profesjonalnych użytkowników pestycydów oraz systemy certyfikacji, by osoby, które stosują lub będą stosować pestycydy były w pełni świadome potencjalnych zagrożeń dla zdrowia ludzi i dla środowiska oraz odpowiednich środków mających na celu zmniejszenie tych zagrożeń w możliwie największym stopniu. Działania szkoleniowe dla użytkowników profesjonalnych mogą być skoordynowane z działaniami zorganizowanymi w ramach rozporządzenia (WE) nr 1698/2005.
(8) Sprzedaż pestycydów, w tym sprzedaż internetowa, stanowi istotny element łańcucha dystrybucji, w związku z którym należy w chwili sprzedaży udzielić użytkownikowi końcowemu, zwłaszcza profesjonalnemu, konkretnych porad dotyczących zasad bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi i dla środowiska. Użytkownikom nieprofesjonalnym, którzy zasadniczo nie posiadają takiego samego wykształcenia i przygotowania, należy udzielać zaleceń, zwłaszcza dotyczących bezpiecznego obchodzenia się z pestycydami i ich składowania, a także utylizacji opakowań.
(9) Ze względu na ewentualne zagrożenia wynikające ze stosowania pestycydów opinia publiczna powinna być lepiej informowana o ogólnych skutkach stosowania pestycydów poprzez kampanie podnoszenia świadomości, informacje przekazywane przez sprzedawców detalicznych i inne odpowiednie środki.
(10) W zakresie, w jakim praca z pestycydami i stosowanie pestycydów wymaga określenia minimalnych wymagań dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy obejmujących zagrożenia wynikające z ekspozycji pracowników na takie produkty, jak również ogólnych i szczególnych środków mających na celu zmniejszenie takich zagrożeń, środki te są objęte dyrektywą Rady 98/24/WE z dnia 7 kwietnia 1998 r. w sprawie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników przed ryzykiem związanym ze środkami chemicznymi w miejscu pracy(12) i dyrektywą 2004/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych i muta-genów podczas pracy(13).
(11) Ponieważ dyrektywa 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn(14) będzie zawierać przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu sprzętu do aplikacji pestycydów zapewniające, że spełnione są wymogi środowiskowe, zasadne jest - w celu minimalizacji niekorzystnego wpływu pestycydów na zdrowie ludzi i środowisko spowodowanego przez taki sprzęt - stworzenie systemów regularnej kontroli technicznej będącego w użyciu sprzętu do aplikacji pestycydów. Państwa członkowskie powinny opisać w swoich krajowych planach działania, w jaki sposób zagwarantują spełnienie tych wymogów.
(12) Opryski pestycydami z powietrza potencjalnie mogą mieć znaczący, negatywny wpływ na zdrowie ludzi i na środowisko, w szczególności wskutek znoszenia cieczy roboczej. Z uwagi na powyższe, opryski z powietrza powinny być zabronione, a odstępstwa powinny być możliwe jeśli przynosi to wyraźne korzyści polegające na zmniejszeniu wpływu na zdrowie ludzi i środowisko w porównaniu do innych metod opryskiwania lub w przypadku braku wykonalnych metod alternatywnych.
(13) Środowisko wodne jest szczególnie wrażliwe na pestycydy. Stąd konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na to, aby unikać zanieczyszczeń wód powierzchniowych i wód podziemnych przez podejmowanie odpowiednich środków, takich jak ustalanie stref buforowych i ochronnych lub sadzenie żywopłotów wzdłuż cieków wodnych tak, aby ograniczyć ekspozycję wód na znoszenie cieczy roboczej, przesiąkanie i spływanie. Wymiary stref buforowych powinny zależeć w szczególności od charakterystyki gleby, właściwości pestycydu, jak również charakterystyki rolniczej danych obszarów. Stosowanie pestycydów na obszarach ujęć wody pitnej, w obrębie lub wzdłuż szlaków transportowych, jak np. w przypadku linii kolejowych, na powierzchniach uszczelnionych lub wysoce przepuszczalnych, może prowadzić do większego zagrożenia skażeniem środowiska wodnego. Na takich obszarach stosowanie pestycydów należy zatem ograniczyć w możliwie największym stopniu lub, o ile to stosowne, wyeliminować.
(14) Stosowanie pestycydów może być szczególnie niebezpieczne na obszarach bardzo wrażliwych, takich jak np. obszary chronione w ramach programu Natura 2000 zgodnie z dyrektywą 79/409/EWG i dyrektywą 92/43/EWG. W innych miejscach, takich jak parki publiczne, tereny sportowe czy place zabaw dla dzieci, zagrożenie związane z ekspozycją na pestycydy ogółu ludności jest wysokie. Stosowanie pestycydów na tych obszarach powinno zatem zostać zakazane lub ograniczone, lub powinno się zminimalizować wynikające z niego zagrożenia.
(15) Zwłaszcza przy obchodzeniu się z pestycydami, w tym przy składowaniu, rozcieńczaniu i mieszaniu pestycydów oraz czyszczeniu sprzętu do aplikacji pestycydów po użyciu, a także podczas odzyskiwania i utylizacji mieszanek pozostałych w zbiorniku, pustych opakowań i pozostałości pestycydów może łatwo dojść do niepożądanego narażenia ludzi i środowiska. Wskazane jest zatem określenie szczególnych środków regulujących te działania jako środków uzupełniających środki przewidziane w dyrektywie 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów(15) i dyrektywie Rady 91/689/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie odpadów niebezpiecznych(16). Środki te powinny również obejmować użytkowników nieprofesjonalnych, ponieważ bardzo prawdopodobne jest, że ta grupa użytkowników będzie niewłaściwie obchodzić się z pestycydami wskutek braku wiedzy.
(16) Stosowanie ogólnych zasad integrowanej ochrony roślin oraz wytycznych w zakresie integrowanej ochrony roślin dla poszczególnych upraw i sektorów przez wszystkich rolników doprowadziłoby do bardziej ukierunkowanego stosowania wszystkich dostępnych metod zwalczania szkodników, w tym pestycydów. Przyczynia się ono zatem do dalszego zmniejszania zagrożeń dla zdrowia ludzi i dla środowiska oraz do zmniejszania zależności od stosowania pestycydów. Państwa członkowskie powinny działać na rzecz rolnictwa o niskim zużyciu pestycydów, w szczególności na rzecz integrowanej ochrony roślin, oraz stworzyć niezbędne warunki i środki umożliwiające wprowadzenie technik integrowanej ochrony roślin.
(17) Ponieważ na podstawie rozporządzenia (WE) nr .../... oraz niniejszej dyrektywy, wprowadzenie w życie zasad integrowanej ochrony roślin jest obowiązkowe, a zasada pomocniczości ma zastosowanie do sposobu ich wprowadzania w życie, państwa członkowskie powinny opisać w krajowych planach działania, w jaki sposób zapewniają wprowadzanie w życie zasad integrowanej ochrony roślin.
(18) Konieczny jest pomiar postępów osiąganych w zakresie zmniejszenia zagrożeń i negatywnego wpływu stosowania pestycydów na zdrowie ludzi i na środowisko. Właściwym środkiem do tego celu są zharmonizowane wskaźniki zagrożenia, które zostaną ustanowione na poziomie Wspólnoty. Państwa członkowskie powinny posługiwać się tymi wskaźnikami do celów zarządzania zagrożeniem na poziomie krajowym oraz do celów sprawozdawczości, zaś Komisja powinna obliczać wskaźniki w celu oceny postępów na poziomie Wspólnoty. Należy wykorzystywać dane statystyczne zebrane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr .../... z dnia ... o wprowadzaniu do obrotu środków ochrony roślin(17). Poza ujednoliconymi wspólnymi wskaźnikami należy umożliwić państwom członkowskim stosowanie wskaźników krajowych.
(19) Państwa członkowskie powinny określić zasady karania za naruszanie przepisów krajowych przyjętych na podstawie niniejszej dyrektywy i zapewnić ich wdrożenie. Kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
(20) Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie ochrona zdrowia ludzi i środowiska przed ewentualnymi zagrożeniami związanymi ze stosowaniem pestycydów, nie może być osiągnięty w stopniu wystarczającym przez państwa członkowskie i w związku z tym, można go lepiej osiągnąć na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki, zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(21) Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej. W szczególności ma ona na celu wspieranie włączenia do polityki wspólnotowej wysokiego poziomu ochrony środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, określoną w art. 37 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej.
(22) Środki konieczne do wdrożenia niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(18).
(23) W szczególności, Komisji należy przyznać uprawnienia do sporządzania i aktualizacji załączników do niniejszej dyrektywy. W związku z tym, że środki te mają charakter ogólny i ich celem jest zmiana innych niż istotne elementów niniejszej dyrektywy, między innymi poprzez jej uzupełnienie nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.
(24) Zgodnie z pkt. 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa(19), zachęca się państwa członkowskie do sporządzania, dla ich własnych celów i w interesie Wspólnoty, własnych tabel, które w możliwie najszerszym zakresie odzwierciedlają korelację pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji, oraz do podania ich do publicznej wiadomości,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w ...
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
... |
... |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 161 z 13.7.2007, str. 48.
(2) Dz.U. C 146 z 30.6.2007, str. 48.
(3) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 23 października 2007 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym) wspólne stanowisko Rady z dnia 19 maja 2008 r. i decyzja Rady ... (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(4) Dz.U. L 242 z 10.9.2002, str. 1.
(5) Dz.U. L 103 z 25.4.1979, str. 1.
(6) Dz.U. L 206 z 22.7.1992, str. 7.
(7) Dz.U. L 327 z 22.12.2000, str. 1.
(8) Dz.U. L 70 z 16.3.2005, str. 1.
(9) Dz.U. L ...
(10) Dz.U. L 277 z 21.10.2005, str. 1.
(11) Dz.U. L 156 z 25.6.2003, str. 17.
(12) Dz.U. L 131 z 5.5.1998, str. 11.
(13) Dz.U. L 158 z 30.4.2004, str. 50. Wersja poprawiona w Dz.U. L 229 z 29.6.2004, str. 23.
(14) Dz.U. L 157 z 9.6.2006, str. 24.
(15) Dz.U. L 114 z 27.4.2006, str. 9.
(16) Dz.U. L 377 z 31.12.1991, str. 20.
(17) Dz.U. L ...
(18) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
(19) Dz.U. C 321 z 31.12.2003, str. 1.
(20) Dz.U.L123z24.4.1998,str.1.
(21) Dz.U. L 200 z 30.7.1999, str. 1.
(22) Dz.U. L 189 z 20.7.2007, str. 1.
(23) Dz.U. L 204 z 21.7.1998, str. 37.
(24) Dz.U. L 31 z 1.2.2002, str. 1.
(*) 3 lata od daty wejścia z życie niniejszej dyrektywy.
(*) 3 lata od daty wejścia z życie niniejszej dyrektywy.
(*) 4 lat od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy.
(**) 6 lat od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy.
(***) 7 lat od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy.
(*) 2 lata od wejścia w życie niniejszej dyrektywy.
ZAŁĄCZNIKI