Zwierzęta wykorzystywane w akcjach ratowniczych.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI ¹

z dnia 4 lutego 2005 r.

w sprawie zwierząt wykorzystywanych w akcjach ratowniczych

Na podstawie art. 20a ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1230, z późn. zm. ² ) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) gatunki i rasy zwierząt wykorzystywanych przez Państwową Straż Pożarną w akcjach ratowniczych;

2) szczegółowe zasady szkolenia zwierząt;

3) normy wyżywienia zwierząt;

4) specjalności ratownicze zwierząt;

5) kwalifikacje egzaminatorów i tryb egzaminowania;

6) wzory dokumentacji szkolenia i żywienia zwierząt.

§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) egzaminie - należy przez to rozumieć specjalistyczny sprawdzian opanowania umiejętności przez zwierzę w zakresie danej klasy i specjalności ratowniczej pod kierunkiem jego przewodnika;

2) terminie ważności specjalności ratowniczej - należy przez to rozumieć okres 12 lub 18 miesięcy od dnia złożenia egzaminu, w którym przewodnik i zwierzę mogą brać udział w akcjach ratowniczych.

§  3.

1. Państwowa Straż Pożarna wykorzystuje w akcjach ratowniczych psy, zwane dalej "psami ratowniczymi".

2. Psy ratownicze wybiera się wyłącznie spośród ras zarejestrowanych w Międzynarodowej Federacji Kynologicznej (FCI).

3. Ustala się następujące rasy psów, które mogą być szkolone jako psy ratownicze:

1) labrador retriever;

2) golden retriever;

3) flat coated retriever;

4) owczarek niemiecki;

5) owczarek belgijski groenendael;

6) owczarek belgijski tervuerren;

7) owczarek belgijski malinois;

8) owczarek szkocki collie;

9) border collie;

10) seter szkocki Gordon;

11) airedale terrier;

12) hovawart;

13) sznaucer średni;

14) sznaucer olbrzym;

15) springer spaniel;

16) foxterier;

17) terier walijski;

18) terier irlandzki;

19) owczarek szetlandzki (sheltie).

4. Psy ratownicze muszą spełniać następujące warunki:

1) dorosłe osobniki wymienione w ust. 3 pkt 1-15 muszą mieścić się w granicach wymiarów:

a) wzrost: 50-70 cm,

b) waga: 15-45 kg;

2) posiadać tatuaż według norm Polskiego Związku Kynologicznego;

3) posiadać metrykę wystawioną przez związek kynologiczny.

5. W przypadku stwierdzenia indywidualnych wrodzonych predyspozycji psa do pracy ratowniczej Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej może wyrazić zgodę na zakup i szkolenie psa innej rasy niż wymienione w ust. 3.

§  4.

1. Ustala się następujące specjalności ratownicze psów ratowniczych:

1) psy przeznaczone do poszukiwań ludzi zasypanych pod gruzami oraz pod osuwiskami ziemnymi i kamiennymi, zwane dalej "psami gruzowiskowymi", I i II klasy;

2) psy przeznaczone do poszukiwań ludzi zagubionych na terenach trudno dostępnych i leśnych, zwane dalej "psami terenowymi", I i II klasy;

3) psy przeznaczone do poszukiwań ludzi zasypanych przez lawiny śnieżne, zwane dalej "psami lawinowymi";

4) psy przeznaczone do poszukiwań zwłok, szczególnie w akwenach, zwane dalej "psami zwłokowymi".

2. Specjalności ratownicze II klasy uprawniają do udziału w działaniach ratowniczych poza granicami kraju.

§  5.

1. Szkolenie psów ratowniczych i ich przewodników prowadzone jest etapowo.

2. Etap wstępny szkolenia obejmuje szkolenie dla kandydatów na przewodników psów ratowniczych przed przydzieleniem psa ratowniczego.

3. Etap pierwszy szkolenia obejmuje okres od przydzielenia przewodnikowi psa ratowniczego do momentu złożenia egzaminu i uzyskaniu specjalności ratowniczej psa ratowniczego gruzowiskowego lub terenowego I klasy. Etap ten nie może być krótszy niż 18 miesięcy i dłuższy niż 24 miesiące.

4. W etapie pierwszym szkolenia należy psa ratowniczego:

1) w wieku od 6 do 12 miesięcy poddać testowi sprawdzającemu przydatność do szkolenia;

2) wyszkolić w zakresie posłuszeństwa.

5. Etap drugi szkolenia obejmuje szkolenie specjalistyczne psa ratowniczego gruzowiskowego II klasy, psa ratowniczego terenowego II klasy, psa ratowniczego lawinowego lub zwłokowego. Etap ten nie może być krótszy niż 18 miesięcy i dłuższy niż 24 miesiące. Kończy się złożeniem egzaminu i uzyskaniem odpowiedniej specjalności ratowniczej i klasy.

6. Etap trzeci szkolenia obejmuje szkolenie doskonalące psów ratowniczych prowadzone we właściwych jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej pod nadzorem specjalistów szkolących psy ratownicze na potrzeby Państwowej Straży Pożarnej lub treserów.

7. Etap wstępny i szkolenie psów ratowniczych do czasu złożenia, po raz pierwszy, egzaminów specjalności ratowniczej psa ratowniczego gruzowiskowego II klasy lub psa ratowniczego terenowego II klasy, odbywa się w systemie kursów w wyznaczonych ośrodkach szkolenia Państwowej Straży Pożarnej.

8. Lawinowe psy ratownicze są szkolone i egzaminowane przez podmioty uprawnione do szkolenia w tym zakresie, zgodnie z obowiązującymi programami szkolenia w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym.

9. Zwłokowe psy ratownicze są szkolone i egzaminowane przez podmioty uprawnione do szkolenia w tym zakresie, zgodnie z obowiązującymi programami szkolenia w Policji.

§  6.

1. W zakresie specjalności ratowniczych, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 i 2, egzamin przeprowadzany przez Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej jest jedyną formą weryfikacji specjalności psa ratowniczego i przewodnika.

2. Specjalność ratownicza w klasie I jest ważna przez okres 12 miesięcy od dnia jej uzyskania.

3. Specjalność ratownicza w klasie II jest ważna przez okres 18 miesięcy od dnia jej uzyskania.

4. Specjalności ratownicze, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 i 2, po upływie ich terminu ważności podlegają weryfikacji przez ponowne złożenie egzaminu odpowiedniej klasy.

§  7.

1. Egzaminy są przeprowadzane przez komisję egzaminacyjną powoływaną przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej dwa razy w roku w sesji wiosennej i jesiennej.

2. Terminy i miejsce egzaminów w danej sesji egzaminacyjnej wyznacza przewodniczący komisji egzaminacyjnej.

3. Informację o terminie i miejscu przeprowadzania egzaminów ogłasza się w lokalu Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej i na oficjalnej stronie internetowej Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej z dwudziestodniowym wyprzedzeniem.

4. Lista zgłoszeń do egzaminów jest zamykana ostatecznie na pięć dni przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej.

5. Komisja egzaminacyjna składa się z:

1) przewodniczącego, którym jest przedstawiciel Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej;

2) egzaminatora kontrolującego czasy prób poszukiwawczych oraz przerw;

3) dwóch egzaminatorów oceniających pracę przewodnika i psa ratowniczego.

6. Egzaminatorów, o których mowa w ust. 5 pkt 2 i 3, wyznacza Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej spośród specjalistów szkolących psy ratownicze na potrzeby Państwowej Straży Pożarnej.

§  8.

1. Egzamin składa się z próby sprawnościowej i próby poszukiwawczej. Próbę sprawnościową przeprowadza się bezpośrednio przed próbą poszukiwawczą. Elementy podlegające ocenie podczas próby sprawnościowej i poszukiwawczej, zasady oceniania oraz wzory arkuszy ocen każdej z prób określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Egzamin zostaje zdany pozytywnie, jeżeli zostaną zdane obie próby.

3. Niezdanie próby poszukiwawczej gruzowiskowej II klasy lub terenowej II klasy uniemożliwia w tej samej sesji egzaminacyjnej przystąpienie do takiej samej próby poszukiwawczej I klasy.

§  9.

1. Egzamin może być przeprowadzony w każdych warunkach atmosferycznych o dowolnej porze dnia i nocy, z zachowaniem niezbędnych środków bezpieczeństwa.

2. Egzaminy specjalności gruzowiskowej i terenowej organizowane są na terenie obiektów niebędących stałymi poligonami szkoleniowo-ćwiczebnymi grup poszukiwawczo-ratowniczych Państwowej Straży Pożarnej. Szczególne warunki obiektów, na których przeprowadza się egzaminy, oraz szczegółowy przebieg poszczególnych prób określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. Kolejność zdawania egzaminów w danej klasie podczas sesji egzaminacyjnej przez przewodników i psy ratownicze z wszystkich grup poszukiwawczo-ratowniczych wyłania się w drodze losowania, z tym że przewodnicy z sukami zdają egzamin jako ostatni.

4. Jeżeli podczas jednej sesji egzaminacyjnej przewodnik z psem ratowniczym przystępuje do egzaminów różnych specjalności ratowniczych, próba sprawnościowa przeprowadzana jest jeden raz.

§  10.

1. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej przerywa egzamin w przypadku:

1) wezwania do akcji ratowniczej;

2) nagłej zmiany warunków atmosferycznych zagrażającej bezpieczeństwu;

3) nagłej zmiany stabilności gruzowiska zagrażającej bezpieczeństwu;

4) niezawinionego przypadkowego ujawnienia się pozoranta;

5) uszkodzenia ciała przewodnika lub psa ratowniczego;

6) rażącego naruszenia przez przewodnika zasad samodzielnej pracy poszukiwawczej psa ratowniczego, zgłaszanego zgodnie przez obu egzaminatorów oceniających pracę psa ratowniczego.

2. Nieuzasadnione przerwanie każdej próby przez przewodnika jest jednoznaczne z niezdaniem całego egzaminu.

3. Przewodnik w trakcie każdej próby może zgłosić konieczność jej przerwania w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 5.

4. Przewodnik w trakcie próby poszukiwawczej gruzowiskowej może zgłosić konieczność jej przerwania w przypadku określonym w ust. 1 pkt 3.

5. Jeżeli egzamin został przerwany, należy powtórzyć od początku próbę, podczas której egzamin został przerwany.

6. Przerwany egzamin powinien być wznowiony w ciągu 30 dni. Jeżeli termin ten zostanie przekroczony, egzamin należy powtórzyć w całości.

§  11.

1. Niezwłocznie po zakończeniu egzaminu przewodniczący komisji egzaminacyjnej ma obowiązek podania przewodnikowi wyniku egzaminu wraz z uzasadnieniem. Po zakończeniu egzaminu komisja egzaminacyjna na podstawie arkusza egzaminacyjnego sporządza protokół egzaminacyjny. Wzór arkusza egzaminacyjnego i protokołu egzaminacyjnego określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

2. Po złożeniu po raz pierwszy egzaminu danej klasy i specjalności ratowniczej, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej wystawia dyplom, według wzoru określonego w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

3. Po złożeniu egzaminu przeprowadzonego w związku z upływem terminu ważności specjalności ratowniczej, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej wystawia zaświadczenie o ważności specjalności ratowniczej, według wzoru określonego w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

§  12.

1. Egzamin niezłożony można powtórzyć najwyżej dwukrotnie.

2. Pierwszy egzamin poprawkowy jest składany w czasie najbliższej sesji egzaminacyjnej.

3. Po trzykrotnym niezłożeniu egzaminu danej klasy i specjalności ratowniczej, komisja egzaminacyjna podejmuje postępowanie wyjaśniające, które może się zakończyć wnioskiem o wybrakowanie psa ratowniczego lub odsunięciem funkcjonariusza Straży Pożarnej od pełnienia funkcji przewodnika psa ratowniczego.

§  13.

1. Psy ratownicze żywione są pełnoporcjową karmą suchą zgodnie z normami wyżywienia, ustalanymi dla określonych grup wiekowych. Wysokość i tabele norm wyżywienia określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

2. Oprócz norm wyżywienia, dowódcy Grup Poszukiwawczo-Ratowniczych Państwowej Straży Pożarnej zapewniają, indywidualnie dla każdego psa ratowniczego, mobilną rezerwę żywieniową, która zabezpiecza zachowanie właściwego zaopatrzenia żywieniowego dla psów ratowniczych wchodzących w skład Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej Państwowej Straży Pożarnej w przypadku zadysponowania jej do działań ratowniczych bez względu na czas ich trwania, miejsce oraz czas dysponowania.

3. W skład mobilnej rezerwy żywieniowej wchodzi wyłącznie wysokokaloryczna karma sucha przeznaczona do żywienia psów grupy 4, o której mowa w załączniku nr 6 do rozporządzenia, w ilości odpowiadającej miesięcznemu zapotrzebowaniu wszystkich psów ratowniczych Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej Państwowej Straży Pożarnej będących w gotowości operacyjnej.

4. Mobilną rezerwę żywieniową należy przetrzymywać przez okres jednego roku, a po tym okresie, jeżeli nie została zużyta, należy wydać ją przewodnikom psów ratowniczych w ilości wynikającej z przysługujących norm wyżywienia.

§ 14. Przewodnik psa ratowniczego prowadzi dokumentację szkolenia i żywienia psa ratowniczego w formie "Książki Psa Ratowniczego Państwowej Straży Pożarnej", której wzór określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.

§ 15. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

ELEMENTY PODLEGAJĄCE OCENIE PODCZAS PRÓBY SPRAWNOŚCIOWEJ I POSZUKIWAWCZEJ, ZASADY OCENIANIA ORAZ WZORY ARKUSZY OCEN KAŻDEJ Z PRÓB

I.

Elementy podlegające ocenie podczas próby sprawnościowej i poszukiwawczej

1. Podczas egzaminu ocenie podlegają następujące elementy:

Rodzaj próby	Dział	Elementy podlegające ocenie	Skala punktowa grupy elementów	Egzaminator oceniający
Próba sprawnościowa	I	- samodzielność psa, - wykonywanie komend, - siad, waruj, stój, - sprawność psa podczas próby na zestawie przyrządów.	0-10	o którym mowa w § 7 ust. 6 rozporządzenia
Próba poszukiwawcza	II	Poszukiwanie - czas lokalizacji, - prawidłowość wskazania, - lokalizacja poligonu do przeszukania podczas egzaminu terenowego II klasy.	0-10	o którym mowa w § 7 ust. 6 rozporządzenia
		Praca przewodnika - przestrzeganie przepisów BHP, - pokrycie poszukiwaniem gruzowiska lub terenu otwartego, - praca zespołu, - system przeszukiwania, - umotywowanie psa, - obserwacja psa i jego kierowanie, - odporność psychiczna, - zachowanie przewodnika.	0-10
		Praca psa - zaangażowanie do pracy poszukiwawczej, - sygnalizacja, - zachowanie, - posłuszeństwo, - reakcje na pozorację mylącą, - reakcje na pozorację przeszkadzającą, - poruszanie się po gruzach i terenie otwartym.	0-10
	III	Prawidłowość - zameldowania, - wyposażenia przewodnika i psa.	0-10	Przewodniczący Komisji
		Prawidłowość - oznakowania końcowego gruzowiska, - dokumentacji kartograficznej przy poszukiwaniach w terenie, - meldunku końcowego.	0-10

II.

Zasady oceniania

1. Działy I i II egzaminatorzy, o których mowa w § 7 ust. 6 rozporządzenia, oceniają osobno.

2. Podczas próby sprawnościowej oceniana jest dokładność, sprawność i pewność pokonywania trasy, posłuszeństwo psa ratowniczego oraz zdolność kierowania z dystansu psem ratowniczym przez przewodnika.

3. Próbę poszukiwawczą uważa się za niezdaną, gdy więcej niż jedna kryjówka zostanie mylnie wskazana - I klasa.

4. Próbę poszukiwawczą uważa się za niezdaną, gdy jedna kryjówka zostanie mylnie wskazana - II klasa.

5. Próbę poszukiwawczą uważa się za niezdaną, gdy:

a) zostanie przerwana w przypadku, o którym mowa w § 10 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia,

b) wszyscy pozoranci nie zostaną wskazani lub zostanie przekroczony czas szukania.

6. Zasady oceniania:

Ocena	Suma punktów
	dział I	dział II	dział III	ocena ogólna
niedostateczna	0-5	0-20	0-5	0-30
dostateczna	6-10	21-30	6-10	31-50
dobra	11-15	31-50	11-15	51-80
bardzo dobra	16-20	51-60	16-20	81-100

7. Ocena ogólna z egzaminu wynika z sumy punktów, ale nie może być wyższa od oceny z działu II.

III.

Wzór arkusza oceny próby sprawnościowej

wzór

IV.

Wzór arkusza oceny próby poszukiwawczej

wzór

ZAŁĄCZNIK Nr  2

SZCZEGÓLNE WARUNKI OBIEKTÓW, NA KTÓRYCH PRZEPROWADZA SIĘ EGZAMINY, ORAZ SZCZEGÓŁOWY PRZEBIEG POSZCZEGÓLNYCH PRÓB

I.

Szczególne warunki przygotowania obiektów, na których przeprowadza się egzaminy

1. Obiekt przygotowany do próby sprawnościowej stanowi:

1) płaski otwarty teren;

2) o wymiarach minimalnych 50 x 50 metrów;

3) o wymiarach maksymalnych 200 x 200 metrów.

2. Obiekt przygotowany do próby poszukiwawczej psa gruzowiskowego I i II klasy stanowi:

1) gruzowisko naturalne lub sztuczne umożliwiające ukrycie pozorantów;

2) o wymiarach minimalnych 60 x 80 metrów;

3) o wymiarach maksymalnych 100 x 200 metrów.

3. Obiekt przygotowany do próby poszukiwawczej psa terenowego I i II klasy stanowi:

1) naturalny teren leśny umożliwiający ukrycie pozorantów;

2) o powierzchni 5-8 ha (jedna czwarta nizinnego oddziału leśnego).

4. Przygotowanie obiektu do próby poszukiwawczej gruzowiskowej polega na:

1) ukryciu pozorantów (między kryjówkami musi być zachowana odległość minimum 5 metrów):

a) minimum dwu pozorantów ukrytych pojedynczo - I klasa,

b) minimum trzech pozorantów ukrytych pojedynczo lub dwu w jednej kryjówce - II klasa;

2) ukryciu (wybór jest zależny od decyzji przewodniczącego komisji egzaminacyjnej) środków pozoracji "mylącej", takich jak pokarm ludzki i zwierzęcy, odzież, kosmetyki, zabawki dziecięce, ekskrementy ludzkie i zwierzęce:

a) minimum jednego środka - I klasa,

b) minimum dwu środków - II klasa.

5. Podczas próby poszukiwawczej gruzowiskowej mogą być stosowane elementy pozoracji "utrudniającej" mające na celu realistyczne ukazanie miejsca katastrofy, takie jak:

1) lokalne nietoksyczne zadymienia (tlące się materiały należy ulokować w takich miejscach, aby unoszący się dym nie przesuwał się bezpośrednio nad obsadzonymi kryjówkami);

2) hałas powodowany przez pracujące silniki spalinowe;

3) obecność pozorantów poruszających się po gruzowisku;

4) strzały zastraszające (oddawane w odległości nie bliższej niż 30 m od pracującego psa ratowniczego).

6. Wybór i zakres zastosowania środków pozoracji utrudniającej jest zależny od decyzji przewodniczącego komisji egzaminacyjnej.

7. Przygotowanie obiektu do próby poszukiwawczej terenowej polega na:

1) ukryciu pozorantów (między kryjówkami musi być zachowana odległość minimum 20 metrów):

a) minimum jednego pozoranta (dopuszczalne jest ukrycie pozorantów na drzewach lub ambonach myśliwskich do wysokości 2 m) - I klasa,

b) minimum dwu pozorantów (dopuszczalne jest ukrycie pozorantów na ambonach myśliwskich lub na drzewach do wysokości 4 m) - II klasa;

2) ukryciu minimum jednego (wybór jest zależny od decyzji przewodniczącego komisji egzaminacyjnej) środka pozoracji "mylącej", takiego jak:

a) pokarm ludzki i zwierzęcy,

b) odzież,

c) kosmetyki,

d) zabawki dziecięce.

8. Przygotowanie obiektu należy zakończyć minimum 15 minut przed rozpoczęciem egzaminu. Ani przewodnik, ani pies ratowniczy nie mogą obserwować obiektu w czasie przygotowań.

II.

Szczegółowy przebieg poszczególnych prób

A.

Próba sprawnościowa

1. Próba sprawnościowa przeprowadzana jest na następującym zestawie przyrządów:

1) kładki ruchome (około 4 m długości, 40 cm szerokości i 4 cm grubości, których oba końce oparte są na chwiejnych podporach);

2) kładka pochyła o nachyleniu ok. 30° z przybitymi poprzecznymi listwami;

3) kładki leżące;

4) platformy poziome (duża i mała);

5) drabiny skośne (długa i krótka);

6) drabina pozioma.

2. Podczas próby pies ratowniczy pracuje samodzielnie.

3. Przewodnik może asekurować psa ratowniczego, nie dotykając go bez wyraźnej potrzeby. Egzaminator może wyznaczyć pomocnika z zadaniem dodatkowej asekuracji.

4. Kolejność pokonywania trasy ustala egzaminator przed próbą, z założeniem że każdy element trasy musi być pokonany przez psa ratowniczego dwukrotnie.

5. Podczas pokonywania trasy pies ratowniczy powinien wykonać komendy: siad x 2, waruj x 2, stój x 2, wróć x 1.

6. Dopuszczalna jest jedna powtórka próby sprawnościowej podczas tej samej sesji egzaminacyjnej.

B.

Próba poszukiwawcza gruzowiskowa

1. Przewodnik melduje się u przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, który na wyraźne żądanie przewodnika zapoznaje go z sytuacją; przewodnik może bez psa ratowniczego obejść gruzowisko, nie wchodząc na nie.

2. Przewodnik wprowadza psa ratowniczego na teren próby i kieruje go do pracy poszukiwawczej; przewodnik ma prawo wyboru techniki poszukiwania:

1) po zdjęciu obroży - pies ratowniczy szuka samodzielnie, przewodnik może podążać za psem ratowniczym, o ile pozwala mu na to ukształtowanie terenu;

2) pies ratowniczy prowadzony jest na krótkiej smyczy pod bezpośrednią kontrolą przewodnika.

3. Przewodnik w każdej chwili może zmienić technikę poszukiwania.

4. Przewodnik w każdej chwili może zażądać od komisji egzaminacyjnej wyeliminowania utrudniających środków pozoracji.

5. Jedynymi dopuszczalnymi sposobami sygnalizacji przez psa ratowniczego odnalezienia pozoranta są:

1) szczekanie;

2) aport oznacznika;

3) doprowadzanie przewodnika do miejsca lokalizacji.

6. W przypadku zasygnalizowania przez psa ratowniczego odnalezienia pozoranta wymagane jest zgłoszenie lokalizacji przez przewodnika egzaminatorowi.

7. Miejsca odnalezienia pozorantów muszą być wyraźnie wskazane przez psa ratowniczego przewodnikowi i egzaminatorowi. Przewodnik musi potwierdzić miejsce znalezienia pozoranta (przez podniesienie do góry ręki) przed próbą nawiązania głosowego kontaktu z ukrytym pozorantem; jest to podstawowy warunek zdania egzaminu.

8. Przewodnik podczas próby poszukiwawczej ma prawo zażądać jednorazowej przerwy. Maksymalny czas przerwy wynosi 5 minut i nie jest wliczany do czasu poszukiwania. Podczas przerwy przewodnik z psem ratowniczym musi opuścić gruzowisko i nie wolno mu się z nikim porozumiewać. Przekroczenie maksymalnego czasu przerwy jest jednoznaczne z niezdaniem egzaminu.

9. Pozoranci mogą być w obecności psa ratowniczego odsłonięci - I klasa.

10. Pozoranci nie mogą być w obecności psa ratowniczego odsłonięci - II klasa.

11. Maksymalny czas trwania poszukiwania wynosi 30 minut - I i II klasa.

12. Po zakończeniu poszukiwania przewodnik na przygotowanym stanowisku oznakowuje gruzowisko.

13. Przewodnik składa końcowy meldunek przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej.

C.

Próba poszukiwawcza terenowa

1. Przewodnik melduje się u przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, który ma obowiązek zapoznać go z sytuacją i wręczyć mu kopię fragmentu mapy drzewostanowej (skala 1:10.000) obejmującego wyznaczony obiekt, na którym przeprowadza się egzamin, i otulinę (minimum osiem oddziałów otaczających).

2. Przewodnik musi być wyposażony w zegarek, kompas, odbiornik GPS, notes i ołówek oraz doręczny radiotelefon (wyposażenie w radiotelefon nie dotyczy przewodników spoza Państwowej Straży Pożarnej).

3. Stanowisko przewodniczącego komisji egzaminacyjnej powinno znajdować się na granicy wyznaczonego obiektu, na którym przeprowadza się egzamin; obiekt jest bezpośrednio wskazywany przewodnikowi - I klasa.

4. Stanowisko przewodniczącego komisji egzaminacyjnej powinno znajdować się nie dalej niż 200 m od granicy obiektu, na którym przeprowadza się egzamin. Przewodnik musi samodzielnie w terenie odnaleźć wyznaczony obiekt; maksymalny czas lokalizacji obiektu wynosi 15 minut - II klasa.

5. Bezpośrednio przed przystąpieniem do próby poszukiwawczej przewodnik z psem ratowniczym (przy nodze) wykonują około 2 km marszobieg (maksymalny czas 20 minut).

6. Po marszobiegu przewodnik melduje się u przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, wprowadza psa ratowniczego na teren próby i kieruje go do pracy poszukiwawczej.

7. Przewodnik ma prawo wyboru techniki poszukiwania:

1) po zdjęciu obroży - pies ratowniczy szuka samodzielnie, przewodnik może podążać za psem ratowniczym, o ile pozwala mu na to ukształtowanie terenu;

2) pies ratowniczy prowadzony jest na krótkiej smyczy pod bezpośrednią kontrolą przewodnika.

8. Przewodnik w każdej chwili może zmienić technikę poszukiwania.

9. Przez cały czas egzaminu praca przewodnika i psa ratowniczego musi być obserwowana przez egzaminatorów oceniających pracę przewodnika i tego psa - krajowych specjalistów.

10. Jedynymi dopuszczalnymi sposobami sygnalizacji przez psa ratowniczego odnalezienia pozoranta są:

1) szczekanie;

2) aport oznacznika;

3) doprowadzanie przewodnika do miejsca lokalizacji.

11. Miejsca odnalezienia pozorantów muszą być wyraźnie wskazane przez psa ratowniczego przewodnikowi i egzaminatorowi. Przewodnik musi potwierdzić miejsce znalezienia pozoranta (przez podniesienie do góry ręki) przed próbą nawiązania głosowego kontaktu z ukrytym pozorantem; jest to podstawowy warunek zdania egzaminu.

12. Miejsca ukrycia pozorantów po odnalezieniu muszą być przez przewodnika zaznaczone na otrzymanej mapie, z podaniem lokalizacji (współrzędnych geograficznych) i czasu odnalezienia. Mapa ta jest dołączana do dokumentacji egzaminu.

13. Przewodnik podczas próby poszukiwawczej ma prawo zażądać jednorazowej przerwy. Maksymalny czas przerwy wynosi 5 minut i nie jest wliczany do czasu poszukiwania. Na czas przerwy egzaminator - krajowy specjalista wyznacza około 10 m² strefy neutralnej, której przewodnikowi oraz psu ratowniczemu nie wolno opuszczać i z nikim się porozumiewać. Przekroczenie maksymalnego czasu przerwy jest jednoznaczne z niezdaniem egzaminu.

14. Pozoranci mogą być w obecności psa ratowniczego odsłonięci - I klasa.

15. Pozoranci nie mogą być w obecności psa ratowniczego odsłonięci - II klasa.

16. Maksymalny czas trwania poszukiwania wynosi 30 minut - I klasa.

17. Maksymalny czas trwania poszukiwania wynosi 45 minut - II klasa.

18. Przewodnik składa końcowy meldunek przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

WZÓR

ARKUSZ EGZAMINACYJNY SPECJALNOŚCI GRUZOWISKOWEJ* / TERENOWEJ*

I* / II* KLASY

wzór

PROTOKÓŁ EGZAMINACYJNY NR ......

EGZAMINU PRZEWODNIKÓW I PSÓW RATOWNICZYCH

wzór

ZAŁĄCZNIK Nr  4

WZÓR

DYPLOM NR ......

wzór

ZAŁĄCZNIK Nr  5

WZÓR

ZAŚWIADCZENIE O WAŻNOŚCI SPECJALNOŚCI RATOWNICZEJ

wzór

ZAŁĄCZNIK Nr  6

WYSOKOŚĆ I TABELE NORM WYŻYWIENIA

1. Normy wyżywienia wyliczane są w grupach wiekowych.

2. Grupa 1: psy ratownicze w wieku od 6 tygodni do 16 tygodni - szczenięta. Zadaniem przewodnika jest płynne przejście z diety stosowanej przez hodowcę na system żywienia oparty o suchą karmę. W tym okresie należy zapewnić psu ratowniczemu odpowiednią ilość witamin i składników mineralnych, m.in. takich jak witamina A+D3 oraz fosforan wapnia w postaci preparatów witaminowych i mineralnych. Dietę należy konsultować z lekarzem weterynarii.

3. Grupa 2: psy ratownicze w wieku od 5 miesięcy do 7 miesięcy - starsze szczenięta. Należy dostarczać psom ratowniczym odpowiednią ilość witamin i składników mineralnych zapewniających prawidłowy rozwój organizmu. Dietę należy raz w miesiącu konsultować z lekarzem weterynarii. Karmę suchą dla szczeniąt należy uzupełniać miesięcznie o 2 opakowania standardowe karmy uzupełniającej - smakołyków oraz preparaty witaminowe i mineralne.

4. Grupa 3: psy ratownicze w wieku od 8 miesięcy do 12 miesięcy - młode psy. Dietę należy raz w miesiącu konsultować z lekarzem weterynarii. Karmę suchą należy uzupełniać miesięcznie o 2 opakowania standardowe karmy uzupełniającej - smakołyków oraz preparaty witaminowe i mineralne.

5. Grupa 4: psy ratownicze w wieku od 13 miesiąca do końca okresu gotowości operacyjnej - psy dojrzałe, w okresie sprawności użytkowej. Dietę należy raz w kwartale konsultować z lekarzem weterynarii. Karmę suchą należy uzupełniać miesięcznie o 2 opakowania standardowe karmy uzupełniającej - smakołyków.

6. Grupa 5: psy starsze, wycofane ze służby w charakterze psów ratowniczych - psy stanowiące własność Państwowej Straży Pożarnej, które po wycofaniu ze służby ratowniczej pozostały w Grupie Poszukiwawczo-Ratowniczej Państwowej Straży Pożarnej, nie znajdując nabywców, jak i psy przekazane bezpłatnie na własność dotychczasowego przewodnika. Dieta zwykła lub niskokaloryczna konsultowana raz w kwartale przez lekarza weterynarii. Karmę suchą należy uzupełniać miesięcznie o 2 opakowania standardowe karmy uzupełniającej - smakołyków.

7. W przypadkach choroby i konieczności zastosowania specjalnego żywienia dopuszczalne jest odstępstwo od podanych powyżej zasad na czas trwania kuracji. Każdy tego typu przypadek potwierdzony przez lekarza weterynarii należy wpisać do Książki Psa Ratowniczego Państwowej Straży Pożarnej.

8. Sposób obliczania norm wyżywienia dla psów ratowniczych:

1) psa ratowniczego należy ważyć pod nadzorem lekarza weterynarii:

a) psy grupy 1-3 - raz w miesiącu,

b) psy grupy 4 i 5 - raz na kwartał;

2) w odniesieniu do określonej wagi psa ratowniczego oraz jego wieku dzienne zapotrzebowanie energetyczne wyrażone w kcal - [DZE] określają tabele 1-3;

3) należy dzienne zapotrzebowanie energetyczne przemnożyć przez ilość dni w danym miesiącu - otrzymuje się miesięczne zapotrzebowanie energetyczne;

4) miesięczne zapotrzebowanie energetyczne danego psa ratowniczego należy porównać z energią metaboliczną zawartą w 1 kg danego gatunku suchej karmy (według danych producenta) i z tego porównania wyliczyć normę wyżywieniową w gramach suchej karmy należnej danemu psu ratowniczemu w miesiącu.

9. Normy kaloryczne koryguje się dla:

1) grup 1-3 okresowo, zgodnie z tabelą 1;

2) dla grup 4 i 5 co 12 miesięcy, na wniosek Dowódcy Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej.

Tabela 1

ZAPOTRZEBOWANIE ENERGETYCZNE PSÓW SZCZENIĄT

	DZE dzienne zapotrzebowanie energetyczne szczeniąt [ kcal ]
Masa (kg)	6 - 11 tyg.	3 - 4 miesięcy	5 - 7 miesięcy	8 - 12 miesięcy
1	365	345	220	180
2	550	540	340	280
3	770	730	465	385
4	935	875	560	460
5	1.080	1.020	655	530
6	1.215	1.140	730	595
7	1.345	1.265	810	660
8	1.475	1.390	885	725
9	1.610	1.510	960	785
10	1.740	1.630	1.040	850
11	1.845	1.735	1.105	905
12	1.950	1.835	1.165	960
13	2.055	1.940	1.230	1.015
14	2.160	2.040	1.295	1.065
15	2.265	2.140	1.360	1.120
16	2.370	2.235	1.420	1.170
17	2.470	2.330	1.475	1.215
18	2.570	2.420	1.535	1.265
19	2.675	2.515	1.595	1.310
20	2.780	2.610	1.655	1.360
21	-	2.690	1.710	1.405
22	-	2.770	1.760	1.450
23	-	2.850	1.820	1.490
24	-	2.930	1.875	1.540
25	-	3.010	1.930	1.580
26	-	3.090	1.980	1.620
27	-	3.165	2.025	1.660
28	-	3.245	2.075	1.700
29	-	3.320	2.120	1.735
30	-	3.400	2.170	1.775
31	-	3.480	2.220	1.815
32	-	3.560	2.270	1.855
33	-	3.640	2.320	1.890
34	-	3.715	2.370	1.930
35	-	3.795	2.415	1.970
36	-	-	2.460	2.010
37	-	-	2.505	2.045
38	-	-	2.550	2.085
39	-	-	2.595	2.120
40	-	-	2.640	2.160
41	-	-	2.685	2.210
42	-	-	2.730	2.240
43	-	-	2.775	2.275
44	-	-	2.815	2.315
45	-	-	2.860	2.350

Tabela 2

ZAPOTRZEBOWANIE ENERGETYCZNE PSÓW BĘDĄCYCH W GOTOWOŚCI OPERACYJNEJ

Masa psa [ kg ]	DZE [ kcal ]	Masa psa [ kg ]	DZE [ kcal ]	Masa psa [ kg ]	DZE [ kcal ]
5	440	26	1.500	47	2.350
6	500	27	1.545	48	2.385
7	560	28	1.590	49	2.420
8	620	29	1.630	50	2.455
9	680	30	1.670	51	2.490
10	730	31	1.710	52	2.525
11	790	32	1.750	53	2.560
12	840	33	1.790	54	2.595
13	890	34	1.830	55	2.630
14	940	35	1.870	56	2.665
15	990	36	1.910	57	2.700
16	1.040	37	1.950	58	2.735
17	1.090	38	1.990	59	2.770
18	1.140	39	2.030	60	2.805
19	1.185	40	2.070	61	2.840
20	1.230	41	2.110	62	2.875
21	1.275	42	2.150	63	2.910
22	1.320	43	2.190	64	2.945
23	1.365	44	2.230	65	2.980
24	1.410	45	2.270	-	-
25	1.455	46	2.310	-	-

Tabela 3

ZAPOTRZEBOWANIE ENERGETYCZNE PSÓW WYCOFANYCH ZE SŁUŻBY RATOWNICZEJ

Masa psa [ kg ]	DZE [ kcal ]	Masa psa [ kg ]	DZE [ kcal ]	Masa psa [ kg ]	DZE [ kcal ]
5	400	26	1.280	47	1.900
6	450	27	1.310	48	1.925
7	500	28	1.340	49	1.950
8	550	29	1.370	50	1.975
9	600	30	1.400	51	2.000
10	650	31	1.430	52	2.025
11	700	32	1.460	53	2.050
12	750	33	1.490	54	2.075
13	800	34	1.520	55	2.100
14	850	35	1.550	56	2.125
15	900	36	1.580	57	2.150
16	950	37	1.610	58	2.200
17	1.000	38	1.640	59	2.225
18	1.040	39	1.670	60	2.250
19	1.070	40	1.700	61	2.275
20	1.100	41	1.730	62	2.300
21	1.130	42	1.760	63	2.325
22	1.160	43	1.790	64	2.350
23	1.190	44	1.810	65	2.375
24	1.220	45	1.840	-	-
25	1.250	46	1.870	-	-

ZAŁĄCZNIK Nr  7

WZÓR

KSIĄŻKA PSA RATOWNICZEGO PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ

wzór

1 Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji kieruje działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. Nr 134, poz. 1436 i Nr 283, poz. 2818 oraz z 2005 r. Nr 19, poz. 164).

2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, z 2003 r. Nr 59, poz. 516 i Nr 166, poz. 1609 oraz z 2004 r. Nr 210, poz. 2135 i Nr 273, poz. 2703.

• Identyfikator: Dz.U.2005.35.315
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Zwierzęta wykorzystywane w akcjach ratowniczych.
• Data aktu: 04/02/2005
• Data ogłoszenia: 01/03/2005
• Data wejścia w życie: 16/03/2005