Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 9 lipca 1996 r.
w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

Na podstawie art. 227 § 2 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie reguluje:
1)
tryb i częstotliwość dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy,
2)
sposób rejestrowania i przechowywania wyników badań i pomiarów,
3)
sposób udostępniania wyników badań i pomiarów pracownikom.
§  2. 1
 
1.
Pracodawca, w którego zakładzie pracy występują czynniki szkodliwe dla zdrowia, jest obowiązany do dokonywania badań i pomiarów tych czynników:
1)
co najmniej raz na dwa lata - przy stwierdzeniu, w ostatnio przeprowadzonym badaniu, stężeń i natężeń czynników szkodliwych poniżej 0,5 wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń określonych w odrębnych przepisach,
2)
raz w roku - przy stwierdzeniu stężeń i natężeń czynników od 0,5 do 1,0 wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń określonych w odrębnych przepisach.
2.
W razie stwierdzenia przekroczeń wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia lub występowania czynników rakotwórczych, pracodawca powinien zapewnić stałą kontrolę (monitorowanie) stężeń i natężeń tych czynników. Jeśli stała kontrola (monitorowanie) nie jest możliwa, należy wykonywać badania i pomiary co najmniej raz na sześć miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 3.
3.
Badania i pomiary czynników rakotwórczych należy wykonywać:
1)
w każdym przypadku wprowadzenia zmian w warunkach stosowania tych czynników,
2)
co najmniej raz na trzy miesiące - w przypadku narażenia na pyły zawierające azbest.

Częstotliwość ta może być zmniejszona do określonej w ust. 2, jeżeli wyniki dwóch poprzednich pomiarów nie przekroczyły 0,5 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia pyłów azbestu.

4.
W razie narażenia pracowników na działanie kilku substancji chemicznych, gdy suma ilorazów średnich stężeń i odpowiednich wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń przekracza 1, pracodawca obowiązany jest do stosowania przepisów ust. 2.
5.
W razie występowania ekspozycji pracowników na pola i promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu częstotliwości 0 Hz - 300 GHz w obszarze stref ochronnych pomiary przeprowadza się:
1)
raz na trzy lata - jeżeli w ostatnio wykonanych pomiarach stwierdzono, że wskaźnik ekspozycji W nie przekracza 0,5,
2)
raz w roku - jeżeli w ostatnio wykonanych pomiarach stwierdzono, że wskaźnik ekspozycji W przekracza 0,5,
3)
każdorazowo - jeżeli zmiana warunków ekspozycji źródeł pól wpływa na rozkład stref ochronnych lub zachodzą zmiany warunków ekspozycji pracowników.
6.
Państwowy inspektor sanitarny może ustalić późniejszy termin dokonania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia niż wynikający z częstotliwości określonej w ust. 1-5.
§  3.
1. 2
Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia wykonuje się metodami określonymi w Polskich Normach, a w razie braku takich norm - metodami zalecanymi przez jednostki badawczo-rozwojowe w dziedzinie medycyny pracy i Centralny Instytut Ochrony Pracy.
2.
Sposób pomiarów zapylenia powietrza w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych oraz w pomieszczeniach na powierzchni związanych bezpośrednio z prowadzeniem ruchu w wyrobiskach podziemnych określają odrębne przepisy.
§  4.
1.
Rodzaj badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia określa decyzją właściwy państwowy inspektor sanitarny, przy czym pierwszą decyzję wydaje się po zawiadomieniu przez pracodawcę o rozpoczęciu lub zmianie prowadzonej działalności, dokonanym w trybie określonym w art. 209 Kodeksu pracy.
2.
Państwowy inspektor sanitarny może zażądać od pracodawcy dodatkowych informacji niezbędnych do wydania decyzji, o których mowa w ust. 1.
§  5.
Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy, mogą być wykonywane przez laboratoria:
1)
Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
2)
jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy i Centralnego Instytutu Ochrony Pracy,
3)
akredytowane zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji,
4)
upoważnione przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
§  6.
1.
Wyniki badań i pomiarów wykonane przez laboratoria inne niż Państwowej Inspekcji Sanitarnej pracodawca przekazuje niezwłocznie, gdy przekroczone są wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, a w pozostałych przypadkach nie później niż w ciągu 14 dni, do wiadomości właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy oraz lekarzowi sprawującemu profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.
2.
W razie stwierdzenia przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, pracodawca jest obowiązany niezwłocznie, w sposób ustalony w danym zakładzie pracy, poinformować o tym pracowników oraz umieścić na odpowiednim stanowisku pracy informacje o stwierdzonym narażeniu.
§  7. 3
 
1.
Pracodawca rejestruje wyniki wykonywanych badań i pomiarów, wpisując je na bieżąco do rejestru wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowisku pracy, zwanego dalej "rejestrem", oraz do kart pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, zwanych dalej "kartami".
2.
Wzór rejestru oraz kart stanowi załącznik do rozporządzenia.
3.
W razie zaprzestania działalności lub likwidacji zakładu pracy pracodawca jest obowiązany do przekazania rejestru oraz kart do właściwej miejscowo stacji sanitarno-epidemiologicznej.
4.
Rejestry oraz karty przechowywane są przez okres 40 lat po ustaniu narażenia, natomiast wyniki badań i pomiarów, o których mowa w § 4 ust. 1 - przez okres 3 lat.
§  8.
Wyniki badań i pomiarów, o których mowa w § 5, oraz rejestr i karty pracodawca jest obowiązany udostępnić na każde żądanie pracownikom lub ich przedstawicielom w sposób ustalony w danym zakładzie pracy.
§  9.
Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 22 marca 1993 r. w sprawie zasad i częstotliwości dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 26, poz. 116).
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Pieczęć zakładu pracy REJESTR

wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowisku pracy

.......................

.......................

.......................

.......................

(nazwa lub symbol stanowiska pracy)

Nr karty

[ ][ ][ ][ ][ ][ ]

Nr statystyczny REGON Data założenia rejestru:

[ ][ ][ ][ ][ ][ ][ ]

Lokalizacja stanowiska pracy:
Charakterystyka stanowiska:

(krótki opis technologii lub rodzaju produkcji, elementy wyposażenia, materiały, strefy zagrożenia, podstawowe czynności, sposób i czas ich wykonywania)

Wykaz czynników szkodliwych i uciążliwych, występujących na stanowisku pracy /*
Czynniki chemiczne Pyły Czynniki fizyczne Czynniki biologiczne Czynniki uciążliwe
*) według PN-Z-08052:80 (uzupełniono o pyły)
Rok: 19.. 19.. 19.. 19..
Zatrudnienie ogółem:
w tym: kobiet
młodocianych
pracujących na nocnej zmianie
Liczba pracowników narażonych
Liczba pracowników zatrudnionych w warunkach uciążliwych
KARTA POMIARÓW CZYNNIKÓW CHEMICZNYCH
1 Nazwa czynnika/kod
2 Data pomiaru
3 Miejsce pomiaru
4 Kto wykonał pomiar
5 Metoda pomiaru (PN) lub oceny
6 Wynik pomiaru
7 Interpretacja wyniku (charakterystyka ew. przekroczeń normatywu higienicznego)

KARTA POMIARÓW PYŁÓW

1 Nazwa czynnika/kod
2 Data pomiaru
3 Miejsce pomiaru
4 Kto wykonał pomiar
5 Metoda pomiaru (PN) lub oceny
6 Wynik pomiaru
7 Interpretacja wyniku (charakterystyka ew. przekroczeń normatywu higienicznego)

KARTA POMIARÓW CZYNNIKÓW FIZYCZNYCH

1 Nazwa czynnika/kod
2 Data pomiaru
3 Miejsce pomiaru
4 Kto wykonał pomiar
5 Metoda pomiaru (PN) lub oceny
6 Wynik pomiaru
7 Interpretacja wyniku (charakterystyka ew. przekroczeń normatywu higienicznego)
1 § 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.21.180) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 maja 2003 r.
2 § 3 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.21.180) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 maja 2003 r.
3 § 7 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.21.180) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 maja 2003 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1996.86.394

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Data aktu: 09/07/1996
Data ogłoszenia: 22/07/1996
Data wejścia w życie: 06/08/1996