Odpowiedź
Artykuł 30 ust. 4. ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.) – dalej u.dz.l. stanowi wprost, że "Pacjent, którego stan zdrowia nie wymaga dalszego udzielania świadczeń szpitalnych albo całodobowych i stacjonarnych świadczeń zdrowotnych innych niż szpitalne, lub osoba, na której w stosunku do pacjenta ciąży ustawowy obowiązek alimentacyjny, ponoszą koszty pobytu pacjenta, począwszy od terminu określonego przez kierownika, niezależnie od uprawnień do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych określonych w przepisach odrębnych". Jak wyjaśniają K. Borowicz, W. Puzoń, M. Ryba w Ustawa o działalności leczniczej z Komentarzem, Warszawa 2012 s. 76 odpowiedzialność wskazanych w art. 30 ust. 4 u.dz.l. osób ma charakter solidarny. Stosownie do art. 366 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), który stanowi, że "Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników)." Wierzycielowi, tj. szpitalowi służy prawo wyboru, od którego z dłużników solidarnych będzie domagał się zaspokojenia. Obowiązek alimentacyjny ciąży na osobach najbliższych z mocy prawa, a wyrażony jest odpowiednimi przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788) - dalej k.r.o. Artykuł 27 k.r.o. nakłada na małżonków powinność współdziałania dla dobra rodziny i na tej podstawie możliwe jest wywiedzenie powinności finansowania kosztów, o których mowa w pytaniu. Zobowiązani w dalszej kolejności wskazani są w art. 128 i nast. k.r.o. W ocenie Autorki obciążanie kosztami małżonka, dzieci a nawet rodziców czy rodzeństwa jest zgodne z prawem. Należy jednak każdocześnie weryfikować konkretny stan faktyczny.
Uwagi
Autorka przyjęłaby następujący tok postępowania: wezwanie do pokrycia kosztów skierowane do konkretnej osoby bliskiej o ile jest znana wraz z fakturą. W kolejnym kroku skierowanie powództwa przeciwko tej osobie. W toku procesu adresat faktury może bronić się zarzutem braku legitymacji biernej, tj. brakiem obowiązku alimentacyjnego. Ten jednak wynika z ustawy – o czym wyżej – a nie z postanowienia sądowego. Tym samym obowiązek pokrycia kosztów wynikający z art. 30 ust. 4 u.dz.l. nie jest uzależniony od istnienia postanowienia sądowego. Fakturę można wystawić na jedną z osób wskazanych w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (o których wyżej). Nieprzytomnemu pacjentowi nie można doręczyć faktury albowiem próby doręczenia będą nieskuteczne.
Pytanie pochodzi z Serwisu Prawo i Zdrowie