1. Wstęp

Ministerstwo Zdrowia w komunikacie z dnia 28 maja 2012 r. stwierdza między innymi: „Każdemu z przedsiębiorstw nadawany jest 14-znakowy numer REGON, którego 9 pierwszych cyfr stanowi numer REGON podmiotu leczniczego (np. SPZOZ, spółki), a pozostałe identyfikują konkretne przedsiębiorstwo (np. szpital, przychodnię). Z uwagi na powyższe, należy podkreślić, że nazwa przedsiębiorstwa nie może być identyczna jak nazwa podmiotu leczniczego (np. podmiot leczniczy «Zdrowie» Spółka z o.o., nazwa przedsiębiorstwa – Przychodnia «Zdrowie»)”.
Cytowany fragment komunikatu okazał się niezrozumiały. W ocenie autorki przyczyna tkwi w pominięciu definicji nazw podmiotów oraz samych przedsiębiorstw. Zawarta w komunikacie sugestia co do stosowania nazw przedsiębiorstw leczniczych i obowiązku odróżniania ich od nazw samego podmiotu nie została poparta żadnym przepisem prawa powszechnego. Tym samym trudność w obraniu zgodnej z zaleceniami nazwy podmiotów i przedsiębiorstw leczniczych okazała się znacząca.

2. Regulacje prawne nazwy

We wstępie do niniejszej części opracowania należy wskazać, że podmiot leczniczy w obrocie „medycznym” występuje de facto pod co najmniej dwiema firmami (nazwami). Pierwsza identyfikuje sam podmiot leczniczy, druga (ewentualnie kolejne) – przedsiębiorstwo (lub przedsiębiorstwa) podmiotu leczniczego.

2.1. Firma podmiotu leczniczego

Podmiot leczniczy jest w aktualnym stanie prawnym odpowiednikiem dotychczasowego podmiotu tworzącego niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej. Przedsiębiorstwo podmiotu leczniczego jest obecnie odpowiednikiem dotychczasowego niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej. Autorka sięga do nomenklatury uchylonego stanu prawnego, albowiem uznaje takie odwołanie za służące wyrazistości analiz.
W dotychczasowym stanie prawnym status prawny niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej był niejednolity lub co najmniej niejednolicie ujęty. Inaczej był on traktowany na gruncie ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) – dalej u.z.o.z., a inaczej na gruncie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z. Nowy stan prawny kwestię tę w zasadzie uporządkował. Podmiotem praw i obowiązków w obrocie gospodarczym jest podmiot leczniczy (według dawnej nomenklatury podmiot tworzący niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej).
Podmiot leczniczy najczęściej jest zorganizowany w formie:
a) działalności gospodarczej prowadzonej przez osobę fizyczną;
b) spółki cywilnej;
c) spółki prawa handlowego (najczęściej spółki jawnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością).
Firma to w rozumieniu prawa nic innego jak nazwa. W mowie potocznej bardzo często termin „firma” używany jest zamiennie z terminem „przedsiębiorca” lub „przedsiębiorstwo”. To błąd. Podstawowe regulacje dotyczące firmy (nazwy) zawierają przepisy art. 431–4310 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – dalej k.c.
Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych. Powołana treść art. 434 k.c. wskazuje, że firma podmiotu leczniczego stanowiącego własność osoby fizycznej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej musi obejmować imię i nazwisko tej osoby oraz może dodatkowo zawierać dowolnie obraną nazwę.

Przykład: Jan Kowalski MEDICUS.
Stosownie do art. 435 k.c. firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane.

Przykład: MEDICUS spółka z ograniczoną odpowiedzialnością; MEDICUS SA.
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn zm.) – dalej k.s.h. – określa szczegóły firm poszczególnych typów spółek.

Zgodnie z art. 24 § 1 k.s.h. firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”.

Przykład: Kowalski i Nowak Spółka Jawna.

Na podstawie art. 104 § 1 k.s.h. firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowa”.

Przykład: Nowak i Kowalski spółka komandytowa.

Artykuł 127 k.s.h. stanowi, że firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowo-akcyjna”. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem „spółka komandytowo-akcyjna”. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną. Nazwisko albo firma (nazwa) akcjonariusza nie mogą być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy) akcjonariusza w firmie spółki akcjonariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.

Przykład: Kowalski i Nowak spółka komandytowo-akcyjna; MEDICUS Sp. z o.o. i Kowalski spółka komandytowo-akcyjna.

Treść art. 160 § 1 k.s.h. wskazuje, że firma spółki może być obrana dowolnie, powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”.

Przykład: MEDICUS spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Podobnie jak w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, art. 305 § 1 k.s.h. określa wymagania co do formy spółki akcyjnej, stanowiąc, że firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka akcyjna”.

Przykład: MEDICUS spółka akcyjna.
Powyższy przegląd nie uwzględnia spółki partnerskiej, albowiem ten typ spółki „przeznaczony” jest do bezpośredniego wykonywania wolnych zawodów. Innymi słowy, w formie spółki partnerskiej można prowadzić grupową praktykę zawodową. Autorka na gruncie uchylonego już stanu prawnego stała na stanowisku, że spółki partnerskie nie są wyposażone w przymioty umożliwiające prowadzenie niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej. Podobne stanowisko autorka prezentuje nadal.

(...)

Fragment komentarza zamieszczonego w całości w publikacji Serwis Prawo i Zdrowie