Jakie rodzaje ubezpieczeń OC powinien zawrzeć podmiot leczniczy oraz lekarz/ pielęgniarka/ położna mający umowę cywilnoprawną ze świadczeniodawcą?

Pielęgniarka/ położna/ lekarz jako osoba fizyczna (nie prowadzi praktyki w ramach działalności gospodarczej) ma zawartą umowę zlecenie z podmiotem leczniczym będącym przedsiębiorcą (dawnym NZOZ) na wykonywanie świadczeń zdrowotnych w danym zakresie.Ten podmiot leczniczy (jeszcze NZOZ) ma natomiast zawartą umowę na wykonywanie świadczeń zdrowotnych swoim potencjałem kadrowym z SP ZOZ, który jest świadczeniodawcą i beneficjentem umowy z NFZ.Jakie rodzaje ubezpieczeń OC i na jakie sumy powinni zawrzeć poszczególni uczestnicy tych powiązań:- lekarz/ pielęgniarka,- NZOZ,- SP ZOZ?Jakie zapisy w umowach w zakresie odpowiedzialności cywilnej powinny się znaleźć w poszczególnych umowach?

Odpowiedź

Lekarze, pielęgniarki i położne, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej, jednoosobowo lub w ramach spółki cywilnej, jawnej lub partnerskiej, w formie praktyki zawodowej (odpowiednio lekarskiej lub pielęgniarskiej), wykonujący zawód na podstawie umowy o świadczenie usług (zwanej potocznie umową zlecenia) lub umowy o dzieło, zawartej z podmiotem leczniczym, nie mają obowiązku posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Nie ma przy tym znaczenia w jakiej formie organizacyjno-prawnej jest prowadzony podmiot leczniczy, z którym mają oni zawartą umowę cywilnoprawną (tj. czy jest to samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej lub inny podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą, czy też podmiot leczniczy będący przedsiębiorcą), ani też czy ten podmiot leczniczy ma podpisaną umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Nie ma przeszkód prawnych, aby taki lekarz lub taka pielęgniarka zawarli umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ponieważ zawarcie umowy jest dobrowolne, przepisy prawne nie określają wysokości sumy gwarancyjnej, która może być samodzielnie kształtowana przez strony umowy ubezpieczenia (ubezpieczonego i zakład ubezpieczeń).
Odmiennie jest w przypadku podmiotów leczniczych, gdyż zgodnie z ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, z późn. zm.), od dnia 1 stycznia 2012 r. każdy podmiot leczniczy udzielający świadczeń zdrowotnych, bez względu na jego formę organizacyjno-prawną (a więc m.in. samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, jak i podmiot leczniczy będący przedsiębiorcą - dawny niepubliczny zakład opieki zdrowotnej), ma obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody będące następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych. W przypadku podmiotu leczniczego wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej jest określona przez przepisy prawne i wynika ona z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. Nr 293, poz. 1729). W zależności od rodzaju udzielanych świadczeń zdrowotnych suma ta, w okresie ubezpieczenia nie dłuższym niż 12 miesięcy, wynosi równowartość w złotych:
1) 75.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia oraz 350.000 euro w odniesieniu do wszystkich zdarzeń, których skutki są objęte umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – w przypadku ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych,
2) 100.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia oraz 500.000 euro w odniesieniu do wszystkich zdarzeń, których skutki są objęte umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej - w przypadku podmiotu leczniczego udzielającego świadczeń szpitalnych.
W przypadku ubezpieczeń obowiązkowych, przepisy prawne regulują także inne sprawy, których nie można swobodnie kształtować. Dotyczy to m.in. kręgu osób, za które ubezpieczający ponosi odpowiedzialność. W przypadku obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu leczniczego, ubezpieczenie obejmuje bowiem także szkody wyrządzone przez jego pracowników oraz osoby, którym on powierzył wykonywanie określonych świadczeń zdrowotnych (w tym na podstawie umowy zlecenia). W umowie zlecenia można ewentualnie uregulować kwestie związane z roszczeniami regresowymi podmiotu leczniczego wobec lekarza lub pielęgniarki, w przypadku, gdy wyrządzą oni szkodę, którą podmiot ten będzie musiał naprawić z posiadanego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Natomiast w przypadku udzielenia zamówienia na udzielanie świadczeń zdrowotnych podmiotowi leczniczemu będącemu przedsiębiorcą (dawnemu NZOZ) przez samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielonego zamówienia ponoszą solidarnie udzielający zamówienie (SP ZOZ) i przyjmujący zamówienie (dawny NZOZ), zgodnie z art. 27 ust. 7 ustawy o działalności leczniczej.