Odpowiedź:
W zasadzie tak. Należy jednak pamiętać, że należy odnotować w dokumentacji medycznej fakt oświadczenia pacjenta o zgubieniu recepty, co może pomóc w uzasadnieniu ponownego wystawienia recepty w przypadku kontroli NFZ. Odpowiedź nie wynika jednak jednoznacznie z obowiązujących przepisów prawa. Przepisy nie nakładają również obowiązku składania przez pacjenta oświadczeń w tym zakresie w dokumentacji medycznej, nie ma jednak zakazu przyjmowania takiego oświadczenia od pacjenta w celu uwiarygodnienia złożonych w tym zakresie deklaracji.

Uzasadnienie:
Przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 345 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581, z późn. zm.) nie przewidują zakazu wystawienia w takich przypadkach recepty refundowanej, przy czym sytuacja, gdy świadczeniobiorca jest uprawniony do świadczeń, a nie otrzymuje recepty refundowanej, może być uznana, w przypadku bezrefleksyjnej odmowy wystawienia recepty refundowanej w każdym takim przypadku, za ograniczenie dostępności do świadczeń.
Problem nie jest łatwy do rozstrzygnięcia, a sposób postępowania uzależniony od indywidualnej sytuacji. Najłatwiejszym rozwiązaniem byłaby możliwość zablokowania recept zagubionych, bądź poprzez system informatyczny Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) bądź informując NFZ w inny możliwy sposób o fakcie zagubienia recept podając unikalne numery recept. Jeśli jednak kopia recepty lub jej numer nie pozostała u świadczeniodawcy takie rozwiązanie będzie trudne do zrealizowania. W związku z tym, bezpieczną dla lekarza sytuacją będzie ponowne wystawienie recepty refundowanej, po dokonaniu oceny wiarygodności oświadczenia pacjenta i odnotowaniu faktu zagubienia recepty w dokumentacji medycznej. Takie rozwiązanie, po pierwsze zindywidualizuje sytuacje tj. lekarz będzie musiał dokonać oceny, czy oświadczenie pacjenta jest wiarygodne (w zależności od okoliczności, albowiem inna będzie ocena recept dotyczących leków uzależniających, istnieje niebezpieczeństwo, że pacjent jest uzależniony, a sytuacja zagubienia recept zdarza się często, a inna będzie ocena sytuacji incydentalnej dotyczącej leków nie stwarzających takiego zagrożenia), a po drugie, odnotowanie faktu oświadczenia o zgubieniu recepty przez pacjenta, pozwoli uzasadnić taką konieczność w przypadku kontroli NFZ. Można również poprosić pacjenta o złożenia stosownego oświadczenia.
Niewątpliwie, w takich przypadkach może zdarzyć się sytuacja, że Narodowy Fundusz Zdrowia dokonując kontroli ordynacji lekarskiej będzie żądał wyjaśnień związanych z wystawianiem powtórkowych recept, aby zatem uniknąć negatywnej oceny odnotowanie tego faktu w dokumentacji medycznej może służyć wyjaśnieniu zaistniałej sytuacji. Warto przy tym podkreślić, że ostateczne rozstrzygnięcie „z góry”, czy wystawiać w przypadku oświadczenia pacjenta o zagubieniu recepty ponownie receptę refundowaną czy nie, będzie trudne, albowiem wiele zależy od indywidualnych okoliczności sprawy. Zdecydowana odmowa wystawienia recepty refundowanej w każdej sytuacji może wskazywać na ograniczenie dostępności do świadczeń osobom uprawnionym, natomiast wystawianie recept powtórkowych za każdym razem, bez analizy sytuacji, może wzbudzać wątpliwości co do rzetelności postępowania lekarza lub świadczeniodawcy.

Agnieszka Pietraszewska-Macheta, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono  11.02.2016 r.