Czy można wykorzystać dane medyczne pozbawione nazwisk i danych umożliwiających identyfikację pacjenta do celów naukowych pomimo sprzeciwu pacjenta?

Można udostępnić dokumentację medyczną szkole wyższej lub instytutowi badawczemu do celów naukowych, a jednostka ta może tę dokumentacje do tych celów wykorzystać pomimo sprzeciwu pacjenta pod warunkiem, że przekazywana dokumentacja zostanie pozbawiona nazwiska i innych danych umożliwiających identyfikację pacjenta.

Artykuł 26 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta określa, jakim podmiotom podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych jest zobowiązany udostępnić dokumentację medyczną. Zgodnie z art. 26 ust. 1 u.p.p. dokumentacja medyczna jest udostępniana pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez pacjenta. Po śmierci pacjenta, prawo wglądu w dokumentację medyczną ma natomiast osoba upoważniona przez pacjenta za życia. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych ma obowiązek udostępnić dokumentację medyczną również:

- podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, jeżeli dokumentacja ta jest niezbędna do zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych;

- organom władzy publicznej, Narodowemu Funduszowi Zdrowia, organom samorządu zawodów medycznych oraz konsultantom krajowym i wojewódzkim, w zakresie niezbędnym do wykonywania przez te podmioty ich zadań, w szczególności kontroli i nadzoru;

- podmiotom, o których mowa w art. 119 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia kontroli na zlecenie ministra właściwego do spraw zdrowia;

- ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, sądom, w tym sądom dyscyplinarnym, prokuraturom, lekarzom sądowym i rzecznikom odpowiedzialności zawodowej, w związku z prowadzonym postępowaniem;

- uprawnionym na mocy odrębnych ustaw organom i instytucjom, jeżeli badanie zostało przeprowadzone na ich wniosek;

- organom rentowym oraz zespołom do spraw orzekania o niepełnosprawności, w związku z prowadzonym przez nie postępowaniem;

- podmiotom prowadzącym rejestry usług medycznych, w zakresie niezbędnym do prowadzenia rejestrów;

- zakładom ubezpieczeń, za zgodą pacjenta;

- komisjom lekarskim podległym ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, wojskowym komisjom lekarskim oraz komisjom lekarskim Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu, podległym Szefom właściwych Agencji;

- lekarzowi, pielęgniarce lub położnej, w związku z prowadzeniem procedury oceniającej podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia, w zakresie niezbędnym do jej przeprowadzenia;

- wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, w zakresie prowadzonego postępowania;

- spadkobiercom w zakresie prowadzonego postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych,

- osobom wykonującym czynności kontrolne na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, w zakresie niezbędnym do ich przeprowadzenia.

Nadto, zgodnie z art. 26 ust. 4 u.p.p., dokumentacja medyczna może być udostępniona także szkole wyższej lub instytutowi badawczemu do wykorzystania w celach naukowych, bez ujawniania nazwiska i innych danych umożliwiających identyfikację osoby, której dokumentacja dotyczy. Przepis nie nakazuje uzyskiwania zgody pacjenta w tym przypadku, ponieważ przekazywane dane są pozbawione elementów identyfikujących pacjenta. Zatem można udostępnić dokumentację medyczną szkole wyższej lub instytutowi badawczemu do celów naukowych a jednostka ta może tę dokumentacje do tych celów wykorzystać pomimo sprzeciwu pacjenta pod warunkiem, że przekazywana dokumentacja zostanie pozbawiona nazwiska i innych danych umożliwiających identyfikację pacjenta.