Skargę do sądu na decyzję Rektora Uniwersytetu Warszawskiego z sierpnia 2020 r. złożył J. P. Dlatego że rektor odmówił mu przyznania stypendium na rok akademicki 2019/2020.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję rektora Uniwersytetu.
Status studenta i przysługiwanie świadczenia
W motywach orzeczenia sąd pierwszej instancji wskazał, iż organ dokonał wadliwej wykładni art. 93 ust. 2 pkt 1 ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce przyjmując, iż w świetle przepisu stypendium (rektora) nie może zostać przyznane studentowi, który na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia i jednolitych studiach magisterskich posiada status studenta przez okres dłuższy niż 6 lat. Organ przyjął bowiem, że pojęcie "przysługiwania świadczenia" jest pojęciem tożsamym z pojęciem "posiadania statusu studenta". Tymczasem takie rozumienie tego pojęcia nie wynika z treści ww. regulacji. Prawidłowe odkodowanie normy zawartej w art. 93 ust. 2 pkt 1 nie wymaga szczególnych zabiegów interpretacyjnych, wystarczającym jest tu podstawowy rodzaj wykładni - wykładnia językowa.
Czytaj też: Stypendium socjalne nie tylko dla studiujących krócej niż przez 6 lat - omówienie orzeczenia >
W ocenie sądu, wobec braku ustawowej definicji pojęcia "świadczenie przysługuje", należało je odczytywać zgodnie z jego znaczeniem w języku potocznym ("przysługiwać" to "należeć się komuś z mocy ustawy, prawa, przywileju" ) i odnosić do świadczenia, które zostało przyznane studentowi po spełnieniu wszystkich kryteriów.
Oznacza to, że aby świadczenie z katalogu pomocy materialnej dla studentów przysługiwało, wnioskodawca musi mieć status studenta, złożyć stosowny wniosek oraz spełnić dodatkowe warunki przewidziane dla danej kategorii pomocy finansowej.
Skarga kasacyjna rektora
Skargę kasacyjną od wyroku sądu I instancji wniósł Rektor Uniwersytetu [...], zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie:
- art. 93 ust. 2 pkt 1ustawy przez przyjęcie, że "okres 6 lat", o którym mowa w tym przepisie, odnosi się do okresu otrzymywania (bycia beneficjentem) świadczeń, podczas gdy prawidłowa wykładnia prowadzi do konkluzji, że 6 lat odnosi się do okresu przysługiwania tych świadczeń, a zatem do okresu, gdy osoba posiada status studenta
- wykładnia językowa, funkcjonalna i systemowa słowa "przysługuje" , zdaniem rektora oznacza "otrzymuje"
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił 6 czerwca br. skargę rektora, gdyż uznał, że jego argumenty nie są trafne. Nie zachodzi też nieważność postępowania.
Czytaj też: Skład Odwoławczej Komisji Stypendialnej ma znaczenie przy ocenie wydawanych decyzji >>>
Oddalenie skargi: 6 lat studiów i więcej
Według sądu II instancji nie została naruszona ani wykładnia językowa art. 93 ust. 2 pkt 1 ustawy o szkolnictwie wyższym, ani też wykładnia systemowa tego przepisu.
Rektor wyróżnił bowiem termin "przysługuje" ograniczając go jedynie do 6-letniego okresu bycia studentem, podczas gdy sam fakt posiadania statusu studenta jest warunkiem dopuszczalności ubiegania się o stypendium. To bowiem przede wszystkim spełnienie przesłanek określonych w art. 91 ustawy powinno uzasadniać lub nie przyznanie stypendium.
Naczelny Sąd Administracyjny nie doszukał się naruszenia w tej sprawie przez sąd pierwszej instancji wykładni celowościowej przepisów. Nie można bowiem przyjąć, że uznanie okresu 6-letniego do otrzymywania świadczeń stanowić ma korzystanie ponad miarę z takiej pomocy przez studentów, a zarazem miałoby stanowić to naruszenia prawa do równego dostępu do wykształcenia gwarantowanego w art. 70 ust. 4 Konstytucji RP.
Według NSA, wykładnia dokonana w tej sprawie przez sąd pierwszej instancji zwiększa prawo do kształcenia na poziomie wyższym, skoro jej wynikiem jest objęcie tym uprawnieniem także studentów studiujących ponad 6 lat.
Sygnatura akt III OSK 5175/21, wyrok z 7 czerwca 2022 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
