Kredyty studenckie funkcjonują w Polsce od 1998 roku, co ma zapewnić młodym ludziom szerszy dostęp do szkolnictwa wyższego. Kredyty udzielane są przez banki komercyjne, z wykorzystaniem ich kapitału, co pozwala na efektywniejsze udzielanie pomocy materialnej studentom. Kto może ubiegać się o kredyt studencki? Adresatami kredytów studenckich są studenci wszystkich uczelni - publicznych i niepublicznych, kierunków oraz trybów - stacjonarnych, niestacjonarnych. Jedynym warunkiem jest konieczność rozpoczęcia studiów przed ukończeniem 25 roku życia. Również studenci studiów doktoranckich uprawnieni są do ubiegania się o kredyty.
Gdzie i kiedy złożyć dokumenty?
W programie kredytów studenckich biorą udział banki, które zawarły umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego określające zasady korzystania ze środków Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich:
- PKO Bank Polski S.A,
- Bank PEKAO S.A.,
- Bank Polskiej Spółdzielczości S.A,
- Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.
- Mazowiecki Bank Regionalny S.A.
To bank ustala wzór formularza, na którym student składa wniosek o kredyt. Dane konieczne do złożenia wniosku szczegółowo określa jednak rozporządzenie. Do udzielenia kredytu bank będzie potrzebował takich informacji jak dane osobowe studenta, dane dotyczące studiów oraz dane dotyczące zdolności kredytowej studenta i dochodów jego rodziny, co nie powinno zaskakiwać, gdyż kredyt studencki to nadal jednak kredyt. Termin składania wniosków upływa o udzielenie pożyczki lub kredytu upływa 15 listopada w oddziale wybranym przez studenta banku.
Dochód na osobę w rodzinie
Od roku akademickiego 2010/2011 obowiązuje nowy sposób obliczania dochodu na osobę w rodzinie, oparty na ustawie o świadczeniach rodzinnych. Przy wyliczaniu tego dochodu będą brane pod uwagę dochody netto. Sposób dokumentowania dochodów będzie podobny do sposobu obowiązującego przy ubieganiu się o świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym w uczelni, przez co studenci starający się zarówno o kredyt jak i o stypendium będą mogli posługiwać się takimi samymi zaświadczeniami.
Decyzja o udzieleniu kredytu
W grudniu 2010 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego ustali maksymalną wysokość dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniającego do otrzymania kredytu studenckiego. Próg dochodu będzie kalkulowany na podstawie:
- przekazanych przez banki danych na temat liczby złożonych wniosków kredytowych i wysokości dochodu studentów ubiegających się o kredyt,
- liczby kredytów kontynuowanych i nowych, możliwych do udzielenia przy określonej wysokości środków Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich i aktualnych w końcu roku wysokości bankowych stóp procentowych.W roku akademickim 2009/2010 dochód na osobę w rodzinie studenta uprawniający do otrzymania kredytu wynosił 2.500 zł
W terminie do dnia 15 lutego 2011 r. bank dokona oceny zabezpieczenia spłaty kredytu. Bank odmówi zawarcia ze studentem umowy, jeżeli wysokość zabezpieczenia kredytu okaże się niewystarczająca. W przypadku oceny negatywnej student będzie mógł w terminie do dnia 28 lutego 2011 r. złożyć wniosek o udzielenie kredytu w innym banku. Bank odmówi zawarcia ze studentem umowy, również w przypadku jeżeli wysokość dochodu na osobę w rodzinie studenta będzie większa niż wysokość dochodu ogłoszonego przez Ministra. Umowy kredytu będą podpisywane do 31 marca 2011r.
Poręczenie kredytu studenckiego
W przypadku braku możliwości sprostania wymogom banków w zakresie zabezpieczenia spłaty kredytu, student może ubiegać się o poręczenie Banku Gospodarstwa Krajowego oraz o poręczenia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W roku akademickim 2010/2011 wprowadzono nowe, korzystniejsze warunki poręczeń kredytów studenckich przez Bank Gospodarstwa Krajowego:
- 100% - w przypadku studentów, którzy zostali pozbawieni całkowicie opieki rodzicielskiej lub jako pozbawieni częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej umieszczeni byli w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej rodzinnej, socjalizacyjnej albo resocjalizacyjnej (z wyłączeniem placówek resocjalizacyjnych prowadzących działalność w formie całodobowej turnusowej lub okresowej), bez względu na dochód
- 100% - w przypadku studentów, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 600 zł
- 70% - w przypadku studentów, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 1000 zł
Informacje w sprawie poręczeń BGK będzie można uzyskać w jednym z banków kredytujących.
O poręczenie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. mogą ubiegać się studenci zamieszkujący na obszarze wsi. W zależności od wysokości dochodu na osobę w rodzinie Agencja może poręczać do 80% lub do 100% wykorzystanej kwoty kredytu. Poręczenie Agencji w wysokości 100% mogą uzyskać studenci, których dochód na osobę w rodzinie uprawnia do korzystania ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. W zakresie udzielania poręczeń, ARiMR zawarła umowę o współpracy z Bankiem Polskiej Spółdzielczości S.A., z Gospodarczym Bankiem Wielkopolskim S.A. oraz Mazowieckim Bankiem Regionalnym SA.
Okres wypłaty kredytu
Kredyt studencki jest udzielany na okres studiów, w tym studiów doktoranckich. Kredyt jest wypłacany maksymalnie przez okres 6 lat, a w przypadku studiów doktoranckich - przez okres 4 lat. Kredyt wypłacany jest przez 10 miesięcy w roku akademickim. Miesięczna transza kredytu w roku akademickim 2010/2011 wynosi 600 zł.
Warunki wypłacania kredytu
Od roku akademickiego 2010/2011 warunkiem otrzymywania transz kredytu będzie przedstawianie w banku w terminach do dnia 31 października i 31 marca ważnej legitymacji studenckiej lub doktoranckiej. Zaświadczenie o studiach, którego wzór określa rozporządzenie z 18 maja 2010 r., student będzie składał przy ubieganiu się o kredyt lub aneksowaniu umowy o kredyt.
Spłata kredytu
Spłata kredytu rozpoczyna się dwa lata od daty ukończenia studiów. Liczba rat spłaty kredytu stanowi dwukrotność liczby wypłaconych rat kredytu. Odsetki od kredytu spłacane przez kredytobiorcę są naliczane w wysokości połowy stopy redyskontowej Narodowego Banku Polskiego począwszy od dnia spłaty pierwszej raty kredytu, przez okres równy dwukrotności liczby wypłaconych rat kredytu. Na wniosek kredytobiorcy bank może zmniejszyć wysokość raty spłaty kredytu do 20% miesięcznego dochodu z ostatnich trzech miesięcy poprzedzających złożenie tego wniosku.
Zawieszenie spłaty kredytu
Od roku akademickiego 2010/2011 wprowadzono możliwość czasowego zawieszenia spłaty kredytu wraz z odsetkami na okres maksymalnie 12 miesięcy, jeżeli kredytobiorca znajdzie się w trudnej sytuacji materialnej spowodowanej utratą stałego źródła dochodu lub przypadkiem losowym uniemożliwiającym spłatę pożyczki lub kredytu.
Umorzenie kredytu
Kredyt jest umarzany w 20% kredytobiorcom, którzy ukończyli studia w grupie 5% najlepszych absolwentów uczelni. W szczególnych przypadkach kredyt może być umorzony częściowo lub w całości z uwagi na trudną sytuację życiową (np. choroba, wypadek) lub trwałą utratę zdolności do spłaty zobowiązań (np. niepełnosprawność).
Uczelniany system informacji o kredytach
Pełną informację o warunkach uzyskania i spłaty kredytów osoba ubiegająca się o kredyt powinna uzyskać w swojej uczelni lub jednostce organizacyjnej prowadzącej studia doktoranckie po rozpoczęciu nowego roku akademickiego, a następnie bardziej szczegółowe informacje w wybranym banku.
Rozporządzenie Ministra Nauki I Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 maja 2010 r. poz. 560 "w sprawie szczegółowych zasad, trybu i kryteriów udzielania, spłacania oraz umarzania kredytów i pożyczek studenckich"
Marta Osowska
]]>