Zgodnie z opinią Urzędu Zamówień Publicznych, zatrzymanie wadium następuje nie tylko w sytuacji, gdy wykonawca na prawidłowe wezwanie zamawiającego nie dostarczył dokumentów, oświadczeń lub pełnomocnictw, ale także wówczas, gdy je dostarczył, jednakże nie potwierdzają one spełnienia przez wykonawcę warunków podmiotowych czy przedmiotowych, jakie w postępowaniu zostały postawione.
Zatrzymanie wadium za brak dokumentów
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, po uprzednim wezwaniu,nie uzupełnił wymaganych dokumentów, oświadczeń lub pełnomocnictw,chyba że udowodni, że wynika to z przyczyn nieleżących po jego stronie.Wadium przepada także wtedy, gdy uzupełnione dokumenty nie potwierdzają spełniania warunków udziału w przetargu.
Celem wprowadzenia powyższej regulacji miało być zrównanie sytuacji podmiotu, który nie przedstawił w postępowaniu dokumentów potwierdzających spełnianie warunków z sytuacją wykonawcy, który uchyla się do zawarcia umowy lub nie wnosi zabezpieczenia należytego wykonania umowy. W związku z tym, w opinii UZP, nie jest wypełnieniem celu tej regulacji sprowadzenie wymogu zabrania wykonawcy wadium do sytuacji, gdy nie złoży on na wezwanie zamawiającego żądanych dokumentów lub oświadczeń na potwierdzenie spełniania warunków w postępowaniu, a sytuacja ta winna dotyczyć także złożenia dokumentów, które nie potwierdzają spełniania postawionych przez zamawiającego warunków.
Druga opisana sytuacja zachodzi, gdy wykonawca złożył dokument, który w świetle art. 26 ust. 3 p.z.p. jest nieaktualny lub jest to sytuacja, gdy dokument ten jest aktualny, ale nie potwierdza spełniania warunków podmiotowych lub przedmiotowych.
Polemizując ze stanowiskiem Urzędu Zamówień Publicznych po pierwsze warto zauważyć, że sankcja ta dotyczyłaby tylko wykonawców, którzy uzupełniali dokumenty lub oświadczenia na wezwanie zamawiającego, nie zaś tych, którzy złożyli dokumenty w ofercie, ale z przyczyn oczywistych zamawiający nie wezwał ich do uzupełnienia i wykluczył za niespełnienie warunków, nie zatrzymując jednakże wadium.
Klasyczna sytuacja tego typu zachodzi wtedy, gdy wykonawca na przykład pokazując swoją sytuację finansową (posiadane środki na rachunkach bankowych czy dokumenty potwierdzające zdolność kredytową) doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że nie spełnia postawionych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego warunków, mimo to wie, że nie zostanie mu zabrane wadium, gdyż brak jest do tego podstaw prawnych. Zamawiający wówczas nie ma podstaw do wezwania wykonawcy do uzupełnienia dokumentu, gdyż warunek i tak nie zostałby spełniony. Wykładnia uzasadniająca zabranie wadium temu, kto uzupełnił dokumenty i/lub oświadczenia na wezwanie, jednak nie potwierdzają one spełnienia warunków, zdaniem autora, naruszałaby zasadę równego traktowania podmiotów ubiegających się o udzielenie zamówienia.