Grupa mieszkańców gminy złożyła skargę na zastępcę wójta gminy, zarzucając mu niedopełnienie obowiązku poinformowania wójta oraz rady gminy o tym, że związek międzygminny podjął uchwałę w sprawie zwiększenia składki członkowskiej. Gmina należy do tego związku, a zastępca zgodnie z uchwałą rady gminy reprezentuje gminę w zgromadzeniu związku.

Rada gminy uznała, że nie jest właściwa do rozpoznania skargi i przekazała ją, według właściwości wójtowi gminy. Uzasadniła, że skarga nie zawiera zarzutów dotyczących działalności organu wykonawczego gminy. Zastępca wójta nie jest zaś organem gminy, zadania swoje wykonuje z upoważnienia albo w zastępstwie wójta. W związku z tym do rozpatrzenia skargi związanej z działalnością służbową zastępcy wójta gminy, jako pracownika urzędu (którym był w czasie reprezentowania gminy podczas zgromadzenia), właściwy jest jego przełożony, czyli wójt.

 

Zastępca wójta działa jak wójt

Innego zdania był wojewoda zachodniopomorski, który rozstrzygnięciem nadzorczym unieważnił uchwałę.

Według wojewody zasadnicze znaczenie w sprawie ma to, że skarga dotyczy działalności zastępcy wójta związanej z pełnieniem funkcji reprezentanta gminy w związku gmin. Organ nadzoru przypomniał, że stosownie do art. 70 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w skład zgromadzenia związku wchodzą wójtowie gmin uczestniczących w związku. Wolą ustawodawcy reprezentantem gminy w zgromadzeniu związku jest zatem organ wykonawczy gminy.

Czytaj w LEX: Reprezentacja gminy przez wójta >

Jednocześnie przewidziano odstępstwo od tej zasady (art. 70 ust 2) polegające na możliwości powierzenia - na wniosek organu wykonawczego - zastępcy wójta albo radnemu takiego reprezentowania, czego dokonuje rada gminy w stosownej uchwale. I tak było w tym przypadku. Zastępca wójta wykonując wszelkie czynności w zgromadzeniu związku działa więc jako przedstawiciel gminy w zastępstwie wójta.

Sprawdź w LEX: Czy należy odwołać zastępce burmistrza w przypadku powołania na nową kadencję tej samej osoby?  >

To przesądza o tym, że wadliwe jest twierdzenie rady gminy, iż skarga na działalność zastępcy wójta w tym zakresie może zostać rozpatrzona przez osobę wykonującą czynności z zakresu prawa pracy, tj. przez wójta gminy w oparciu o art. 7 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych. To rada gminy zobowiązana była do rozpatrzenia skargi. Jej przekazanie do rozpatrzenia organowi wykonawczemu jest sprzeczne z prawem.

Czytaj też: NSA: Brak uzasadnienia przy odmownym załatwieniu skargi to wada istotna

To nie wójt a rada gminy powinna rozpoznać skargę

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie podzielił stanowisko nadzoru, że do rozpoznania skargi właściwa była - na zasadzie art. 229 pkt 3 Kodeksu postępowania administracyjnego - rada gminy. Kwestionowane postępowanie zastępcy wójta gminy związane było bowiem ze stanowiskiem reprezentanta gminy w zgromadzeniu związku gmin, nie zaś z wykonywaniem własnych obowiązków zastępcy wójta jako pracownika samorządowego, który faktycznie w zakresie czynności z zakresu prawa pracy (art. 7 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych w związku z art. 31 § 1 Kodeksu pracy) podlega służbowo wójtowi, któremu przysługują kompetencje pracodawcy.

Czytaj w LEX: Zastępca wójta >

Podstawy do przekazania zastępcy wójta czy radnemu, kompetencji wójta (burmistrza) do reprezentowania gminy w zgromadzeniu związku gmin wynikają z przepisów prawa i są powielone przez statut związku.

Sprawdź w LEX: Czy burmistrz miasta może zarządzeniem określić warunki i sposób wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędzie na podstawie powołania? >

Prawidłowe jest więc stanowisko wojewody, że skoro zastępca wójta, w związku z powierzeniem mu uchwałą rady gminy obowiązków związanych z reprezentacją gminy w zgromadzeniu związku gmin pełnił funkcję przedstawiciela gminy w jego zgromadzeniu, to jego działania należy traktować jako działania własne organu wykonawczego gminy.

Tym samym rozpatrzenie skargi na zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań i czynności (art. 227 Kpa) przez zastępcę wójta w ramach powyższego upoważnienia, należy według właściwości do rady gminy.

Wyrok WSA w Szczecinie z 25 maja 2020 r. sygn. akt II SA/Sz 291/20