Pytanie:
Czy zastępca kierownika jednostki organizacyjnej gminy (jednostki budżetowej) może prowadzić jednocześnie działalność gospodarczą?
Odpowiedź:
Skora ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne - dalej u.o.p.d., nie wymienia zastępcy kierownika jednostki organizacyjnej gminy jako osoby podlegającej zakazowi prowadzenia działalności gospodarczej, osoba ta może prowadzić działalność.
Uzasadnienie:
Oprócz ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe oraz przez sędziów Trybunału Konstytucyjnego, art. 2 u.o.p.d., określa ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez:
1) pracowników urzędów państwowych, w tym członków korpusu służby cywilnej, zajmujących stanowiska kierownicze:
2) dyrektora generalnego, dyrektora departamentu (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz naczelnika wydziału (jednostki równorzędnej) - w urzędach naczelnych i centralnych organów państwowych,
3) dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego, dyrektora wydziału (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz głównego księgowego - w urzędach terenowych organów rządowej administracji ogólnej,
4) kierownika urzędu i jego zastępcy - w urzędach terenowych organów rządowej administracji specjalnej;
5) pracowników urzędów państwowych, w tym członków korpusu służby cywilnej, zajmujących stanowiska równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskami wymienionymi w pkt 1;
6) innych niż wymienieni w pkt 1 i 2 członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych;
7) dyrektora generalnego Najwyższej Izby Kontroli oraz pracowników Najwyższej Izby Kontroli nadzorujących lub wykonujących czynności kontrolne;
8) radców i starszych radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa;
9) Przewodniczącego i Zastępców Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego;
10) pracowników regionalnych izb obrachunkowych zajmujących stanowiska: prezesa, członka kolegium, naczelnika wydziału oraz inspektora do spraw kontroli;
11) pracowników samorządowych kolegiów odwoławczych zajmujących stanowiska: przewodniczącego, jego zastępcy oraz etatowego członka kolegium;
12) wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zastępców wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), skarbników gmin, sekretarzy gmin, kierowników jednostek organizacyjnych gminy, osoby zarządzające i członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta);
13) członków zarządów powiatów, skarbników powiatów, sekretarzy powiatów, kierowników jednostek organizacyjnych powiatu, osoby zarządzające i członków organów zarządzających powiatowymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu starosty;
14) członków zarządów województw, skarbników województw, kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, osoby zarządzające i członków organów zarządzających wojewódzkimi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa;
15) pracowników banków państwowych zajmujących stanowiska: prezesa, wiceprezesa, członka zarządu oraz skarbnika;
16) pracowników przedsiębiorstw państwowych zajmujących stanowiska: dyrektora przedsiębiorstwa, jego zastępcy oraz głównego księgowego;
17) osoby pełniące w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa oraz spółkach, w których udział Skarbu Państwa przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji, funkcje: prezesa, wiceprezesa i członka zarządu;
18) inne osoby pełniące funkcje publiczne, jeżeli ustawa szczególna tak stanowi.
Jak wynika z powyższego przepisu w gminie zakaz prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zastępców wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), skarbników gmin, sekretarzy gmin, kierowników jednostek organizacyjnych gminy, osoby zarządzającej i członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Jak wskazuje S. Zarębińska w artykule Ustawa nie zabrania dorabiać (Rzeczpospolita z dnia 21 stycznia 2005 r.), nie powinno się rozszerzająco interpretować kręgu osób, co do których ustawa zabrania prowadzić działalność gospodarczą.
Skora zaś ustawa nie wymienia zastępcy kierownika jednostki organizacyjnej gminy, to osoba ta takiemu zakazowi nie podlega, chyba, że byłaby "inną osobą wydającą decyzje administracyjne w imieniu wójta."
