Dziecko przebywające w domu pomocy społecznej jest uprawnione do zasiłku pielęgnacyjnego. Świadczenie odbiera matka, która 70% przekazuje w ramach odpłatności na konto urzędu gminy.

Czy ustalając dochód rodziny (do celów związanych z odpłatnością za pobyt córki w DPS) zasiłek pielęgnacyjny przyznany matce na córkę powinien być uwzględniony w dochodzie rodziny czy nie?

Odpowiedź

W świetle stanowiska sądów administracyjnych dochód z zasiłku pielęgnacyjnego wlicza się do dochodu na potrzeby obliczania dochodu przy odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej.

Uzasadnienie
Zgodnie z art. 60 ust. 1 z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - dalej u.p.s., pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania. Stosownie do art. 61 ust. 2 pkt 1 u.p.s. mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, obowiązany jest do wnoszenia opłaty w wysokości 70% swojego dochodu. Różnicę pomiędzy wniesioną opłatą a średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej uiszczać ma natomiast gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej (art. 61 ust. 2 pkt 3 u.p.s.).

W odniesieniu do przedstawionego pytania należy zauważyć, że stroną postępowania w sprawie ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego są osoby, o których stanowiart. 16 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - dalej u.ś.r., z tym że w sytuacji, gdy wnioskodawcą w sprawie jest małoletni, wówczas w postępowaniu działa za niego przedstawiciel ustawowy. Należy podkreślić, że sam fakt reprezentowania strony w postępowaniu nie pozbawia strony tego przymiotu, co oznacza, że wszelkie pisma w sprawie winny być adresowane np. na małoletniego, z zastrzeżeniem że działa przez przedstawiciela. Stąd też dochód z tytułu zasiłku pielęgnacyjnego jest dochodem niepełnosprawnego dziecka.

Wskazać należy, że w odniesieniu do wliczenia do dochodu zasiłku pielęgnacyjnego przy ustaleniu odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny, który wyjaśnił, że "organy administracji prawidłowo obliczyły dochód skarżącego wliczając do niego zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł. W art. 8 ust. 3 u.p.s. wskazano bowiem, co należy rozumieć pod pojęciem dochodu i o jakie składniki się go pomniejsza, natomiast z art. 8 ust. 4 u.p.s. wynika, czego niewlicza się do dochodu ustalonego zgodnie z ust. 3. W wyliczeniach tych nie ma wyszczególnionego zasiłku pielęgnacyjnego, a zatem zalicza się on do dochodu w rozumieniu tej ustawy (por. wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2013 r., I OSK 1419/12, wyrok NSA z dnia 5 października 2011 r., I OSK 785/11, LEX nr 984387).

W świetle przywołanego powyżej stanowiska sądów administracyjnych dochód z zasiłku pielęgnacyjnego wlicza się do dochodu na potrzeby obliczania dochodu przy odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej.