Czy są konkretne normy określające, ilu uczestników wymaga takiego zabezpieczenia?
Kto może wystawiać opinię dotyczącą zabezpieczenia imprezy masowej w mieście powiatowym (dyrektor szpitala, kierownik pogotowia czy może lekarz POZ)?
Jakie są sankcje za wystawienie błędnej opinii?
Odpowiedź
Przepisy prawa nie regulują liczby personelu, patroli przedmedycznych czy sprzętu potrzebnego do zapewnienia bezpieczeństwa podczas imprezy masowej. O tym czy dana impreza należy do imprez masowych wyraźnie stanowi ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr 62, poz. 504; dalej jako: u.b.i.m.).
Liczbę personelu oraz niezbędny sprzęt, w tym np. liczbę odpowiednio wyposażonych pojazdów, liczbę punktów pomocy doraźnej, rodzaj leków ustala się w zależności od rodzaju, miejsca i charakteru imprezy, liczby jej uczestników, pory roku (np. podczas upałów, gdzie możliwa jest większa liczba zasłabnięć na skutek wysokiej temperatury), a przede wszystkim od stopnia ryzyka, gdy istnieje obawa wystąpienia aktów przemocy lub agresji. Oceny sytuacji (określenie sił i środków niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa, wskazanie zastrzeżeń dotyczących stanu technicznego obiektu, urządzeń, sprzętu i środków) dokonuje miejscowy kierownik pogotowia ratunkowego, komendant straży pożarnej i policji. Kierownik pogotowia ustosunkowuje się do zakresu środków planowanej doraźnej pomocy medycznej, które powinny być wystarczające dla zapewnienia bezpieczeństwa. O wydanie opinii organizator zwraca się do odpowiednich organów nie później niż na 14 dni przed wystąpieniem z wnioskiem o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy.
Najważniejszą rolę i największą odpowiedzialność za bezpieczeństwo imprezy ponosi jej organizator. W jego imieniu - w odniesieniu do zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom imprezy - może działać kierownik do spraw bezpieczeństwa, wyznaczony przez organizatora (może to być wyłącznie osoba, która ukończyła szkolenie, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 23 ustawy, a w przypadku imprezy masowej podwyższonego ryzyka dodatkowo legitymująca się licencją drugiego stopnia pracownika ochrony fizycznej, o której mowa w art. 27 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia; tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221 z późn. zm.). To on dostarcza informacji o liczbie uczestników i charakterze imprezy. Z doświadczenia wiadomo, że większe środki ostrożności należy podejmować w przypadku organizowania meczu dwóch zantagonizowanych drużyn piłkarskich (impreza podwyższonego ryzyka), niż przy organizacji koncertu muzyki klasycznej, nawet gdyby liczba uczestników byłaby podobna.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 5 u.b.i.m. za bezpieczeństwo imprezy masowej w miejscu i w czasie jej trwania odpowiada jej organizator. Bezpieczeństwo imprezy masowej obejmuje spełnienie przez organizatora wymogów w zakresie:
1) zapewnienia bezpieczeństwa osobom uczestniczącym w imprezie;
2) ochrony porządku publicznego;
3) zabezpieczenia pod względem medycznym;
4) zapewnienia odpowiedniego stanu technicznego obiektów budowlanych wraz ze służącymi tym obiektom instalacjami i urządzeniami technicznymi, w szczególności przeciwpożarowymi i sanitarnymi.
Zgodnie z art. 6 u.b.i.m. organizator zapewnia:
1) spełnienie wymogów określonych, w szczególności, w przepisach prawa budowlanego, w przepisach sanitarnych i przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej;
2) udział służb porządkowych, służb informacyjnych oraz kierującego tymi służbami kierownika do spraw bezpieczeństwa;
3) pomoc medyczną;
4) zaplecze higieniczno-sanitarne;
5) wyznaczenie dróg ewakuacyjnych oraz dróg umożliwiających dojazd pojazdom służb ratowniczych i Policji;
6) warunki do zorganizowania łączności pomiędzy podmiotami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy masowej;
7) sprzęt ratowniczy i gaśniczy oraz środki gaśnicze niezbędne do zabezpieczenia imprezy masowej w zakresie działań ratowniczo-gaśniczych;
8) wydzielone pomieszczenia dla służb kierujących zabezpieczeniem imprezy masowej.
Ponadto organizator opracowuje i udostępnia osobom uczestniczącym w imprezie masowej regulamin obiektu (terenu) oraz regulamin imprezy masowej zawierający warunki uczestnictwa i zasady zachowania się osób na niej obecnych, opracowuje także instrukcję postępowania w przypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w miejscu i w czasie imprezy masowej.
W celu przeprowadzenia imprezy masowej organizator, nie później niż na 30 dni przed planowanym terminem jej rozpoczęcia:
1) występuje do organu z wnioskiem o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej;
2) zwraca się do właściwego miejscowo komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji i właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, kierownika jednostki organizacyjnej pomocy doraźnej (pogotowia ratunkowego) i państwowego inspektora sanitarnego z wnioskiem o wydanie opinii o niezbędnej wielkości sił i środków potrzebnych do zabezpieczenia imprezy masowej, zastrzeżeniach do stanu technicznego obiektu (terenu) oraz o przewidywanych zagrożeniach;
3) powiadamia właściwego miejscowo:
a) komendanta oddziału Straży Granicznej, w przypadku przeprowadzania imprezy masowej w strefie nadgranicznej,
b) komendanta terenowej jednostki organizacyjnej Żandarmerii Wojskowej, w przypadku przeprowadzania imprezy masowej na terenach będących w zarządzie jednostek organizacyjnych podległych, podporządkowanych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.
Do wniosku kierowanego do komendanta powiatowego, PSP, kierownika pogotowia ratunkowego i inspektora sanitarnego organizator załącza:
1) dokumentację i informacje, o których mowa w art. 26 ust. 1 u.b.i.m.;
2) program i regulamin imprezy masowej, wraz z informacją o sposobie udostępnienia go uczestnikom imprezy masowej;
3) regulamin obiektu (terenu), wraz z informacją o sposobie udostępnienia go uczestnikom imprezy masowej;
4) pisemną instrukcję określającą zadania służby porządkowej oraz służby informacyjnej;
5) warunki łączności pomiędzy podmiotami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy masowej.
Organy te wydają opinie w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku o ich wydanie. Zachowują one ważność przez 6 miesięcy od dnia ich wydania.
W zezwoleniu na organizację imprezy jest zamieszczona informacja o liczbie pracowników ochrony i służb informacyjnych. O liczbie tych służb decyduje organizator w porozumieniu z organami właściwymi, wskazanymi wyżej (komendant policji).
O odpowiedzialności karnej czy cywilnej osób organizujących imprezę, czy też wydających opinię można mówić tylko wtedy, gdy albo dojdzie do przestępstwa, albo do zaniedbań, skutkiem których będą szkody. Postępowanie będzie wówczas prowadzone przez odpowiednie organy: prokuraturę i sąd, a w razie uchybień natury administracyjnej - organ właściwy administracji, wydający zgodę na organizację imprezy masowej. W przypadku imprezy o podwyższonym ryzyku organizator imprezy powinien utrwalić ją za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk (art. 11 u.b.i.m.). Takie materiały mogą być przydatne w razie dojścia do przestępstwa, a jednocześnie będzie zarejestrowany przebieg działań interwencyjnych. Takie materiały powinny być przechowywane przez okres 12 miesięcy, a następnie komisyjnie powinny być zniszczone. Zgodnie z art. 52 u.b.i.m. organizator imprezy masowej, na którą wstęp jest odpłatny, odpowiada za szkody obejmujące równowartość zniszczonego lub uszkodzonego mienia, które poniosły Policja, Żandarmeria Wojskowa, straż gminna (miejska), Państwowa Straż Pożarna i inne jednostki ochrony przeciwpożarowej oraz służba zdrowia, w związku z ich działaniami w miejscu i w czasie trwania imprezy masowej - na podstawie wykazu zniszczonego mienia przedkładanego przez te organy.
W związku z organizowaniem imprez - meczy piłki nożnej, organizator jest obowiązany do przestrzegania zapisów rozdziału 3 u.b.i.m., w szczególności do zapewnienia możliwości identyfikacji uczestników imprezy, uniemożliwienia wejścia uczestnikom poprzednich imprez zakłócających przebieg meczu lub dopuszczających się do czynów chuligańskich.
Działania ratowników na dużej imprezie masowej polegają na zorganizowaniu stałego punktu medycznego (szpital) i/lub dyżuru ambulansu medycznego oraz patroli pieszych, które przemieszczają się wśród uczestników imprezy. Ratownicy udzielają pomocy do przyjazdu karetki pogotowia ratunkowego (jeśli nie zostaje wynajęta karetka PCK, karetka pogotowia ratunkowego przyjeżdża bezpłatnie).
W przypadku zamówienia karetki poszkodowany zostaje odwieziony do szpitala. Zabezpieczenie medyczne polega na:
- zorganizowaniu pieszych patroli - każdy patrol składa się z co najmniej dwóch ratowników i zestawu ratunkowego BGR PCK R2 oraz radiotelefonu;
- zorganizowaniu szpitala polowego (liczba personelu szpitala i jego skład zależy od organizatora);
- wysłaniu ambulansu medycznego, w skład którego wchodzi kierowca-ratownik, lekarz lub ratownik przedmedyczny, ratownik medyczny lub pielęgniarka.
Zabezpieczenie dużych imprez sportowych np. biegów, rajdów samochodowych, wyścigów rowerowych, polega na rozmieszczeniu na całej trasie patroli przedmedycznych dwuosobowych. Zapewnia to stałą kontrolę stanu zdrowia uczestników i w razie konieczności maksymalnie skraca czas udzielenia pierwszej pomocy. Na mecie imprezy można ulokować ambulans lub szpital polowy.
Zabezpieczeniem małych imprez np. zawodów sportowych - jest co najmniej dwóch ratowników z zestawem ratunkowym BGR PCK R2 lub R "W", a jeżeli jest to konieczne - ze sprzętem do ratownictwa wodnego (bojka ratunkowa, rzutka).
Kto może wystawiać opinię dotyczącą zabezpieczenia imprezy masowej w mieście powiatowym (dyrektor szpitala, kierownik pogotowia czy może lekarz POZ)?
Jakie są sankcje za wystawienie błędnej opinii?
Odpowiedź
Przepisy prawa nie regulują liczby personelu, patroli przedmedycznych czy sprzętu potrzebnego do zapewnienia bezpieczeństwa podczas imprezy masowej. O tym czy dana impreza należy do imprez masowych wyraźnie stanowi ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr 62, poz. 504; dalej jako: u.b.i.m.).
Liczbę personelu oraz niezbędny sprzęt, w tym np. liczbę odpowiednio wyposażonych pojazdów, liczbę punktów pomocy doraźnej, rodzaj leków ustala się w zależności od rodzaju, miejsca i charakteru imprezy, liczby jej uczestników, pory roku (np. podczas upałów, gdzie możliwa jest większa liczba zasłabnięć na skutek wysokiej temperatury), a przede wszystkim od stopnia ryzyka, gdy istnieje obawa wystąpienia aktów przemocy lub agresji. Oceny sytuacji (określenie sił i środków niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa, wskazanie zastrzeżeń dotyczących stanu technicznego obiektu, urządzeń, sprzętu i środków) dokonuje miejscowy kierownik pogotowia ratunkowego, komendant straży pożarnej i policji. Kierownik pogotowia ustosunkowuje się do zakresu środków planowanej doraźnej pomocy medycznej, które powinny być wystarczające dla zapewnienia bezpieczeństwa. O wydanie opinii organizator zwraca się do odpowiednich organów nie później niż na 14 dni przed wystąpieniem z wnioskiem o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy.
Najważniejszą rolę i największą odpowiedzialność za bezpieczeństwo imprezy ponosi jej organizator. W jego imieniu - w odniesieniu do zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom imprezy - może działać kierownik do spraw bezpieczeństwa, wyznaczony przez organizatora (może to być wyłącznie osoba, która ukończyła szkolenie, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 23 ustawy, a w przypadku imprezy masowej podwyższonego ryzyka dodatkowo legitymująca się licencją drugiego stopnia pracownika ochrony fizycznej, o której mowa w art. 27 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia; tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221 z późn. zm.). To on dostarcza informacji o liczbie uczestników i charakterze imprezy. Z doświadczenia wiadomo, że większe środki ostrożności należy podejmować w przypadku organizowania meczu dwóch zantagonizowanych drużyn piłkarskich (impreza podwyższonego ryzyka), niż przy organizacji koncertu muzyki klasycznej, nawet gdyby liczba uczestników byłaby podobna.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 5 u.b.i.m. za bezpieczeństwo imprezy masowej w miejscu i w czasie jej trwania odpowiada jej organizator. Bezpieczeństwo imprezy masowej obejmuje spełnienie przez organizatora wymogów w zakresie:
1) zapewnienia bezpieczeństwa osobom uczestniczącym w imprezie;
2) ochrony porządku publicznego;
3) zabezpieczenia pod względem medycznym;
4) zapewnienia odpowiedniego stanu technicznego obiektów budowlanych wraz ze służącymi tym obiektom instalacjami i urządzeniami technicznymi, w szczególności przeciwpożarowymi i sanitarnymi.
Zgodnie z art. 6 u.b.i.m. organizator zapewnia:
1) spełnienie wymogów określonych, w szczególności, w przepisach prawa budowlanego, w przepisach sanitarnych i przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej;
2) udział służb porządkowych, służb informacyjnych oraz kierującego tymi służbami kierownika do spraw bezpieczeństwa;
3) pomoc medyczną;
4) zaplecze higieniczno-sanitarne;
5) wyznaczenie dróg ewakuacyjnych oraz dróg umożliwiających dojazd pojazdom służb ratowniczych i Policji;
6) warunki do zorganizowania łączności pomiędzy podmiotami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy masowej;
7) sprzęt ratowniczy i gaśniczy oraz środki gaśnicze niezbędne do zabezpieczenia imprezy masowej w zakresie działań ratowniczo-gaśniczych;
8) wydzielone pomieszczenia dla służb kierujących zabezpieczeniem imprezy masowej.
Ponadto organizator opracowuje i udostępnia osobom uczestniczącym w imprezie masowej regulamin obiektu (terenu) oraz regulamin imprezy masowej zawierający warunki uczestnictwa i zasady zachowania się osób na niej obecnych, opracowuje także instrukcję postępowania w przypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w miejscu i w czasie imprezy masowej.
W celu przeprowadzenia imprezy masowej organizator, nie później niż na 30 dni przed planowanym terminem jej rozpoczęcia:
1) występuje do organu z wnioskiem o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej;
2) zwraca się do właściwego miejscowo komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji i właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, kierownika jednostki organizacyjnej pomocy doraźnej (pogotowia ratunkowego) i państwowego inspektora sanitarnego z wnioskiem o wydanie opinii o niezbędnej wielkości sił i środków potrzebnych do zabezpieczenia imprezy masowej, zastrzeżeniach do stanu technicznego obiektu (terenu) oraz o przewidywanych zagrożeniach;
3) powiadamia właściwego miejscowo:
a) komendanta oddziału Straży Granicznej, w przypadku przeprowadzania imprezy masowej w strefie nadgranicznej,
b) komendanta terenowej jednostki organizacyjnej Żandarmerii Wojskowej, w przypadku przeprowadzania imprezy masowej na terenach będących w zarządzie jednostek organizacyjnych podległych, podporządkowanych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.
Do wniosku kierowanego do komendanta powiatowego, PSP, kierownika pogotowia ratunkowego i inspektora sanitarnego organizator załącza:
1) dokumentację i informacje, o których mowa w art. 26 ust. 1 u.b.i.m.;
2) program i regulamin imprezy masowej, wraz z informacją o sposobie udostępnienia go uczestnikom imprezy masowej;
3) regulamin obiektu (terenu), wraz z informacją o sposobie udostępnienia go uczestnikom imprezy masowej;
4) pisemną instrukcję określającą zadania służby porządkowej oraz służby informacyjnej;
5) warunki łączności pomiędzy podmiotami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy masowej.
Organy te wydają opinie w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku o ich wydanie. Zachowują one ważność przez 6 miesięcy od dnia ich wydania.
W zezwoleniu na organizację imprezy jest zamieszczona informacja o liczbie pracowników ochrony i służb informacyjnych. O liczbie tych służb decyduje organizator w porozumieniu z organami właściwymi, wskazanymi wyżej (komendant policji).
O odpowiedzialności karnej czy cywilnej osób organizujących imprezę, czy też wydających opinię można mówić tylko wtedy, gdy albo dojdzie do przestępstwa, albo do zaniedbań, skutkiem których będą szkody. Postępowanie będzie wówczas prowadzone przez odpowiednie organy: prokuraturę i sąd, a w razie uchybień natury administracyjnej - organ właściwy administracji, wydający zgodę na organizację imprezy masowej. W przypadku imprezy o podwyższonym ryzyku organizator imprezy powinien utrwalić ją za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk (art. 11 u.b.i.m.). Takie materiały mogą być przydatne w razie dojścia do przestępstwa, a jednocześnie będzie zarejestrowany przebieg działań interwencyjnych. Takie materiały powinny być przechowywane przez okres 12 miesięcy, a następnie komisyjnie powinny być zniszczone. Zgodnie z art. 52 u.b.i.m. organizator imprezy masowej, na którą wstęp jest odpłatny, odpowiada za szkody obejmujące równowartość zniszczonego lub uszkodzonego mienia, które poniosły Policja, Żandarmeria Wojskowa, straż gminna (miejska), Państwowa Straż Pożarna i inne jednostki ochrony przeciwpożarowej oraz służba zdrowia, w związku z ich działaniami w miejscu i w czasie trwania imprezy masowej - na podstawie wykazu zniszczonego mienia przedkładanego przez te organy.
W związku z organizowaniem imprez - meczy piłki nożnej, organizator jest obowiązany do przestrzegania zapisów rozdziału 3 u.b.i.m., w szczególności do zapewnienia możliwości identyfikacji uczestników imprezy, uniemożliwienia wejścia uczestnikom poprzednich imprez zakłócających przebieg meczu lub dopuszczających się do czynów chuligańskich.
Działania ratowników na dużej imprezie masowej polegają na zorganizowaniu stałego punktu medycznego (szpital) i/lub dyżuru ambulansu medycznego oraz patroli pieszych, które przemieszczają się wśród uczestników imprezy. Ratownicy udzielają pomocy do przyjazdu karetki pogotowia ratunkowego (jeśli nie zostaje wynajęta karetka PCK, karetka pogotowia ratunkowego przyjeżdża bezpłatnie).
W przypadku zamówienia karetki poszkodowany zostaje odwieziony do szpitala. Zabezpieczenie medyczne polega na:
- zorganizowaniu pieszych patroli - każdy patrol składa się z co najmniej dwóch ratowników i zestawu ratunkowego BGR PCK R2 oraz radiotelefonu;
- zorganizowaniu szpitala polowego (liczba personelu szpitala i jego skład zależy od organizatora);
- wysłaniu ambulansu medycznego, w skład którego wchodzi kierowca-ratownik, lekarz lub ratownik przedmedyczny, ratownik medyczny lub pielęgniarka.
Zabezpieczenie dużych imprez sportowych np. biegów, rajdów samochodowych, wyścigów rowerowych, polega na rozmieszczeniu na całej trasie patroli przedmedycznych dwuosobowych. Zapewnia to stałą kontrolę stanu zdrowia uczestników i w razie konieczności maksymalnie skraca czas udzielenia pierwszej pomocy. Na mecie imprezy można ulokować ambulans lub szpital polowy.
Zabezpieczeniem małych imprez np. zawodów sportowych - jest co najmniej dwóch ratowników z zestawem ratunkowym BGR PCK R2 lub R "W", a jeżeli jest to konieczne - ze sprzętem do ratownictwa wodnego (bojka ratunkowa, rzutka).