na wójta przysługuje komitetowi wyborczemu, który zarejestrował listy kandydatów
na radnych w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danej gminie.
Przy czym w każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez ten komitet kandydatów na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu[1].
Powyższe zasady dotyczące komitetów nie stosuje się do wyborów przedterminowych.
W takim przypadku komitet wyborczy musi uzyskać poparcie, ujętych w rejestrze wyborców, co najmniej:
· 150 wyborców – w gminie liczącej do 5 000 mieszkańców,
· 300 wyborców – w gminie liczącej do 10 000 mieszkańców,
· 600 wyborców – w gminie liczącej do 20 000 mieszkańców,
· 1500 wyborców – w gminie liczącej do 50 000 mieszkańców,
· 2000 wyborców – w gminie liczącej do 100 000 mieszkańców,
· 3000 wyborców – w gminie liczącej powyżej 100 000 mieszkańców.
Zgodnie z art. 478. § 5 Kodeksu wyborczego wykaz podpisów wyborców popierających zgłoszenie kandydata na wójta musi zawierać na każdej stronie wykazu nazwę komitetu wyborczego zgłaszającego kandydata, oraz adnotację:
„Udzielam poparcia kandydatowi na wójta ……………………………… (nazwa jednostki samorządu terytorialnego) ……………………… [imię (imiona) i nazwisko kandydata]
w wyborach zarządzonych na ………………….… (dzień, miesiąc, rok)”.
Przeczytaj także Wybory samorządowe 2014: kto może zostać wójtem?
Zgłoszenia kandydata dokonuje w imieniu komitetu wyborczego pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego lub osoba przez niego upoważniona[2]. W zgłoszeniu kandydata na wójta podaje się: imię (imiona), nazwisko, wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania zgłaszanego kandydata, wraz ze wskazaniem jego przynależności do partii politycznej oraz oznaczenie komitetu dokonującego zgłoszenia oraz imię (imiona), nazwisko i adres działającego
w jego imieniu pełnomocnika.
Do zgłoszenia dołącza się:
· pisemne oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na kandydowanie
oraz o posiadaniu prawa wybieralności; zgoda kandydata na kandydowanie
w wyborach powinna zawierać dane: imię (imiona), nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo oraz numer ewidencyjny PESEL kandydata, a także wskazanie jego przynależności do partii politycznej; zgodę na kandydowanie kandydat opatruje datą i własnoręcznym podpisem,
· w przypadku kandydata urodzonego przed dniem 1 sierpnia 1972 roku – oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy,
· w przypadku wyborów przedterminowych – wykaz wyborców popierających kandydata.
Jeżeli zgłoszenie jest prawidłowe, gminna komisja wyborcza niezwłocznie rejestruje kandydata na wójta, sporządzając protokół rejestracji, który doręcza osobie zgłaszającej kandydata i komisarzowi wyborczemu. Następnie zarządza wydrukowanie obwieszczenia
o zarejestrowanych kandydatach na wójta, zarządza wydrukowanie kart do głosowania[3]
i zapewnia ich przekazywanie obwodowym komisjom. Na podstawie protokołów otrzymanych od obwodowych komisji wyborczych gminna komisja wyborcza ustala wyniki głosowania.
Zgodnie z art. 473.§ 1. Kodeksu wyborczego za wybranego na wójta uważa się tego kandydata, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.
Jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał wymaganej liczby ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie[4].
W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy
w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów.
W przypadku, gdy więcej niż dwóch kandydatów otrzyma liczbę głosów uprawniającą
do udziału w ponownym głosowaniu, o dopuszczeniu kandydata do wyborów w ponownym głosowaniu rozstrzyga większa liczba obwodów głosowania, w których jeden z kandydatów otrzymał większą liczbę głosów, a jeżeli liczba tych obwodów byłaby równa rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez gminną komisję wyborczą. W losowaniu mają prawo uczestniczenia wszyscy kandydaci lub pełnomocnicy wyborczy ich komitetów wyborczych. Jeżeli którykolwiek z dwóch kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze albo umrze, w ponownym głosowaniu bierze udział jeden kandydat. W przypadku, gdy obaj kandydaci w ponownym głosowaniu otrzymają tę samą liczbę głosów, za wybranego uważa się tego kandydata, który w większej liczbie obwodów głosowania otrzymał więcej głosów niż drugi kandydat. Jeżeli liczby obwodów byłyby równe o wyborze wójta rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez gminną komisję wyborczą. W losowaniu mają prawo uczestniczenia obaj kandydaci lub pełnomocnicy wyborczy ich komitetów wyborczych.
W przypadku, gdy nie zgłoszono w określonym terminie (tj. najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów do godziny 24ºº) żadnego kandydata lub zgłoszono tylko jednego kandydata, gminna komisja wyborcza niezwłocznie wzywa, przez rozplakatowanie obwieszczeń,
do dokonania dodatkowych zgłoszeń. W takim przypadku termin zgłaszania kandydatów ulega przedłużeniu o 5 dni, licząc od dnia rozplakatowania obwieszczeń. Jeżeli mimo powyższego postępowania nie zostanie zarejestrowany żaden kandydat, wyboru wójta dokonuje rada gminy bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym[5].Natomiast jeżeli zostanie zarejestrowany tylko jeden kandydat, wybory przeprowadza się, z tym że tego kandydata uważa się za wybranego, jeżeli w głosowaniu uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. W przypadku, gdy nie uzyskał więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, wyboru wójta dokonuje rada gminy bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym. Jeżeli rada gminy nie dokona wyboru wójta w terminie dwóch miesięcy od dnia wyborów Prezes Rady Ministrów wyznacza, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, osobę pełniącą obowiązki wójta do końca kadencji.
Ponadto zgodnie z art. 483 §1 Kodeksu wyborczego gminna komisja wyborcza skreśla z listy kandydatów kandydata, który zmarł, utracił prawo wybieralności, złożył nieprawdziwe oświadczenie, kandyduje jednocześnie na wójta w innej gminie lub złożył oświadczenie
na piśmie o wycofaniu zgody na kandydowanie i zawiadamia o tym niezwłocznie pełnomocnika wyborczego. Informację o skreśleniu gminna komisja wyborcza niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości. Jeżeli skreślenie nazwiska kandydata nastąpiło wskutek śmierci kandydata, komisja informuje właściwego pełnomocnika wyborczego o możliwości zgłoszenia nowego kandydata. Uzupełnienia listy dokonuje się najpóźniej w 15 dniu
przed dniem wyborów.
Już wkrótce w Serwisie Samorządowym artykuł pt. "Ile zarabia wójt?".
Przypisy:
[1] Po przyjęciu zgłoszenia kandydata na wójta skreślenia kandydatów na radnych powodujące, że zgłoszenie nie spełnia warunku, nie wywołuje skutków prawnych chyba, że rejestracja list kandydatów na radnych komitetu wyborczego zgłaszającego kandydata na wójta zostanie unieważniona z powodu rozwiązania tego komitetu wyborczego.
[2] Osoba upoważniona nie może upoważniać kolejnej osoby.
[3] Na karcie do głosowania wymienia się w kolejności alfabetycznej nazwiska i imiona zarejestrowanych kandydatów
na wójta wraz ze skrótami nazw komitetów wyborczych.
[4] Gminna komisja wyborcza niezwłocznie informuje, w drodze uchwały, o konieczności i przyczynach przeprowadzenia ponownego głosowania oraz podaje datę ponownego głosowania, a także nazwiska i imiona kandydatów kandydujących
w ponownym głosowaniu. Jeden egzemplarz uchwały przekazuje się niezwłocznie komisarzowi wyborczemu.
[5] Rada dokonuje wyboru kandydata na wójta, według następujących zasad prawo zgłoszenia kandydata na wójta przysługuje grupie radnych stanowiącej co najmniej 1/3 ustawowego składu rady, zgłoszenie kandydata na wójta musi mieć formę pisemną oraz radnemu przysługuje prawo poparcia w zgłoszeniu tylko jednego kandydata.
