Ustawa przygotowana przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi stwarza podstawy prawne do realizacji Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej UE na lata 2023–2027.  Dzięki temu będzie można ubiegać się o środki finansowe z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) oraz z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).

Wsparcie będzie skierowane głownie do rolników, ale także do innych obszarów mieszkańców obszarów wiejskich - przedsiębiorców oraz samorządowców.  Oprócz płatności podstawowej rolnicy będą mogą dostać także tzw. płatności związane, ONW (z tytułu niekorzystnych warunków gospodarowania) i inne dopłaty, np. z ekoschematów. Dzięki różnym dopłatom 97 proc. polskich gospodarstw będzie miało dopłaty na poziomie średniej unijnej.

Czytaj w LEX: Realizacja koncepcji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich na przykładzie działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich >

Ustawa jest realizacją Planu Strategicznego dla wspólnej polityki rolnej UE na lata 2023–2027, którą Sejm przyjął na początku lutego. Z założeń planu wynika, że . większość wsparcia w ramach unijnej Wspólnej Polityki Rolnej dostępna będzie w ramach Planu Strategicznego, w tym:

  • wszystkie płatności objęte Zintegrowanym Systemem Zarządzania i Kontroli (IACS), w szczególności płatności bezpośrednie,
  • wsparcie dla sektora owoców i warzyw oraz dla sektora pszczelarskiego,
  • wsparcie inwestycyjne i premie dla młodych rolników,
  • wsparcie rozwoju różnych form współpracy, w tym LEADER,
  • wsparcie m.in. szkoleń, doradztwa oraz zarządzania ryzykiem.

W zależności od interwencji pomoc w ramach Planu Strategicznego będzie przyznawana: 

  • w decyzji administracyjnej – w szczególności płatności objęte IACS;
  • na podstawie umowy o przyznaniu pomocy – dotyczy to w szczególności wsparcia sektorowego i inwestycyjnego oraz premii dla młodych rolników.

 

Czytaj w LEX: Rewitalizacja przestrzeni niematerialnej i materialnej wsi. Kształtowanie wizerunku obszarów wiejskich >

Pomoc będzie udzielana przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), z wyjątkiem niektórych interwencji, w przypadku których wsparcie będą udzielać samorządy województw.

Składanie wniosków o pomoc w ramach Planu Strategicznego oraz ich rozpatrywanie odbywać się będzie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ARiMR. W systemie będzie też prowadzona korespondencja w sprawie oraz zawieranie umów o przyznaniu pomocy. W przypadku pomocy objętej IACS (m.in. płatności bezpośrednie), korespondencja elektroniczna z ARiMR będzie prowadzona tylko wtedy, gdy wnioskodawca wyrazi na to zgodę.

Możliwość składania wniosków i prowadzenia korespondencji za pomocą systemu teleinformatycznego ARiMR będzie dotyczyć także mechanizmów wsparcia i spraw, które nie są objęte Planem Strategicznym (m.in. ewidencja producentów, koła gospodyń wiejskich, system identyfikacji i rejestracji zwierząt) – jeżeli wnioskodawca wyrazi na to zgodę.

 

 

Wsparcie gospodarstw, przetwórstwa i miasteczek

Plan będzie wspierać zrównoważony rozwój polskich gospodarstw, sektora przetwórstwa oraz poprawę warunków życia i pracy w małych miejscowościach wiejskich.

  • Wspierane będą zrównoważone metody gospodarowania, przyjazne klimatowi i środowisku. Chodzi o ochronę wody, gleby i powietrza oraz dbanie o bioróżnorodność.
  • Plan sprzyjać będzie produkcji i wykorzystaniu energii odnawialnej. Wzmacniana będzie różnorodność gospodarcza, w tym biogospodarka.
  • Zwiększy się aktywność zawodowa i społeczna mieszkańców obszarów wiejskich, szczególnie osób z grup wykluczonych.
  • Upowszechniane i wdrażane będą rozwiązania naukowe i innowacyjne, w tym cyfrowe, usuwające bariery rozwojowe wsi i rolnictwa.

 

Przeczytaj także: Oznaczenia geograficzne produktów tradycyjnych będą chronione>

Czytaj też: Podstawa opodatkowania w podatku rolnym >>>

Pomoc dla konkurencyjnego rolnictwa

Pomoc obejmie konkurencyjne rolnictwo zapewniające długoterminowe bezpieczeństwo żywnościowe.

  • Instrumenty Wspólnej Polityki Rolnej wspierać będą dochodowość i odporność szczególnie mniejszych gospodarstw.
  • Jednym z podstawowych elementów przyczyniających się do utrzymania żywotności ekonomicznej gospodarstw są płatności bezpośrednie. Rozwiązania w ramach systemu płatności bezpośrednich na lata 2023-2027 zaprojektowane zostały w Polsce w taki sposób, aby w szczególności wspierać właśnie małe i średnie gospodarstwa rolne zaliczane do gospodarstw rodzinnych. Od 2023 r., dzięki utrzymaniu uzupełniającej płatności podstawowej oraz zwiększeniu środków na płatność redystrybucyjną średni poziom wsparcia na hektar w gospodarstwach do 50 ha (97% gospodarstw) będzie wyższy od średniej dla UE.
  • Zdecydowano o utrzymaniu wsparcia związanego z produkcją we wszystkich dotychczas wspieranych sektorach. Celem tego wsparcia jest zwiększenie konkurencyjności w tych sektorach, które napotykają trudności, a także są istotne ze względów społeczno-ekonomicznych lub środowiskowych. Płatności te mają duże znaczenie w systemie wsparcia gospodarstw rodzinnych, a także dla utrzymania różnorodności unijnej produkcji rolnej, czy utrzymania miejsc pracy w rolnictwie oraz zrównoważonych systemów produkcji. Poza płatnościami bezpośrednimi realizowane będzie wsparcie inwestycyjne oraz dotyczące zarządzania ryzykiem i zapobiegania ASF.
  • Wspierana będzie lepsza organizacja łańcuchów dostaw, rozwój małego przetwórstwa oraz uczestnictwo w krajowych i unijnych systemach jakości produkcji żywności.
  • Uzupełniająco inwestycje obejmą przetwórstwo i wprowadzanie produktów do obrotu. Planuje się także dalszą poprawę struktury agrarnej.
  • Kontynuowane będzie wsparcie na rzecz wymiany pokoleniowej, w szczególności poprzez wsparcie dla młodych rolników.
  • Kontynuowane będzie też wsparcie powierzchniowe dla rolnictwa ekologicznego uwzględniające jednak nowe rozwiązania i uproszczenia tak aby w jak największym stopniu przyczynić się do osiągnięcia celu Europejskiego Zielonego Ładu w zakresie wzrostu powierzchni użytków rolnych objętych ekologicznymi metodami produkcji.
  • Wdrażane także będzie wsparcie dotyczące dobrostanu zwierząt ale w szerszym niż obecnie zakresie – obejmie nowe grupy zwierząt tj. kury nioski, brojlery, indyki, opasy, kozy i konie. Kontynuacja wsparcia wynika z potrzeby zapewnienia zwierzętom gospodarskim lepszych warunków bytowych i stanowi odpowiedź na oczekiwania społeczne w zakresie.

Czytaj w LEX: Nabycie gospodarstwa rolnego wskutek objęcia nieruchomości w posiadanie zależne >

 

Zwalczanie nieuczciwych praktyk handlowych między przedsiębiorcami w prawie Unii Europejskiej. W poszukiwaniu modelu ochrony
-70%
Zwalczanie nieuczciwych praktyk handlowych między przedsiębiorcami w prawie Unii Europejskiej. W poszukiwaniu modelu ochrony

Monika Namysłowska

Sprawdź  

Cena promocyjna: 38.7 zł

|

Cena regularna: 129 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 51.6 zł


Wspieracie ochrony środowiska, w tym różnorodności biologicznej

Zaproponowano działania rekompensujące rolnikom stosowanie podwyższonych norm w produkcji rolniczej. Chodzi o przyjazne dla środowiska metody produkcji, które ograniczają emisje CO2, poprawią jakość gleb, wód oraz zwiększą retencję wody.

  • Wspierane będą inwestycje związane z powtórnym obiegiem wody i ograniczaniem zużycia energii w produkcji.
  • Plan zakłada zwiększenie lesistości, poprawę stanu lasów w Polsce oraz wzmocnienie ich bioróżnorodności. Uzupełniająco, planowane są działania szkoleniowo-doradcze dla rolników, a także edukacyjno-informacyjne dla konsumentów żywności i dla społeczności lokalnych. W ramach innych programów krajowych i UE zaplanowano także wsparcie na rzecz ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatu, w tym działania edukacyjne.

 
Przeczytaj: Dopłaty UE - definicja aktywnego rolnika wymaga doprecyzowania>>

Rozwój obszarów wiejskich

W Planie realizowane będą interwencje zachęcające do podejmowania działalności gospodarczej poprzez tworzenie i rozwój działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.

  • Wdrażana będzie koncepcja smart villages (inteligentne wioski), mająca na celu wykorzystanie wiedzy lub innowacji w poszukiwaniu rozwiązań m.in. w obszarach: poprawy jakości życia, ograniczenia depopulacji, niekorzystnych trendów demograficznych, podniesienia jakości usług lokalnych lub bezpieczeństwa, poszanowania środowiska lokalnego, niewystraczającej liczby miejsc pracy czy wykluczenia cyfrowego
  • Realizowane będą także inwestycje w infrastrukturę techniczną mniejszej skali.
  • Wsparcie będzie dotyczyć produkcji bezpiecznej żywności, w tym ograniczenia użycia pestycydów.

 

Budżet Planu Strategicznego w latach 2023–2027 to ponad 25 mld euro, z czego na płatności bezpośrednie przeznaczonych zostanie ponad 17 mld euro. Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innym terminie.

Ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Teraz trafi ona do podpisu prezydenta.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.