Wojewoda: najpierw program potem jego zasady

Rada gminy najpierw musi przyjąć lokalny program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży, a dopiero później, w odrębnej uchwale, określić warunki udzielania pomocy, formy i zakres postępowania w tej sprawie - stwierdził wojewoda podlaski.

Rada Gminy Kulesze Kościelne podjęła uchwałę, w której w pierwszym paragrafie ustanowiła Lokalny Program Wspierania Edukacji Uzdolnionych Dzieci i Młodzieży na terenie tej gminy, zaś w drugim paragrafie przyjęła szczegółowe warunki udzielania pomocy, formy i zakres tej pomocy oraz tryb postępowania w tych sprawach. Tą drugą część uchwały, rozstrzygnięciem nadzorczym z 19 października br. zakwestionował Wojewoda Podlaski.

Organ nadzoru przypomniał, że na podstawie art. 90t ust. 1 ustawy o systemie oświaty jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć regionalne lub lokalne programy wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży oraz wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży.

Natomiast w myśl art. 90t ust. 4 ww. ustawy, w przypadku przyjęcia programów, o których mowa w ust. 1, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, formy i zakres tej pomocy, w tym stypendia dla uzdolnionych uczniów oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby lub grupy osób uprawnione do pomocy oraz potrzeby edukacyjne na danym obszarze.

Organ nadzoru podkreślił, że ustawodawca w pierwszej kolejności zobowiązał więc jednostki samorządu terytorialnego do stworzenia dokumentu programowego, będącego aktem o charakterze wewnętrznym, wyznaczającym kierunki działania w zakresie wspierania edukacji. Dopiero wówczas, w oparciu o uchwalony program, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego powinny określić warunki, zakres oraz tryb udzielania pomocy dzieciom i młodzieży.

Przepis art. 90t ust. 1 ustawy o systemie oświaty należy więc traktować jako podstawę do tworzenia planów działania danej jednostki samorządu terytorialnego w tym zakresie. Natomiast art. 90t ust. 4 ustawy jako upoważnienie do tworzenia aktu prawa miejscowego będącego jego uszczegółowieniem.

W ocenie Wojewody Podlaskiego, oznacza to, że rada gminy nie może zrealizować upoważnienia wynikającego z art. 90t ust. 4 ustawy o systemie oświaty bez wcześniejszej realizacji art. 90t ust. 1 ww. ustawy, a więc bez przyjęcia lokalnego programu wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży. Nie może tego zrobić w jednym akcie prawie to jest jednej uchwale rady gminy.

Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody podlaskiego nr NK-II.4131.140.2017