Ład przestrzenny najbliższego otoczenia traktowany jest przez społeczność lokalną jako dobro o dużym znaczeniu. Nie bez powodu więc każda planowana inwestycja „za płotem” budzi obawy o istniejący dotychczas porządek architektoniczny, szczególnie w przypadku terenów nieobjętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Właśnie z tego powodu postępowania w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy charakteryzują się dużą ilością osób wyrażających chęć udziału w postępowaniu jako jego strony, a które często opierają swój ewentualny udział w sprawie o subiektywnie odczuwany „interes faktyczny”.
Interes prawny a interes faktyczny na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego
Definicję legalną strony postępowania zawiera w art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze zm. – przywoływana dalej jako k.p.a.), zgodnie z którą stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Pojęcie interesu prawnego, w związku z brakiem definicji ustawowej, dookreślone zostało dorobkiem orzecznictwa sądowoadministracyjnego. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 czerwca 2015 r. II SA/Gd 679/14 LEX nr 1751474 należy go rozumieć jako „interes wynikający z normy prawa materialnego, przy czym aby interes ten stanowił podstawę zakwalifikowania określonego podmiotu jako strony postępowania musi pozostawać w bezpośrednim, konkretnym, indywidualnym i aktualnym związku z postępowaniem w określonej sprawie administracyjnej. Stwierdzenie istnienia takiego interesu wymaga zaistnienia związku o charakterze materialnoprawnym między obowiązującą normą prawa administracyjnego materialnego a sytuacją prawną konkretnego podmiotu prawa.”
Od interesu prawnego odróżnić należy interes faktyczny, który błędnie postrzegany jest jako dający legitymację do występowania w sprawie administracyjnej jako strona postępowania. W przywołanym powyżej wyroku wskazano, że „w przypadku interesu faktycznego dany podmiot jest bezpośrednio zainteresowany korzystnym dla siebie rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, ale nie może tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa, mającymi stanowić podstawę skutecznego żądania stosownych czynności organu. Interes faktyczny w postępowaniu administracyjnym może mieć więc każdy, kto ze względu na swoją rzeczywistą sytuację lub subiektywne przekonanie, jest zainteresowany rozstrzygnięciem danej sprawy administracyjnej.”
Pełna treść artykułu pt. Warunki zabudowy: oddziaływanie inwestycji decyduje o uznaniu za stronę dostępna jest w serwisie ABC Budownictwo www.budownictwo.abc.com.pl