LEX Omega Administracja Samorządowa Artykuł pochodzi z programu LEX Omega Administracja Samorządowa Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami |
Z dniem 7 kwietnia 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim (Dz.U. poz. 730). Ustawa określa zasady i tryb tworzenia oraz zasady funkcjonowania związku metropolitalnego w województwie śląskim. Ponadto uchyla ustawę z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. poz. 1890, ze zm.). Obszar przyszłego związku metropolitalnego zamieszkiwać będzie co najmniej 2 000 000 mieszkańców. W skład związku wchodzi będzie, co wynika wprost z ustawy, miasto na prawach powiatu Katowice.
Zgodnie z nowymi przepisami utworzenie związku nastąpi na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów wydanego na wniosek ministra właściwego ds. administracji publicznej. Z kolei minister sporządzi wniosek na podstawie wniosku rady miasta Katowice, złożonego za pośrednictwem wojewody śląskiego. Złożenie wniosku powinno zostać poprzedzone konsultacjami z mieszkańcami w poszczególnych gminach. Wyniki przeprowadzonych konsultacji powinny zostać zawarte we wniosku, a ponadto do wniosku należy dołączyć uchwały rad gmin w sprawie przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami oraz uchwały organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego zawierające opinie ws. utworzenia związku. Utworzenie związku metropolitalnego wymaga pozytywnej opinii rad co najmniej 70% gmin, które mają wejść w skład związku. Wojewoda przekaże ministrowi wniosek rady miasta Katowice wraz ze swoją opinią, nie później niż w ciągu 30 dni od dnia jego otrzymania.
Rozporządzenie Rady Ministrów ustalać będzie nazwę, siedzibę władz związku oraz jego obszar i granice. Będzie wydawane do dnia 30 czerwca, natomiast utworzenie związku metropolitalnego nastąpi z dniem 1 lipca. Realizację zadań związek metropolitalny rozpocznie z dniem 1 stycznia roku następnego.
W przypadku zmiany granic związku wniosek do ministra właściwego ds. administracji publicznej będzie mogło złożyć zgromadzenie związku metropolitalnego. Zmiana granic nastąpi, jeżeli wyrażona zostanie pozytywna opinia zgromadzenia związku metropolitalnego oraz rad gmin przystępujących do związku.
Pełnomocnikiem do spraw utworzenia związku będzie prezydent miasta Katowice. Zakres jego uprawnień będzie podobny do tego, jaki przysługiwał pełnomocnikowi zgodnie z obowiązującą dotychczas ustawą (z wyjątkiem możliwości zawierania porozumień dotyczących przejmowania zadań przez związek).
Związek metropolitalny wykonywać będzie zadania publiczne w zakresie:
- kształtowania ładu przestrzennego;
- rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru związku metropolitalnego;
- planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zrównoważonej mobilności miejskiej;
- metropolitalnych przewozów pasażerskich;
- współdziałania w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku metropolitalnego;
- promocji związku metropolitalnego i jego obszaru.
Ponadto związek metropolitalny będzie mógł realizować zadania publiczne należące do zakresu działania gminy, powiatu lub samorządu województwa lub koordynować realizację tych zadań na podstawie porozumienia zawartego z jednostką samorządu terytorialnego lub ze związkiem jednostek samorządu terytorialnego. Będzie mógł także realizować, na podstawie porozumienia zawartego z organem administracji rządowej, zadania publiczne należące do zakresu działania administracji rządowej.
Ustawa w istotnym zakresie (w kwestiach ustrojowych) opiera się na rozwiązaniach ustawy o związkach metropolitalnych, wprowadzając jednak do nich istotne zmiany. Organami związku metropolitalnego są, zgodnie z przepisami ustawy, zgromadzenie oraz zarząd związku metropolitalnego. Każda gmina wchodząca w skład związku metropolitalnego będzie miała jednego delegata w zgromadzeniu. Delegatami będą wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) lub osoby przez nich upoważnione. Uchylona ustawa o związkach metropolitalnych przewidywała, że gminy, jak również powiaty mogły mieć w zgromadzeniu po dwóch delegatów (jeden reprezentujący organ wykonawczy, drugi - organ stanowiący).
Rozstrzygnięcia zgromadzenia podejmowane będą podwójną większością głosów. Warunek uzyskania podwójnej większości głosów będzie spełniony, jeżeli za przyjęciem uchwały zagłosuje: (1) większość ustawowego składu zgromadzenia; (2) taka liczba delegatów reprezentujących gminy, że mieszkańcy tych gmin stanowią większość ludności zamieszkałej na obszarze związku metropolitalnego. Dotychczas obowiązująca ustawa posługiwała się sformułowaniem "kwalifikowana większością głosów". Zarząd związku metropolitalnego liczył będzie 5 członków (uchylona ustawa przewidywała, że zarząd związku liczy 3 członków).