Pytanie pochodzi z  programu Serwis Budowlany .

Najemca lokalu zwrócił się z podaniem o umorzenie należności za czynsz z tytułu najmu komunalnego lokalu mieszkalnego. Ze względu na trudną sytuację życiową dłużnika burmistrz chce umorzyć ww. należności.


Czy umorzenie należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny odbywa się w formie decyzji administracyjnej czy zarządzenia burmistrza?

Odpowiedź
Przypadające gminie należności ze stosunku cywilnoprawnego mogą być umarzane albo w drodze umowy między organem, a dłużnikiem lub inną osobą uprawnioną działającą w miejscu dłużnika (zgodne oświadczenie woli), bądź w drodze jednostronnego oświadczenia woli organu. Nie jest tutaj dopuszczalne wydanie decyzji administracyjnej.

Uzasadnienie
Zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) – dalej u.f.p., w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny, przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom podległym, mogą być umarzane albo ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty, na zasadach określonych przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. W myśl art. 59 ust. 2 u.f.p., organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określi szczegółowe zasady, sposób i tryb udzielania ulg, o których mowa w ust. 1, warunki dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić będzie pomoc publiczną, oraz wskaże organ lub osobę uprawnione do udzielania tych ulg.

Zauważyć należy, iż źródłem powstania należności cywilnoprawnych jest stosunek cywilnoprawny. Czynności cywilnoprawne to jedna z niewładczych form działania administracji. Nieodłączną przesłanką każdej czynności cywilnoprawnej jest istnienie co najmniej jednego oświadczenie woli, w praktyce najważniejszym rodzajem czynności prawnej jest umowa, która wymaga zgodnego oświadczenia woli dwóch albo większej ilości stron. W związku z powyższym, mając na uwadze istnienie stosunku cywilnoprawnego oraz treść art. 59 u.f.p. organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może określić zasady, że przypadające gminie należności mogą być umarzane albo w drodze umowy między organem, a dłużnikiem lub inną osobą uprawnioną działającą w miejscu dłużnika (zgodne oświadczenie woli), bądź w drodze jednostronnego oświadczenia woli organu. Upoważniony przez radę, na podstawie art. 59 ustawy organ wykonawczy, umarza należności oraz stosuje inne określone przepisem ulgi tylko w sposób wyżej wskazany. Tym samym, nie jest możliwa sytuacja, że organ wykonawczy przez wydanie decyzji administracyjnej będzie stanowił w przedmiocie udzielania ulg – por. rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Mazowieckiego z dnia 6 grudnia 2010 r., LEX.I.MZa.0911-63/10, publ. Mazow.2010/220/7605, LEX nr 962190.

Uwagi
Umorzenie należności pieniężnej, przypadającej jednostce samorządu terytorialnego, wbrew zasadom lub trybowi określonemu w uchwale wydanej na podstawie ustawowego upoważnienia zawartego w art. 59 u.f.p., może być kwalifikowane jako naruszenie dyscypliny finansów publicznych (art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 168).

Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .