Jeśli tak to czy powinien otrzymać od wójta pisemne upoważnienie, czy też wystarczy zapisanie tego w zakresie obowiązków?

W przypadku konieczności posiadania upoważnienia proszę o wskazanie przepisów, na podstawie których winno ono zostać wystawione.

Odpowiedź

Skarbnik, po upoważnieniu go do tej czynności przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) może podpisywać (kierować do organu egzekucyjnego) tytułu wykonawcze dla należności, dla których wierzycielem jest dana gmina.

Uzasadnienie

Regulacje prawne dotyczące egzekucji administracyjnej zawarte są w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) - dalej u.p.e.a.

Zgodnie z przepisem art. 27 § 1 pkt 1 i pkt 7 u.p.e.a. tytuł wykonawczy zawiera m.in. oznaczenie wierzyciela oraz datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela.

Jak wynika ze wzoru tytułów wykonawczych, zawartych w załącznikach do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 137, poz. 1541 z późn. zm.) - dalej r.w.p.e.a., na tytule wykonawczym zamieszcza się "podpis i pieczątkę z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego".

W orzecznictwie wskazuje się także, iż "Elementem koniecznym klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do egzekucji administracyjnej nie jest pieczątka nagłówkowa, pieczęć imienna nadającego klauzulę, czy też data lecz podpis uprawnionej osoby" (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 26 listopada 2009 r.I SA/Gl 352/09).

Przepisy, ani sam wzór tytułu wykonawczego nie precyzują czyj podpis ma być na tytule wykonawczym. Z budowy (konstrukcji) formularza tytułu wykonawczego oraz z faktu, że tytuł wykonawczy do organu egzekucyjnego kieruje wierzyciel, wynika, że powinien to być podpis osoby reprezentującej (działającej w imieniu wierzyciela).

Wierzycielem jest w tym przypadku gmina. Działa ona (jak każda osoba prawna) przez swoje organy. Organem gminy (upoważnionym do jej reprezentacji i działania w jej imieniu) jest odpowiednio wójt, burmistrz, bądź prezydent miasta.

Skarbnik gminy, jako taki, nie jest organem gminy. Z przepisów ustawy o samorządzie gminnym , wynika, że jeśli czynność prawna może spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych, do jej skuteczności potrzebna jest kontrasygnata skarbnika gminy (głównego księgowego budżetu) lub osoby przez niego upoważnionej. Skarbnik gminy (główny księgowy budżetu), który odmówił kontrasygnaty, dokona jej jednak na pisemne polecenie zwierzchnika, powiadamiając o tym radę gminy oraz regionalną izbę obrachunkową.

W pozostałym zakresie skarbnik gminy, jako taki, nie jest organem gminy. Nie może jej więc reprezentować.

Może natomiast zostać upoważniony do wykonywania określonych czynności – w tym m.in. do podpisywania w imieniu wierzyciela tytułów wykonawczych.

Podstawę ku temu stanowić będzie art. 268a Kodeksu postępowania administracyjnego , w związku z art. 18 u.p.e.a. W myśl powołanych przepisów organ administracji publicznej (a jest nim wójt, burmistrz, czy też prezydent miasta) może w formie pisemnej upoważniać pracowników kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń, w tym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Na tej podstawie wójt (burmistrz, prezydent miasta) może upoważnić skarbnika gminy do podpisywania (kierowania do egzekucji) tytułów wykonawczych.

Jak stwierdził WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 6 maja 2008 r., I SA/Gl 1006/07: "Stosownie do treści art. 268a k.p.a. w związku z art. 5 § 2 pkt 3 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 18 ustawy egzekucyjnej oraz art. 19 § 2 tej ustawy organ administracji publicznej może w formie pisemnej upoważnić pracowników kierowanej jednostki administracyjnej do załatwienia spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń. Przepis ten nie wyłącza możliwości udzielenia pracownikowi organu egzekucyjnego - jakim jest w przypadkach przewidzianych ustawą prezydent miasta - upoważnienia do kierowania tytułu wykonawczego do egzekucji poprzez nadanie mu odpowiedniej klauzuli. Prezydent miasta wykonuje zadania przy pomocy urzędu miasta, a kierownikiem tego urzędu jest prezydent (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym ).

Zgodnie z treścią art. 39a ustawy o samorządzie gminnym Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, ustala instrukcję kancelaryjną dla organów gmin i związków międzygminnych.

Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. Nr 112, poz. 1319 z późn. zm.) ustalono dla organów gmin m.in. zasady i tryb wykonywania czynności kancelaryjnych (...) Załącznik ten w części II pkt 7 ustanawia wzór pieczęci nagłówkowych oraz pieczęci podpisowych w sprawach załatwianych z upoważnienia prezydenta dopuszczając dwie formy pieczęci nagłówkowych o treści "Prezydent Miasta" (adres) lub "Urząd Miasta" (adres), a w tym drugim przypadku określa dwie pieczęcie podpisowe "z up. Prezydenta Miasta imię i nazwisko kierownik wydziału" albo "z up. Prezydenta Miasta imię i nazwisko kierownik referatu"


Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)