Strefa wolna od dymu tytoniowego

Do organw samorządu terytorialnego należy podejmowanie działań zmierzających do ochrony zdrowia przed następstwami używania tytoniu. Jedną z możliwości jest ustanowienie strefy wolnej od dymu tytoniowego.

Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, ze zm., dalej: ustawa) w art. 5 ust. 1 zabrania palenia wyrobów tytoniowych poza pomieszczeniami wyodrębnionymi i odpowiednio przystosowanymi w: zakładach opieki zdrowotnej, szkołach i placówkach oświatowo-wychowawczych, w pomieszczeniach zakładów pracy oraz innych obiektów użyteczności publicznej, a w małych, jednoizbowych lokalach gastronomicznych - poza wyraźnie wyodrębnionymi miejscami.

Poza wyżej wskazanymi miejscami istnieje możliwość wprowadzenia przez radę gminy strefy wolnej od dymu tytoniowego (art. 5 ust. 4 ustawy). Rada gminy może (jeżeli uzna to za konieczne) dla terenu gminy ustanowić taką strefę, w drodze uchwały, w miejscach przeznaczonych do użytku publicznego innych niż określone w ust.1. Do takich miejsc mogą zatem należeć np. przystanki komunikacji miejskiej, place zabaw, cmentarze.

Ustawodawca nie określił wyraźnie pojęcia „strefa wolna od dymu tytoniowego”. Z art. 5 wynika jednak, że jest to miejsce publiczne, w którym obowiązuje zakaz palenia wyrobów tytoniowych, tyle że ustalony przez radę gminy, a nie przez przepisy rangi ustawowej. Każdy, kto pali wyroby tytoniowe w miejscach objętych zakazami określonymi w art. 5, podlega karze grzywny, niezależnie jakimi przepisami zakaz został ustanowiony. Orzekanie w sprawie naruszenia zakazów obowiązujących w strefie wolnej od dymu tytoniowego następuje na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

W Sejmie znajduje się projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Projekt przewiduje m. in. rozszerzenie katalogu miejsc, w którym palenie wyrobów tytoniowych jest ustawowo zabronione. Jednocześnie ma zostać zachowana treść upoważnienia dla rady gminy do wydania uchwały, zatem gminy nadal będą miały możliwość ustanawiania stref wolnych od dymu tytoniowego. Dodać można, że projekt nowelizacji w obecnym brzemieniu powinien zostać doprecyzowany w zakresie zmiany art. 5 ust. 4 tak, aby były jasne konsekwencje przeniesienia treści tej jednostki redakcyjnej (ma otrzymać oznaczenie ust. 1a), w szczególności w kontekście obowiązywania dotychczasowych aktów wykonawczych, jakimi są uchwały rad gmin.