Zgodnie z zapisem art. 57 ust. 2 o transporcie kolejowym właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej w rozumieniu przepisów pr. bud. udziela bądź odmawia zgody na odstępstwo (...). Inwestor chce wybudować budynek mieszkalny w sąsiedztwie linii kolejowej na działce obok niestanowiącej obszaru kolejowego). Odległość budynku od granicy obszaru kolejowego będzie mniejsza niż 10 m (art. 53 ust. 3 ustawy o transporcie kolejowym). Pozwolenie na budowę budynku wydawał będzie właściwy starosta. Stosownie do zapisów art. 9 pr. bud. - właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej udziela bądź odmawia udzielenia zgody na odstępstwo.


Który organ administracji architektoniczno-budowlanej jest właściwy do udzielenia bądź odmowy udzielania zgody na odstępstwo od warunków określonych w art. 53 ustawy o transporcie kolejowym?


Na postanowienie o wyrażeniu zgody na odstępstwo nie przysługuje zażalenie, strona niezadowolona może odwołać się dopiero w decyzji o pozwoleniu na budowę. W ocenie niektórych organów - starostw powiatowych, organem właściwym do wydania odstępstwa w sytuacji opisanej na wstępie jest wojewoda, który ma w kompetencji obszary kolejowe na podstawie art. 82 ust. 3 pkt 5a pr. bud .


Który organ jest właściwy do zajęcia stanowiska w sprawie odstępstwa od usytuowania budynku w sąsiedztwie linii kolejowej: starosta czy wojewoda?

Odpowiedź
Organem administracji architektoniczno-budowlanej właściwym w sprawie udzielenia bądź odmowy udzielenia zgody na odstępstwo od warunków określonych w art. 53 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94 z późn. zm.)- dalej u.t.k. jest starosta.

Uzasadnienie
Przepis art. 57 u.t.k. zawiera szczególną regulację - w stosunku do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) – dalej  pr. bud ), trybu udzielenia zezwolenia na odstępstwo od warunków technicznych. Regulacja u.t.k. dotyczy wyłącznie udzielenia zgody na odstępstwo od warunków technicznych dotyczących usytuowania budowli, budynków, drzew i krzewów oraz wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowych, bocznic kolejowych i przejazdów kolejowych. Jednocześnie należy podkreślić, że każde odstępstwo od warunków określonych w art. 53 ust. 2 u.t.k. może dotyczyć wyłącznie terenu usytuowanego na zewnątrz od granic obszaru kolejowego, nie może natomiast oznaczać dopuszczenia możliwości realizacji inwestycji wewnątrz tego obszaru – na obszarze kolejowym – zob. wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2013 r., II OSK 1691/11. Organem uprawnionym do udzielenia bądź odmowy zgody na odstępstwo, po uzyskaniu opinii właściwego zarządcy, jest właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej w rozumieniu przepisów pr. bud. – zob. art. 57 ust. 2 u.t.k. Stosownie do art. 82 ust. 3 pkt 3a  pr. bud  właściwym organem administracji architektoniczno-budowlanej pierwszej instancji jest wojewoda, jeżeli sprawa dotyczy obiektów i robót budowlanych usytuowanych na obszarze kolejowym. NSA w postanowieniu z dnia 29 grudnia 2010 r., II OW 74/10, LEX 743505 wyraził pogląd, że organem właściwym do wyrażenia bądź odmowy zgody na odstępstwo, zgodnie z art. 57 ust. 2 u.t.k., jest starosta, przy czym rozstrzyga w przedmiocie odstępstwa po uzyskaniu opinii właściwego zarządcy infrastruktury kolejowej.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)