Obecnie brak w obowiązującym systemie prawa przepisów regulujących w sposób kompleksowy instytucji petycji. Sytuacja taka uniemożliwia realizację konstytucyjnego prawa do składania petycji wynikającego z art. 63 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej . Przedmiotowy projekt ustawy o petycjach stanowi realizację nałożonego na ustawodawcę obowiązku określenia trybu rozpatrywania petycji w drodze ustawy, poprzez wskazanie zasad składania i rozpatrywania petycji, sposobów postępowania oraz właściwości organów w sprawach dotyczących petycji. W projekcie został określony zakres przedmiotowy petycji, ich cel oraz forma w jakiej mogą zostać złożone. Przepis art. 13 projektu wprowadza nową definicję petycji wielokrotnej oraz sposób jej rozpatrywania, która to instytucja ma zapewnić sprawność, oszczędność i ekonomikę postępowania w sytuacji złożenia kilku petycji, dotyczących tej samej sprawy.
W ocenie Rady Ministrów za interesujące należy uznać rozwiązanie wskazane w art. 16 projektu, wyłączające stosowanie zasady dyskontynuacji w odniesieniu do projektu wniesionego do Sejmu w wyniku rozpatrzenia petycji przez właściwą komisję sejmową lub senacką. Projekt ustawy nakłada na organ rozpatrujący petycje lub urząd go obsługujący obowiązek zamieszczenia na stronie internetowej informacji zawierających m.in. zwięzły opis
treści petycji, aktualizowanych na bieżąco.
W art. 2 ust. 1 posłużono się pojęciem „jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną”, którego jednakże nie definiują, co w opinii rządu może w przyszłości rodzić wątpliwości interpretacyjne w procesie stosowania prawa, czy dany podmiot jest taką jednostką w myśl przepisów ustawy. Ponownej analizy wymaga również art. 3 ust. 1 projektu w zakresie określenia form, w jakich może być składana petycja. Zdaniem Rady Ministrów warte rozważenia jest wprowadzenie możliwości składania petycji również w formie ustnej do protokołu.
Wskazane wątpliwości zdaniem Rady Ministrów nie wpływają jednak na pozytywną ocenę projektowanej regulacji. Mają one jedynie zapoczątkować dyskusję nad projektem.
Przydatne materiały:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z. Nr 78, poz. 483 ze zm.)