Czy gmina powinna posiadać zezwolenie na selektywne zbieranie odpadów na terenie składowiska o statusie instalacji zastępczej?
Gmina zamierza stworzyć na terenie składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (w planie gospodarki odpadami stanowi instalację zastępcza) miejsce selektywnego zbierania odpadów np. papier, szkło, baterie, zużyte sprzęty itp. Czy gmina winna posiadać zezwolenie na zbieranie tych odpadów na terenie składowiska? Czy składowisko winno mieść zezwolenie na ich zbieranie? Czy ww. odpady winny zostać ujęte w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów? Zebrane selektywnie odpady zostaną przekazane do ostatecznych odbiorców.
Odpowiedź
Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 16 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) - dalej u.o., przez składowisko odpadów rozumie się obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów. Zgodnie z powyższą definicją składowiska, na składowisku odpadów nie można dokonywać innych sposobów zagospodarowania odpadów niż ich składowanie. Nie można zatem na składowisku prowadzić zbierania odpadów, które, zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 1 u.o., stanowi jeden ze sposobów gospodarki odpadami, ale inny niż składowanie.
Powyższy pogląd został również potwierdzony przez Ministerstwo Środowiska w "Stanowisku dotyczącym kwestii magazynowania odpadów na składowisku odpadów" z 1 sierpnia 2012 r. Stanowisko dotyczy wprawdzie magazynowania odpadów na składowisku, a nie ich zbierania, tym niemniej ma ono szerszy wydźwięk, ponieważ - zdaniem MŚ -"na kwaterach składowiska nie można dokonywać innych sposobów zagospodarowania odpadów niż ich składowania". Warto jednak podkreślić, że zdaniem MŚ zakaz taki nie dotyczy całego terenu, na którym zlokalizowane jest składowisko, a jedynie jego kwater, w szczególności tych będących w trakcie eksploatacji oraz zamkniętych. Zgodnie ze stanowiskiem MŚ, miejsce magazynowania odpadów, mogłoby być usytuowane na kwaterze jedynie w takiej sytuacji, gdy na danej kwaterze do tej pory nie były składowane odpady (kwatera jest pusta), a zarządzający składowiskiem odpadów - zgodnie z przepisami prawa budowlanego wystąpi o zmianę sposobu użytkowania kwatery, na której mają być magazynowane odpady i fakt ten zostanie uregulowany w odpowiednich decyzjach z zakresu gospodarki odpadami, a więc odpowiednio w pozwoleniu zintegrowanym, pozwoleniu na wytwarzanie odpadów albo zezwoleniu odzysk lub unieszkodliwianie.
Wówczas teren kwatery może być traktowany jako miejsce magazynowania odpadów.
Wydaje się, że powyższe uwagi powinny mieć analogiczne zastosowanie do zbierania odpadów na składowisku. W świetle powyższego, zbieranie odpadów nie może być prowadzone na kwaterach składowiska, które są eksploatowane bądź zamknięte. Zbieranie odpadów może być jednak dopuszczone na terenie kwater, które dotychczas nie były wykorzystywane do celów składowania odpadów lub z których odpady zostały usunięte pod warunkiem, że zarządzający składowiskiem odpadów uzyska odpowiednie zezwolenia i decyzje w tym zakresie (jak wskazane powyżej, w tym zezwolenie na zbieranie odpadów).
Warunki zbierania odpadów, w tym rodzaj odpadów przewidywanych do zbierania należy, zgodnie z art. 28 ust. 4 pkt 1 u.o., wskazać we wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów. Uważam, że mimo, iż punkt zbierania odpadów będzie w przedmiotowym stanie faktycznym znajdował się na terenie składowiska, to zbierane odpady nie muszą być wyszczególniane w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów, ponieważ odpady te nie będą przedmiotem czynności składowania.