Projekt wprowadza także wymóg wykazania przez osobę ubiegającą się o repatriację faktu deportacji bądź zesłania jej samej lub jej przodków z powodu polskiego pochodzenia przez władze byłego ZSRR na tereny azjatyckiej części tego państwa. Chodzi o uszczelnienie przepisów, tak aby z procedury repatriacyjnej mogły skorzystać wyłącznie osoby mające polskie korzenie.

Zwiększone wydatki

Propozycja zakłada również podniesienie w latach 2025–2026 limitów wydatków na realizację zadań związanych z repatriacją o 35 mln zł rocznie, do 80 mln 757 tys. zł rocznie. Ma to umożliwić przyspieszenie repatriacji do Polski w szczególności za pośrednictwem ośrodków adaptacyjnych dla repatriantów i gmin.

Oczekiwanym skutkiem wprowadzonych zmian ma być przyspieszenie i usprawnienie repatriacji do Polski osób uprawnionych i członków ich rodzin, a także uszczelnienie procedury repatriacyjnej. Zwiększenie limitów wydatków ma też umożliwić zapewnienie warunków do osiedlenia większej liczbie kandydatów na repatriantów – około 900-1000 osób rocznie.

Oprócz tego projekt m.in. doprecyzowuje procedury przyznawania miejsc w ośrodkach adaptacyjnych dla repatriantów i wprowadza podstawy do badania przez pełnomocnika realizacji przez pracodawcę zobowiązań związanych z zatrudnieniem repatrianta, w przypadkach gdy oświadczenie pracodawcy lub umowa w sprawie zatrudnienia stanowiły dokument potwierdzający posiadanie źródeł utrzymania w Polsce na potrzeby wydania wizy krajowej w celu repatriacji.

Dostosowuje m.in. terminy na wydanie przez ministra spraw wewnętrznych postanowienia w sprawie zgody na wydanie wizy krajowej w celu repatriacji lub decyzji o zakwalifikowaniu do wydania takiej wizy do ustawowych terminów przekazywania opinii przez organy właściwe w sprawach bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego.

Umożliwia też wykazanie przez kandydata na repatrianta w toku procedury repatriacyjnej innych źródeł utrzymania niż umowa o pracę (np. dochody z tytułu umów o dzieło, umów-zleceń itp.). Upraszcza i doprecyzowuje procedurę uznania za repatrianta osób małoletnich czy kwestie związane z wydawaniem przez wojewodów decyzji w sprawie potwierdzenia obywatelstwa polskiego nabytego w drodze repatriacji.

Wydłuża także do sześciu miesięcy terminy na zakończenie spraw z zakresu obywatelstwa polskiego prowadzonych przed wojewodami i ministrem spraw wewnętrznych i administracji.

Zakłada objęcie wyłączeniem z opłaty skarbowej spraw związanych z uznaniem za repatrianta i z przyznaniem repatriantom i członkom ich najbliższej rodziny pomocy finansowej z budżetu państwa na podstawie ustawy o repatriacji, a w zakresie obywatelstwa polskiego podniesienie opłaty skarbowej, której przedmiotem są czynności urzędowe związane z wydaniem decyzji o nabyciu obywatelstwa polskiego (z 219 zł do 1000 zł) oraz decyzji stwierdzającej posiadanie lub utratę obywatelstwa polskiego (z 58 zł do 277 zł), a także wprowadzenie opłaty skarbowej również w przypadku wydania w wyżej wymienionych sprawach decyzji kończących postępowanie w inny sposób, niż zgodnie z wnioskiem strony.

Wprowadza opłatę skarbową od czynności urzędowych w sprawach wniosków kierowanych do prezydenta RP o nadanie obywatelstwa polskiego oraz o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego (1669 zł).

8 tys. osób czeka na repatriację 

Według szacunków obecnie na repatriację oczekuje do 8 tys. osób, które złożyły już w polskich konsulatach wnioski w tej sprawie. Kandydaci na repatriantów wywodzą się przede wszystkim z Kazachstanu. Dotychczasowy limit finansowy pozwala na przyjęcie do naszego kraju ok. 600–700 osób rocznie.

Repatriacja umożliwia powrót do kraju osobom polskiego pochodzenia lub narodowości polskiej, które przed 2001 r. zamieszkiwały w azjatyckiej części ZSRR lub krajów powstałych po jego rozpadzie. W praktyce są to najczęściej Polacy deportowani na Syberię i tereny zakaukaskie w latach 30. i 40. XX w., ich dzieci i wnuki.

Ustawa o repatriacji z 2000 r. zapewnia im możliwość nabycia obywatelstwa polskiego i zamieszkania w Polsce, pod warunkiem że potwierdzą swoje polskie pochodzenie przed konsulem RP. Gdy to zrobią, otrzymują promesę wydania wizy krajowej w celu repatriacji.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie od 1 lipca 2025 roku, z wyjątkiem przepisów związanych ze zmianą organizacji wypłat jednorazowej pomocy finansowej dla repatriantów, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.