Samorządy i organizacje pozarządowe mogą wnioskować o środki w programie PFRON „Pomoc obywatelom Ukrainy z niepełnosprawnością” w trzech modułach.

  • I - skierowany jest do samorządów powiatowych, które mogą sfinansować uchodźcom z Ukrainy z niepełnosprawnościami wymagany udział własny w zakupie lub naprawie wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 29 maja 2017 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie.
  • II - skierowany jest do samorządów wojewódzkich, powiatowych i gminnych i dotyczy finansowania lub dofinansowania kosztów przez nie poniesionych w związku z uruchomieniem dodatkowego wsparcia dla uchodźców z Ukrainy. Samorządy mogą zlecać te zadania np. organizacjom pozarządowym.
  • III – skierowany jest do organizacji pozarządowych prowadzących ośrodki recepcyjne na terenie województwa lubelskiego lub podkarpackiego.

Więcej o programie: Samorządy i organizacje mogą już składać wnioski do PFRON na pomoc uchodźcom>>

Jak poinformował Krzysztof Kaca z PFRON, krajowy koordynator ds. uchodźców z niepełnosprawnością, dotychczas w module I programu wpłynęły od samorządów 43 wnioski, podpisano 37 umów na kwotę 2 mln zł, a wypłacono na razie 1,75 mln zł. Jeszcze mniej wniosków samorządy złożyły w module II programu – do 21 czerwca 2022 r. wpłynęło ich jedynie 22 na kwotę 6,2 mln zł, a wypłacono na razie 5,5 mln zł.

Sprawdź też:

Jak przyznawać świadczenia obywatelom Ukrainy po zmianach w specustawie >

Świadczenia rodzinne i inne formy pomocy dla Ukraińców - bieżące problemy >

- Promujemy program, aby samorządy chętniej składały wnioski do PFRON. Tu nie jest konieczne polskie orzeczenie o niepełnosprawności, wystarczy złożenie oświadczenia. Liczymy, że dynamika korzystania z tych środków mocno wzrośnie – powiedział Krzysztof Kaca.

 

 

Zasady niejasne dla samorządów

Marek Wójcik, pełnomocnik ds. legislacji Związku Miast Polskich zwraca uwagę, że konieczne jest uporządkowanie zasad wnioskowania o środki.

- Pewną wątpliwość stanowi, kto może być podmiotem, do którego można kierować wsparcie. Po stronie samorządowej wcale nie jesteśmy tego pewni, bo kim jest osoba niepełnosprawna w myśl tego programu – czy to jest osoba, która posiada orzeczenie ukraińskie, a co jeśli nie zabrała dokumentacji? Czy też to jest ktoś, kogo wizualnie tak oceniamy na bazie wywiadu. Sprawa nie jest jasna formalnie – powiedział Marek Wójcik. Dodał, że samorządy obawiają się, że w przyszłości będą kontrolowane i rozliczane z tego, dlaczego danej osobie udzieliły wsparcia.

Te wątpliwości potwierdza Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora biura Związku Powiatów Polskich. - Zgodnie z przepisami i stanowiskiem ministerstwa (rodziny i polityki społecznej – red.), ażeby uznać niepełnosprawność uchodźcy z Ukrainy, nie wystarczy jego ukraińskie orzeczenie, tylko musi przejść przez cały polski system orzeczniczy, co zajmuje dostatecznie dużo czasu. Zatem w tym momencie program, który jest dedykowany osobom, których od strony formalno-prawnej nie ma, jest bez sensu – stwierdza.

Czytaj też: Wsparcie finansowe dla gmin i podmiotów na rzecz uchodźców z Ukrainy >>>

Liczy się oświadczenie Ukraińca z niepełnosprawnością

Na ostatnim posiedzeniu sejmowej podkomisji stałej ds. osób niepełnosprawnych Krzysztof Kaca wyjaśniał, że samorządy mogą wspierać Ukraińców ze środków programu PFRON tylko na podstawie oświadczenia, że posiadają oni orzeczenie ukraińskie. W ostatnim czasie wzór takiego oświadczenia dla samorządów w module II programu został nawet opublikowany na stronie Funduszu.

Na stronie PEFRON można zaleźć także informacje o przykładowych formach wsparcia udzielanego ze środków programu obywatelom Ukrainy z niepełnosprawnością lub osobom im towarzyszących w module II. Mogą to być m.in.: wsparcie psychologiczne, rehabilitacja, kursy języka polskiego, wynagrodzenie asystenta osoby niepełnosprawnej czy zapewnienie potrzeb w zakresie noclegu, wyżywienia i zakwaterowania.

Problem jednak jest w tym, że program PFRON prowadzony na innych zasadach, nałożył się na ogólny system wsparcia osób niepełnosprawnych w Polsce, a to powoduje spore zamieszanie. Jak bowiem podkreślił Krzysztof Kaca, jeśli Ukrainiec z niepełnosprawnością chce skorzystać z systemowego wsparcia przysługującego z ustawy o pomocy społecznej, poza programem PFRON, musi posiadać orzeczenie o niepełnosprawności wydane w Polsce.

Jak mówi Krzysztof Iwaniuk, wójt Terespola i prezes Związku Gmin Wiejskich RP, problem ten w dużo mniejszym stopniu dotyczy gmin wiejskich. – Po prostu mamy u siebie bardzo mało albo w ogóle osób z Ukrainy z niepełnosprawnościami, dlatego gminy wiejskie o te środki nie mają potrzeby się starać – wyjaśnia.

Czytaj też: Odpisy i wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych a koszty uzyskania przychodów >

 

Organizacje pozarządowe lepiej wykorzystują środki z PFRON na pomoc Ukraińcom

Chętniej z programu PFRON w module III korzystają zaś organizacje pozarządowe. Dotąd wpłynęło 70 wniosków na kwotę 45 mln zł, zawarto 37 umów i wypłacono 14 mln zł. PFRON w ostatnich dniach wprowadził też zmiany w module III programu. Została zmniejszona minimalna liczba osób, które mogą przebywać w ośrodku recepcyjnym do 10, mogą też przebywać w nim dłużej – 5 dni, a nawet w określonych przypadkach dłużej. Został także wydłużony termin kwalifikowalności kosztów do końca 2022 r. Podobnie do końca grudnia br. mogą być zawierane umowy.

Warto przypomnieć, że samorządy mogą w trybie ciągłym wnioskować o środki z programu PFRON we wszystkich modułach.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.