Rada Gminy podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy w 2018 r. Prokurator wniósł jednak skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku o stwierdzenie nieważności tej uchwały. Prokurator zarzucił, że uchwała nie została opublikowana w dzienniku urzędowym województwa. Tymczasem jest to akt prawa miejscowego.
Stanowisko Gminy
W odpowiedzi na skargę Rada Gminy wniosła o jej oddalenie. Jej zdaniem uchwała ta nie jest aktem prawa miejscowego. Jest to jedynie plan - akt kierownictwa wewnętrznego. Dlatego też, zdaniem Rady Gminy, nie było podstaw do opublikowania tej uchwały w dzienniku urzędowym województwa.
Nieważność uchwały
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały. Wskazał, że zgodnie z art. 147 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, sąd stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Zarazem zgodnie art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne.
Czytaj: WSA: Program opieki nad bezdomnymi zwierzętami musi zostać opublikowany>>
Normy konstytucyjne
WSA powołał również art. 87 ust. 2 Konstytucji. Zgodnie z tym przepisem akty prawa miejscowego są źródłami powszechnie obowiązującego prawa na obszarze działania organów, które je ustanowiły. Art. 94 Konstytucji przewiduje zaś, że organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów.
Zobacz procedurę w LEX: Charakter prawny uchwały rady gminy w przedmiocie programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt domowych >
Rozbieżności orzecznicze
Odnośnie kwestii, czy uchwała w przedmiocie przyjęcia programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt jest aktem prawa miejscowego, w orzecznictwie występują różne poglądy. Dominuje jednak pogląd, że uchwały takie mają charakter aktów prawa miejscowego, a w związku z tym podlegają publikacji w dzienniku urzędowym województwa. Takie stanowisko wyraził między innymi Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 czerwca 2017 r. sygn. akt II OSK 1001/17 (LEX nr 2346710).
Charakter norm
WSA zwrócił uwagę, że uchwalany program obejmuje normy jednostkowe i konkretne. Jednakże wystarczy, że choćby jeden z przepisów zawartych w uchwale ma charakter abstrakcyjny i generalny, by uznać, że jest to akt prawa miejscowego. Taki pogląd przedstawił w szczególności Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 marca 2013 r., II OSK 37/13 (LEX nr 1572143).
Adresaci uchwały
Uchwała w przedmiocie przyjęcia programu jest adresowana do licznych odbiorców. Są to mieszkańcy gminy, a także podmioty wykonujące zadania określone w programie. Program umożliwia na przykład oddać zwierzę do właściwego schroniska lub zawieźć zwierzę poszkodowane w wypadku drogowym do weterynarza. Z tych względów należy uznać tę uchwałę za akt o charakterze generalnym - uznał sąd.
Mieszany charakter
Uchwała zawiera również normy indywidualne i konkretne. Jest aktem planowania. Jednakże obejmuje również przepisy generalne i abstrakcyjne. Jest to istotny instrument ochrony zwierząt. Program ma jednocześnie moc powszechnie obowiązującą i dotyczy również podmiotów niezależnych od administracji samorządowej. Musi zatem być uznany za akt prawa miejscowego.
Publikacja
Oznacza to, że uchwała ta podlega obowiązkowemu opublikowaniu w dzienniku urzędowym województwa. Jest to warunek konieczny do jej wejścia w życie. Brak publikacji aktu normatywnego skutkuje zaś jego nieważnością - podkreślił WSA.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 19 grudnia 2018 r., II SA/Gd 697/18, LEX nr 2599003.