Kwestia wyboru dyrektora szkoły przewijała się w większości wystąpień prelegentów  kongresu. Sposób powoływania dyrektora placówki oświatowej uregulowany jest w Prawie oświatowym i rozporządzaniach wykonawczych. Co do zasady, dyrektora szkoły wyłania się w drodze konkursu. Nie  przeprowadza się go jednak w przypadku szkół i placówek publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego. Nie będzie przeprowadzany także w placówkach niepublicznych.

Konkurs na stanowisko dyrektora placówki oświatowej ogłasza organ prowadzący przedszkole, szkołę lub placówkę, najczęściej będzie to wójt, burmistrz lub prezydent. Sam konkursu składa się z następujących etapów:

  1. Ogłoszenia konkursu na dyrektora (m.in. na stronie internetowej organu prowadzącego).
  2. Powołania komisji konkursowej oraz wyznaczenie przewodniczącego.
  3. Ustalenia miejsca i terminu posiedzenia komisji.
  4. Organizacji posiedzenia komisji konkursowej.
  5. Zawiadomienia organu prowadzącego o wyniku konkursu.
  6. Weryfikacji formalnej konkursu przez organ prowadzący.
  7. Powierzenia funkcji dyrektora.

 

Problemem jest już obsada komisji konkursowej

Zgodnie z przepisami komisja konkursowa liczy 15 osób. I tu pojawiają się pierwsze problemy - kto powinien się w takiej komisji znaleźć. Dodatkowo ostatnie zmiany w prawie, dotyczące składu komisji prowadzącej konkurs na dyrektora szkoły, mogą powodować problemy interpretacyjne. Chodzi o lipcową nowelizację art. 63 ust. 14a ustawy - Prawo oświatowe.

- Przepis umożliwia członkom organu stanowiącego w danej jednostce samorządu terytorialnego uczestnictwo w komisji konkursowej dokonującej wyboru dyrektora szkoły lub innej placówki oświatowej, nie precyzuje jednak, w jakim trybie taki członek komisji miałby być wyłaniany - wskazywała Agata Piszko, prawniczka specjalizująca się w prawie oświatowym. Po zmianach rada może wyłonić swojego przedstawiciela - robi to w drodze uchwały, nie jest jednak do końca jasne, czy za każdym razem musi to być nowa uchwała wskazująca konkretną osobę, czy może wyłonić stałych członków, którzy będą zasiadać we wszystkich komisjach konkursowych. Przepisy nie określają też, co stanie się, gdy rada wyznaczy przedstawiciela, ale wójt nie zechce wyznaczyć go do składu komisji.

 

Zbytni formalizm może utrudnić współpracę

Eksperci zwracają także uwagę, że zbyt duży formalizm w wyborze dyrektora, może potem utrudniać efektywne zarządzenie szkołą i wpływać na późniejsze relacje między organem prowadzącym a dyrektorem szkoły. Dlatego Marcin Groński, adwokat w kancelarii Lexbridge uważa, że w procesie wyłaniania dyrektora szkoły warto wykorzystać też elementy HR, stosowane w komercyjnych firmach.

- Na przykład warto poznać jaki temperament reprezentuje kandydat czy jest cholerykiem, flegmatykiem czy sangwinikiem. To ważna informacja, która może mieć wpływ na przyszłą współpracę między organem prowadzącym a przyszłym dyrektorem szkoły – wskazuje mecenas Groński.

Samorządowcy wskazywali, że przesłuchania konkursowe potrafią trwać cały dzień. Niektóre rozmowy z kandydatami potrafią przeciągnąć się nawet do 3 godzin. Jakie pytania może zadać komisja konkursowa? Zdaniem Przemysława Grzegorczyka, adwokata z Lexbridge nie ma odpowiedzi na to pytanie.

- Oprócz standardowych, jaką koncepcję ma kandydat, jak zamierza rozwiązywać konflikty pomiędzy nauczycielem a rodzicami, jak zamierza pozyskiwać środki na rzecz rozwoju szkoły lub przedszkola, mogą znaleźć się również rozwiązanie szczegółowe jak chociażby pytanie, kiedy dyrektor musi stosować prawo zamówień publicznych,  w jaki sposób kandydat zamierza motywować nauczycieli i zaangażować ich w realizację zadań szkoły, jakie zadania należy ująć w planie nadzoru pedagogicznego w szkole. Może pojawić się też takie, co kandydat wie o szkole, w której chce zostać dyrektorem – wylicza mec. Grzegorczyk.

Wadliwe zwołanie konkursu na dyrektora

Samorządowcy muszą też pamiętać, ż wadliwe zwołanie konkursu dyrektora może być przesłanką jego unieważnienia. Dzieje się tak w przypadku:

  • Nieuzasadnionego niedopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego.
  • Przeprowadzenia przez komisję postępowania konkursowego bez wymaganego udziału 2/3 jej członków.
  • Naruszenia tajności głosowania.
  • Innych nieprawidłowości, które mogły mieć wpływ na wynik konkursu.

Mecenas Grzegorczyk zwraca uwagę, że w mniejszych miejscowościach, w przypadku niewielkich placówek oświatowych, dyrektorzy bardzo często są tak naprawdę wyłaniani jeszcze przed samym konkursem. Są to kandydaci wskazani przez wójta lub burmistrza, mimo, że de facto organ prowadzący nie wykazuje jakiejkolwiek inicjatywy w sam przebieg konkursu.

-