Tak wynika z odpowiedzi udzielonej przez dyrektora Administracji Skarbowej w Szczecinie, udzielonej na pytanie skierowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego.
Przypominamy, że oświadczenie majątkowe radni, a także wójt (starosta, marszałek), skarbnik oraz sekretarz, a także inni samorządowcy zobowiązani są złożyć do dnia 30 kwietnia br. W oświadczeniu tym należy ujawnić stan swojego majątku na dzień 31 grudnia 2022 r.
Załóż bezpłatne konto na Moje Prawo.pl i zyskaj unikalne funkcjonalności >>>
Czy wpłaty na PPK to zasób pieniężny
Pracownicze plany kapitałowe (dalej: PPK) to dobrowolny, prywatny system długoterminowego oszczędzania, dostępny dla wszystkich osób zatrudnionych. Jest on tworzony nie przez samego pracownika, lecz wspólnie – przy jednoczesnym udziale pracodawców oraz państwa. Zasady gromadzenia środków w pracowniczych planach kapitałowych, zawierania umów o zarządzanie PPK i umów o prowadzenie PPK, finansowania i dokonywania wpłat do PPK oraz dokonywania wypłat transferowych, wypłat i zwrotu środków zgromadzonych w PPK określone zostały w ustawie z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (dalej: u.p.p.k.).
Jednocześnie, jak wynika z art. 3 ust. 2 u.p.p.k. środki gromadzone w PPK stanowią prywatną własność uczestnika Pracowniczych Planów Kapitałowych. Brzmienie tego przepisu - w powiązaniu z treścią przepisów samorządowych ustaw ustrojowych nakładających na samorządowców obowiązek składania oświadczeń majątkowych i tych corocznych i tych składanych na początku i na koniec kadencji wywołały wątpliwość, czy w oświadczeniu majątkowym radny, wójt, czy starosta ma informować o środkach zgromadzonych na koncie PPK, czy też nie.
Czytaj w LEX: Przepisy antykorupcyjne dotyczące samorządu terytorialnego >
O wyjaśnienie tej kwestii zwrócił się do dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego. W piśmie z 30 maja 2022 r. samorząd wskazał, że na podstawie art. 27c ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie województwa osoba zobowiązana do złożenia oświadczenia majątkowego składa informację m.in. o zasobach pieniężnych. - Ze względu na fakt, że w polskim stanie prawnym nie ma jednolitej definicji zasobów pieniężnych, przyjęto że do zasobów pieniężnych należy zaliczyć gotówkę jak również środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych, lokatach bankowych, pieniądze powierzone funduszom inwestycyjnym. Nie ma natomiast jednoznacznej odpowiedzi, czy do tych zasobów zaliczają się również środki zgromadzone w PPK - czytamy w piśmie Urzędu Marszałkowskiego Woj. Zachodniopomorskiego.
Przeczytaj także: Lepiej regularnie wypłacać środki niż rezygnować z PPK>>
Fiskus nakazuje ujawnić PPK
Z udzielonej przed dyrektora Izby Administracji Skarbowej odpowiedzi (pismo z 21 października 2022 r., UNP:3201-22-121981) wynika, że taka informacja w oświadczeniu majątkowym powinna się znaleźć.
- Z analizy uregulowań prawnych zawartych w ustawach zobowiązujących osoby pełniące funkcje publiczne do składania oświadczeń majątkowych wynika, że każda z nich nakłada obowiązek wykazania w oświadczeniu majątkowym posiadanych zasobów pieniężnych. Do zasobów pieniężnych zalicza się m.in. środki gromadzone w ramach różnych programów oszczędnościowych, w tym również środki gromadzone w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych PPK powstał w celu systematycznego gromadzenia oszczędności przez uczestnika PPK z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu przez niego 60. roku życia oraz na inne cele określone w ustawie. Natomiast z ust. 2 ww. ustawy wynika, że środki zgromadzone w ramach PPK stanowią prywatną własność uczestnika PPK. Zatem w świetle obowiązujących regulacji prawnych środki zgromadzone w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych powinny być wykazywane w oświadczeniach majątkowych w pozycji dotyczącej posiadanych zasobów pieniężnych - czytamy w stanowisku Roberta Muszyńskiego, dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie.
Czytaj w LEX: Najczęściej popełniane błędy przy składaniu oświadczeń majątkowych wójtów, burmistrzów, prezydentów >
Skąd radny ma wiedzieć, ile zgromadził?
W skierowanym do dyrektora Izby Administracji Skarbowej piśmie Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego dopytywał także o to, skąd zobowiązany ma czerpać informację na temat wysokości środków, które na swoim indywidualnym koncie PPK zgromadził.
Dyrektor IAS w Szczecinie Robert Muszyński poinformował, że na mocy art. 77 u.p.p.k. został utworzony portal PPK, za pomocą którego uczestnik PPK, po weryfikacji tożsamości, również może uzyskać informację m.in. o wartości środków zgromadzonych na rachunku PPK
A co z dochodem małżonka? Czy też należy ujawniać?
Odpowiedź na to pytanie jest prosta, gdy pomiędzy małżonkami nie istnieje wspólność majątkowa. Wówczas oczywiście nie. Sprawa jest trudniejsza, w sytuacji w której samorządowiec (np. radny) nie zadbał o stosowną intercyzę i ustawowa wspólność majątkowa pomiędzy małżonkami istnieje. Jak bowiem wynika z treści art. 31 par 2 pkt 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.
Możliwa jest jednak i taka interpretacja przepisów, zgodnie z którą o dochodach małżonka w oświadczeniu majątkowym nie ma konieczności informować. Za taką wykładnią przepisów opowiedziało się także Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w odpowiedzi z 25 stycznia 2010 r. na interpelację poselską nr 13720. Resort w swoim stanowisku wskazał, że „osoba składająca oświadczenie majątkowe ma obowiązek określić w nim przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do majątku odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Wydaje się, że we wskazanym przepisie określenie dochody obejmuje jedynie dochody własne, a osoba składająca oświadczenie majątkowe ma obowiązek określić, które z jej dochodów własnych wchodzą w skład majątku wspólnego, a które w skład jej majątku odrębnego (osobistego).”.
Za brakiem obowiązku zawarcia w oświadczeniu majątkowym informacji dotyczących dochodów małżonka osoby składającej oświadczenie przemawia również okoliczność, że zgodnie z art. 24h ust. 3 ustawa o samorządzie gminy oświadczenie to składane jest wraz z kopią zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korektą, przy czym przepis ten mówi wyraźnie o kopii.
Czytaj w LEX: Podstawy prawne i zakres oświadczeń majątkowych wójtów, burmistrzów, prezydentów >