Czytaj też: Postępowanie kompensacyjne: od czego zacząć poprawę jakości powietrza?
W sytuacji, gdy na danym terenie występują przekroczenia standardów jakości powietrza, organ administracji prowadzi trzy postępowania ściśle powiązane ze sobą, a więc postępowanie kompensacyjne, postępowanie w sprawie cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia na korzystanie ze środowiska (jeśli taka konieczność występuje), postępowanie w sprawie wydania nowego pozwolenia na korzystanie ze środowiska.
W związku z tym w praktyce mogą pojawić się wątpliwości związane z ustaleniem, czy postępowania te będzie kończyć wydanie jednego orzeczenia czy też kilku, a jeżeli kilku, to jaka jest relacja pomiędzy nimi. Próba rozstrzygnięcia tych wątpliwości została podjęta w art. 229 Prawa ochrony środowiska.
Czytaj też: Postępowanie kompensacyjne: jak ustalić zakres przedmiotowy?
Z postanowień art. 229 ust. 1 i 2 Prawa ochrony środowiska wynika, że w omawianej kategorii spraw są wydawane dwa różne orzeczenia, których postanowienia wzajemnie na siebie oddziałują. Pierwszym z nich jest cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia na korzystanie ze środowiska w zakresie emisji gazów lub pyłów do powietrza. Drugim natomiast - wydanie pozwolenia na korzystanie ze środowiska dla nowego podmiotu.
Mimo że pomiędzy tymi postępowaniami zachodzi ścisły związek merytoryczny i czasowy, to nie mogą one być zakończone wydaniem jednej decyzji, ponieważ inny jest krąg podmiotów uczestniczących w tych postępowaniach jako ich strony. Kto inny będzie stroną w przypadku cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia na wprowadzenie gazów lub pyłów do powietrza (w wyniku postępowania kompensacyjnego może to mieć miejsce w stosunku do kilku lub większej liczby podmiotów korzystających ze środowiska), a kto inny w przypadku wydania nowego pozwolenia na odprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Odmienny będzie także przedmiot prowadzonego postępowania.
Dlatego też w celu ograniczenia wątpliwości jakie są relacje pomiędzy wydawanym nowym pozwoleniem emisyjnym, a tymi które podlegają cofnięciu lub ograniczeniu ustawodawca w art. 229 ust. 1 Prawa ochrony środowiska w jego brzmieniu określa jakie muszą być spełnione przesłanki aby podmiot uzyskujący pozwolenie emisyjne mógł przystąpić do korzystania z przyznanych mu uprawnień.
Czytaj też: Nie wszystkie podmioty emitujące gazy lub pyły uczestniczą w postępowaniu kompensacyjnym
Z powyższego wynika zatem, że pozwolenia emisyjne wydane w wyniku przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego jest decyzją „warunkową” w rozumieniu art. 162 par. 2 K.p.a. gdyż podlega ona wykonaniu, nie po tym jak stanie się ostateczna w rozumieniu art. 15 K.p.a., ale po tym jak zostaną dopełnione czynności wymienione w art. 229 ust. 1 Prawa ochrony środowiska.
Dlatego też z punktu widzenia praktyki precyzyjne ustalenie ich spełnienia jest niezwykle istotne. O ile te wymienione w pierwszych 3 punktach wymagają potwierdzenia w formie decyzji administracyjnej lub zaświadczenia, to podstawa wskazana w pkt 4 wydaje się zbyt ogólna. Nie wiadomo bowiem w jakim momencie nastąpiła trwała likwidacja instalacji. W żadnym razie nie może to być utożsamiane z wydaniem pozwolenia na rozbiórkę na podstawie art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego. Nie w każdym przypadku jest ono bowiem wymagane, a jeżeli nawet to taka decyzja przyznaje jej adresatowi jedynie pewne uprawnienie, co nie jest tożsame z tym, że on z nich skorzysta. W związku z tym oceniając wystąpienie tej przesłanki organy administracji będą musiały być otwarte na różnorodne sytuacje. Pewną pomocą w tym zakresie mogą służyć postanowienia art. 229 ust. 4 Prawa ochrony środowiska, w którym na wskazane w nim podmioty nałożono obowiązek poinformowania o wymienionych w nich zdarzeniach (np. o wydaniu decyzji cofającej lub ograniczającej pozwolenie emisyjne dla podmiotu objętego postępowaniem kompensacyjnym). Informacje te będą musiały być jednak weryfikowane przez organy administracji np. przy wykorzystaniu uprawnień kontrolnych, o których mowa w art. 379 Prawa ochrony środowiska.
Czytaj też: Postępowanie kompensacyjne: wniosek po wszczęciu
Jednocześnie w celu ograniczenia wątpliwości interpretacyjnych w art. 229 ust. 5 Prawa ochrony środowiska wprowadzono rozwiązania, według których pozwolenie wydane w wyniku przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego wygasa po upływie 2 lat od dnia jego wydania, co będzie miało miejsce w formie decyzji wygaszającej na co wskazuje posłużenie się przez ustawodawcę w tym przepisie zwrotem nakazującym stwierdzenie wygaszenia pozwolenia emisyjnego wydanego z zastrzeżeniem konieczności dopełnienia jakichś czynności. Nie do końca rozstrzygnięta pozostaje jednak kwestia w jaki sposób należy podejść do sytuacji, w której podmiot rozpocznie korzystanie ze środowiska przed dopełnieniem czynności mających wpłynąć na poprawę standardów jakości powietrza na danym terenie. W takim przypadku znajdować powinny zastosowanie ogólne reguły postępowania wynikające z art. 162 par. 2 K.p.a. zgodnie, z którym „Organ administracji publicznej, o którym mowa w § 1, uchyli decyzję, jeżeli została ona wydana z zastrzeżeniem dopełnienia określonych czynności, a strona nie dopełniła tych czynności w wyznaczonym terminie.” Skoro bowiem czynność nie została dopełniona, a wcześniej rozpoczęto korzystanie ze środowiska, to znaczy że nie będą mogły być już spełnione przed rozpoczęciem korzystania ze środowiska, a skoro tak należy uznać, że zachodzą przesłanki do uchylenia pozwolenia emisyjnego wydanego po przeprowadzeniu postępowania kompensacyjnego.
Czytaj też: Pozwolenia emisyjnego wydane w wyniku postępowania kompensacyjnego ma warunkowy charakter
Podsumowując zatem powyższe rozważania należy stwierdzić, że nowe rozwiązania stanowiące podstawę przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego są dużo doskonalsze od dotychczasowych. W dalszym ciągu przeprowadzenie postępowania kompensacyjnego będzie jednak bardzo złożone. Trudności te może pogłębiać brak precyzji rozwiązań związanych z prawami procesowymi osób fizycznych objętych postępowaniem kompensacyjnym. Ponadto nie wiadomo w jaki sposób powinno przebiegać finansowanie likwidacji instalacji spalania paliw stałych eksploatowanych w ramach zwykłego korzystania ze środowiska przez osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami. Okoliczność ta może być zaś kluczowa z punktu widzenia zgody przez osoby fizyczne eksploatujące instalację spalania paliw stałych. Dlatego też warto rozważyć dalsze doprecyzowanie omawianych rozwiązań.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Decyzje środowiskowe
|