Wykonawca w formularzu ofertowym wpisał, że zastosował stawkę VAT 23%, ale z wyliczeń wynika, że wartość podatku została wyliczona według stawki 22%. Wartość brutto również została wyliczona z zastosowaniem stawki 22%.

Czy zamawiający może poprawić omyłkę poprzez wyliczenie podatku według stawki 23% (podanej przez wykonawcę) oraz poprawienie kwoty brutto poprzez doliczenie do wartości netto wartości podatku według stawki VAT 23%?

Czy można potraktować to jako omyłkę rachunkową lub ewentualnie inną omyłkę?

Odpowiedź

W przedstawionym w pytaniu stanie faktycznym zamawiający ma do czynienia z oczywistą omyłką rachunkową. Zgodnie zatem z art. 87 ust. 2 pkt 2 p.z.p. omyłkę taką poprawia, uwzględniając konsekwencje rachunkowe dokonanych poprawek. Poprawienie oczywistej omyłki rachunkowej jest obowiązkiem zamawiającego.

Uzasadnienie

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) – dalej p.z.p. nie podaje definicji pojęcia "oczywistej omyłki rachunkowej". Wskazówek w kwalifikowaniu omyłek szukać zatem trzeba w licznych orzeczeniach KIO. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej oczywistą omyłką rachunkową jest widoczny, niezamierzony błąd rachunkowy popełniony przez wykonawcę, który polega na uzyskaniu nieprawidłowego wyniku działania arytmetycznego (np. wyrok KIO z dnia 21 stycznia 2009 r., KIO/UZP 20/09). Popełniona omyłka rachunkowa może zostać uznana za mającą charakter oczywisty, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka, bądź jest widoczna w trakcie sprawdzania poprawności wyliczeń, została stwierdzona samodzielnie przez zamawiającego, jest bezsporna i możliwa do poprawienia bez konieczności odwoływania się do innych dokumentów postępowania lub uzyskiwania wyjaśnień wykonawcy (wyrok KIO z dnia 23 stycznia 2009 r. sygn. akt KIO/UZP 62/09, wyrok KIO z dnia 12 lutego 2009 r. sygn. akt KIO/UZP 133/09, wyrok KIO z 31 marca 2009 r. KIO/UZP 327/09, KIO/UZP 341/09).

Podkreślić również trzeba, że katalog omyłek rachunkowych, które może poprawić zamawiający w myśl znowelizowanej p.z.p. jest otwarty.

Z informacji zawartych w pytaniu wynika, że popełniona omyłka jest oczywista i widoczna na pierwszy rzut oka, gdyż polega na uzyskaniu błędnego wyniku działania arytmetycznego. Zamawiający zidentyfikował ją sam i samodzielnie może ją poprawić, tj. bez konieczności odwoływania się do innych dokumentów postępowania, czy uzyskiwania wyjaśnień wykonawcy. Czynności, jakie musi podjąć, sprowadzają się faktycznie do działań matematycznych. Za niezasadny uznać należałoby ewentualny zarzut o niemożności poprawy wskazanych w pytaniu błędów na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 p.z.p., ponieważ doprowadziłoby to zmiany zaoferowanej ceny, a w konsekwencji zmiany w przeliczeniu podatku VAT. "Zmiana zaoferowanej ceny wskutek poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej jest konsekwencją rachunkową dokonanych zmian i stanowi dopuszczalną modyfikacją oferty, co wynika jednoznacznie z art. 87 ust. 1 zdanie drugie ustawy p.z.p." (zob.: wyrok KIO z dnia 5 maja 2010 r., KIO/UZP 636/10). W analizowanym przypadku nie dojdzie do zmiany w stawce podatku VAT, a jedynie w jego kwocie. Stawka podatku VAT pozostaje na tym samym poziomie 23%. Z formularza ofertowego jednoznacznie wynika, że wykonawca obliczał kwotę podatku VAT według stawki 23%. Błędne wyliczenie kwoty podatku VAT w wyniku niewłaściwie przeprowadzonej operacji mnożenia należy zatem kwalifikować jako oczywistą omyłkę rachunkową, a nie błąd w obliczeniu ceny. Kwota podatku VAT polega bowiem na przemnożeniu wartości netto przez ustaloną stawkę procentową, a zatem błędne wyliczenie tej kwoty jest widoczne (wyrok KIO z dnia 12 lutego 2009 r., KIO/UZP 133/09).

Podsumowując wskazać warto, w ślad za orzeczeniem KIO z 31 grudnia 2008 r., KIO/UZP 1468/08, że o zakwalifikowaniu do zastosowania dyspozycji art. 87 ust. 2 pkt 2 czy 3 p.z.p. decyduje "oczywistość". Jeżeli omyłkę uzna się za oczywistą, to stosuje się pkt 2, jeżeli niezgodność ma charakter "poważniejszy", stosuje się wówczas pkt 3.