Program PFRON „Pomoc obywatelom Ukrainy z niepełnosprawnością” został uruchomiony w marcu tego roku. Jego celem jest zapewnienie pomocy obywatelom Ukrainy z niepełnosprawnością, którzy przyjechali do Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy. Finansowane w ramach programu mogą być koszty poniesione od 24 lutego br. O wsparcie finansowe samorządy i organizacje pozarządowe mogą starać się w trzech modułach:
- - skierowany jest do samorządów powiatowych, które mogą sfinansować uchodźcom z Ukrainy z niepełnosprawnościami wymagany udział własny w zakupie lub naprawie wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 29 maja 2017 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie.
- - skierowany jest do samorządów wojewódzkich, powiatowych i gminnych i dotyczy finansowania lub dofinansowania kosztów przez nie poniesionych w związku z uruchomieniem dodatkowego wsparcia dla uchodźców z Ukrainy. Samorządy mogą zlecać te zadania np. organizacjom pozarządowym.
- – pierwotnie, w pierwszym naborze, skierowany był do organizacji pozarządowych prowadzących ośrodki recepcyjne na terenie województwa lubelskiego lub podkarpackiego. W drugim naborze o środki mogą starać się organizacje z wszystkich województw, jeśli chcą zapewnić rehabilitację społeczną i zawodową oraz miejsca pobytu uchodźcom. Finansowane będą koszty realizacji działań poniesione do 30 czerwca 2023 r.
Jakie orzeczenie jest potrzebne uchodźcy, by skorzystać z programu PFRON?
O tym zasady naborów wniosków do programu PFRON są niejasne dla samorządów, pisaliśmy w tekście: Program PFRON wspierający obywateli Ukrainy niejasny dla samorządów. Wątpliwości wzbudzało to, jak formalnie samorządy powinny traktować Ukraińców nie mających przy sobie orzeczenia o niepełnosprawności wydanego w Ukrainie oraz czy na pewno nie muszą oni posiadać orzeczenia wydanego w Polsce. Dodatkowo zamieszanie wynikało z tego, że powstały dwa systemy pomocy uchodźcom – z pomocy społecznej – i tu było wymagane polskie orzeczenie o niepełnosprawności, oraz z programu PFRON – gdzie nie jest ono wymagane.
PFRON ostatecznie rozwiewa wątpliwości co do dokumentów formalnych potwierdzających niepełnosprawność uchodźcy. – Ma to być dokument potwierdzający I lub II stopień niepełnosprawności, wydany w ramach ukraińskiego systemu orzekania o niepełnosprawności, a odnośnie osób małoletnich dokument potwierdzający I lub II stopień niepełnosprawności, wydany w ramach ukraińskiego systemu orzekania o niepełnosprawności. W przypadku braku takiego dokumentu – oświadczenie Beneficjenta programu lub oświadczenie opiekuna o jego posiadaniu – odpowiada na pytanie organizacji. - Organizacja pozarządowa powinna dysponować dokumentem potwierdzającym niepełnosprawność Beneficjenta programu sporządzonym w języku polskim. W ramach przyznanego ryczałtu możliwe jest sfinansowanie kosztu przetłumaczenia dokumentu przedstawionego przez Beneficjenta. Oświadczenie Beneficjenta o posiadaniu dokumentu potwierdzającego niepełnosprawność – powinno zostać sporządzone zarówno po ukraińsku jak również, w ramach tego samego dokumentu, w wersji po polsku.
- Promujemy program, aby samorządy chętniej składały wnioski do PFRON. Tu nie jest konieczne polskie orzeczenie o niepełnosprawności, wystarczy złożenie oświadczenia. Liczymy, że dynamika korzystania z tych środków mocno wzrośnie – mówił w czerwcu w Sejmie Krzysztof Kaca z PFRON, krajowy koordynator ds. uchodźców z niepełnosprawnością.
Program PFRON kontynuowany
W czerwcu w module II programu samorządy złożyły 22 wnioski, z końcem października było ich 28. PFRON na program w tym roku przeznaczył 130 mln zł. Do końca października w sumie, w trzech modułach programu wydano niewiele ponad 25 proc. tej kwoty, czyli ponad 36 mln 836 tys. zł.
Jak informuje nas Filip Pruszkowski, kierownik biura komunikacji PFRON, do końca października 2022 r. najwięcej uchodźców z niepełnosprawnością skorzystało z pomocy w ramach III modułu programu PFRON. Było to 16 195 osób, w tym 6 748 osób z niepełnosprawnością i 9 447 osoby towarzyszące. PFRON zaakceptował 68 wniosków organizacji pozarządowych.
W module I programu z pomocy skorzystało 42 osoby, a w module II – 532 osoby.
PFRON wciąż zaprasza samorządy i organizacje pozarządowe do wnioskowania o środki z programu. Na 2023 r. przeznaczono na ten cel dodatkowo 50,125 mln zł.