Organ nadzoru budowlanego prowadząc postępowanie w sprawie samowolnej budowy zamierza przeprowadzić dowód z przesłuchania strony w trybie art. 86 k.p.a. Strona działa w sprawie za pośrednictwem pełnomocnika.

Czy wezwanie na przesłuchanie strony powinno być skierowane do strony osobiście czy do jej pełnomocnika?

Czy przesłuchanie powinno odbywać się przez pełnomocnika czy też czynność ta wymaga osobistego działania strony?

Odpowiedź

Wezwanie na przesłuchanie strony powinno być przede wszystkim skierowane do strony, jednak jeżeli ustanowiła ona również pełnomocnika, uzasadnionym wydaje się również poinformowanie o tym pełnomocnika. Nie ulega natomiast wątpliwości, że przesłuchanie strony wiąże się z osobistym jej działaniem, a pełnomocnik może owszem faktycznie w tych czynnościach uczestniczyć, ale nie będzie formalnie zastępować swojego mocodawcy.
Uzasadnienie

Dowód z przesłuchania stron jest dowodem posiłkowym (subsydiarnym), bowiem może być przeprowadzony wówczas, gdy po "wyczerpaniu środków dowodowych lub z powodu ich braku" pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Przez wyczerpanie środków dowodowych należy rozumieć sytuację, w której organ administracji publicznej zgromadził i ocenił wyczerpująco cały materiał dowodowy zgodnie z regułami określonymi w kodeksie, lecz mimo tego pozostały niewyjaśnione istotne okoliczności faktyczne sprawy.

Przesłuchanie strony jest innym środkiem dowodowym aniżeli często spotykane w praktyce złożenia przez stronę wyjaśnień w trybie art. 50  Kodeksu postępowania administracyjnego . W przypadku przesłuchania stron, do którego odpowiednio stosuje się przepisy o przesłuchaniu świadka, istota tego środka dowodowego sprowadza się do osobistego działania strony nawet jeżeli formalnie ustanowiła ona pełnomocnika. W takim przypadku - wzywając stronę na przesłuchanie - owszem należy również poinformować o tej czynności jej pełnomocnika (formalny wymóg wezwania), niemniej jednak przesłuchanie strony nie będzie odbywać się za pośrednictwem pełnomocnika. Pełnomocnik może w tej czynności faktycznie uczestniczyć obok strony (towarzyszyć jej), jednak nie może formalnie zastępować strony w udzielaniu odpowiedzi na pytania. Wynika to ze specyfiki instytucji przesłuchania.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)