Pytanie:
Czy wójt może upoważnić sekretarza gminy do dokonywania wszystkich swoich zadań, z wyłączeniem decyzji w sprawach kadrowych, czy też powinno się wskazać jakie czynności i zadania zostały powierzone? Czy takie ogólne upoważnienie będzie ważne? Czy pracownik urzędu gminy, w tym skarbnik może pełnić funkcje członka rady nadzorczej w spółce stanowiącej w 100% własność gminy i pobierać za to osobne wynagrodzenie?
Odpowiedź:
1. Prawidłowym sposobem sformułowania upoważnienia do prowadzenia określonych spraw gminy w imieniu wójta jest wskazanie przedmiotowego zakresu upoważnienia, tj. konkretnych kategorii spraw, które prowadzić będzie sekretarz gminy
2. Skarbnik gminy, sekretarz gminy oraz inny pracownik urzędu gminy wydający decyzje administracyjne w imieniu wójta może być członkiem rady nadzorczej gminnej spółki prawa handlowego, jeżeli został zgłoszony do objęcia stanowiska przez gminę.
Uzasadnienie:
1. Artykuł 33 ust. 4 ustawy z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym stanowi, że wójt może powierzyć prowadzenie określonych spraw gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi gminy. W przepisie tym wyraźnie wskazuje się zatem, że sprawy przekazane przez wójta mają być (domyślnie w akcie powierzającym ich prowadzenie) określone.
Jednak nie tylko z powodów semantyczno-syntaktycznych, tzn. posłużenia się przez prawodawcę sformułowaniem "określonych spraw", upoważnienie którego organ wykonawczy gminy udziela sekretarzowi gminy na podstawie tego przepisu powinno określać katalog spraw jakie prowadzić będzie sekretarz. Taki sposób formułowania upoważnienia wymuszają również ograniczenia co do spraw, które może prowadzić sekretarz gminy. Upoważnienie o takim charakterze, w tym także upoważnienie do wykonywania wszystkich zadań wójta, z wyłączeniem decyzji w sprawach kadrowych mogłoby bowiem zostać uznane za naruszające prawo poprzez przekazanie sekretarzowi spraw, które nie mogą być przez niego wykonywane. Przykładem takiej sprawy jest dokonywanie zmian w budżecie, które – zgodnie z dominującym stanowiskiem judykatury – nie może być przez organ wykonawczy powierzane.
2. Zgodnie z ustawą z 21.08.1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne – która swym zakresem podmiotowym obejmuje m.in. wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zastępców wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), skarbników gmin, sekretarzy gmin, kierowników jednostek organizacyjnych gminy, osoby zarządzające i członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) – osoby te nie mogą być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego.
Powyższe oznacza, że skarbnik gminy nie może pełnić funkcji członka rady nadzorczej spółki prawa handlowego, zaś innych pracowników (niepełniących wymienionej w ustawie funkcji) zakaz ten dotyczy wtedy, gdy wydają decyzje administracyjne w imieniu organu wykonawczego gminy. Zakaz ten nie dotyczy jednak osób, które zostały zgłoszone do objęcia stanowisk w radzie nadzorczej spółki prawa handlowego przez jednostkę samorządu terytorialnego (przy czym osoby te nie mogą zostać zgłoszone do więcej niż dwóch spółek prawa handlowego z udziałem podmiotów zgłaszających te osoby).
Zatem w sytuacji, gdy gmina jest jedynym właścicielem spółki, może zgłosić swojego skarbnika (albo innego pracownika urzędu) do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej spółki i pełnienie tej funkcji przez tę osobę będzie zgodne z prawem. Jednocześnie brak regulacji ustawowej, wskazującej na ograniczenia w wynagradzaniu pracownika urzędu gminy zgłoszonego do objęcia funkcji członka rady nadzorczej przez gminę oznacza, że za pełnienie swojej funkcji może on pobierać wynagrodzenie. W tym zakresie decydujące znaczenie mają regulacje wewnętrzne obowiązujące w danej spółce, gdyż udział w pracach rady nadzorczej spółki może, lecz nie musi być odpłatny.
