Wnioskodawca wystąpił do ośrodka pomocy społecznej (OPS) o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad matką.

OPS odmówił udzielenia świadczenia, o które wystąpił wnioskodawca. W uzasadnieniu organ wskazał, iż wnioskodawca nie spełnia przesłanki o jakiej mowa w art. 16a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 ze zm. ). Zgodnie bowiem z powołanym przepisem wymagana jest rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą, legitymującą się do orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Przeprowadzone postępowanie wykazało, iż wnioskodawca jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Zdaniem organu brak przesłanki rezygnacji z zatrudnienia uniemożliwia zatem przyznanie wnioskodawcy prawa do zasiłku.

WSA przypomniał, iż istotą specjalnego zasiłku opiekuńczego, tak zresztą jak i świadczenia pielęgnacyjnego, jest pomoc osobom zdolnym do pracy, ale rezygnującym z niej po to, aby opiekować się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Sprawowanie opieki powinno być zatem wyłącznym powodem rezygnacji z zatrudnienia, rezygnacja zaś z zatrudnienia oznacza, że podjęcie zatrudnienia było możliwe, gdyż osoba rezygnująca była zdolna do pracy. Zatem w toku postępowania administracyjnego o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku pielęgnacyjnego organ powinien ustalić, czy strona występująca z żądaniem przyznania jej świadczenia znajduje się w takiej sytuacji życiowej i rodzinnej, że gdyby nie sprawowała opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, a zostałaby jej zaoferowana praca, to byłaby gotowa do jej podjęcia. Przywołać w związku z tym należy definicję osoby bezrobotnej zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r. poz. 674 ), zgodnie z którą osobą posiadającą taki status jest osoba zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zatem osoba taka w sytuacji powstania konieczności sprawowania opieki na niepełnosprawnym członkiem rodziny rezygnuje z gotowości do pracy, a zatem również z potencjalnej pracy, którą mogłaby wykonywać w sytuacji zaproponowania jej zatrudnienia przez organ zatrudnienia gdyby dysponował on ofertami pracy. To potencjalne zatrudnienie nie jest jednak tożsame z trwającym zatrudnieniem, z którego, w myśl art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych osoba ubiegająca się o specjalny zasiłek opiekuńczy musiałaby zrezygnować. Tym samym nie można uznać, iż w przypadku osoby bezrobotnej nie jest spełniona przesłanka rezygnacji z zatrudnienia o jakiej mowa w powołanym przepisie – uznał WSA.

WSA podkreślił, iż ustawodawca wśród wskazanych w art. 16 a ust. 8 ustawy o świadczeniach rodzinnych, szeregu okoliczności stanowiących przesłanki negatywne uzyskania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego nie wskazał statusu bezrobotnego osoby ubiegającej się o taki zasiłek.

Na podstawie:
Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 8 sierpnia 2013 r., sygn. akt II SA/Go 516/13